اندیکاتور مکدی (MACD) چیست؟ آشنایی بیشتر با این اندیکاتور ۴۰ ساله!

برای به سرانجام رساندن هر فعالیتی، نیاز داریم تا ابزار مخصوص به آن کار را در اختیار داشته باشیم. تحلیل تکنیکال (Technical Analysis)، یکی از ابزارهای مورد نیاز ما برای موفقیت در بازارهای مالی به شمار می‌آید.

امّا برای موفقیت در تحلیل تکنیکال و ترید، به چه وسایلی نیاز داریم؟ ترید چیست؟ نکات مهم پیش از معامله در بازار

برخی معتقدند که بهترین نمایانگر یا اندیکاتور قیمت، چیزی نیست جز خود قیمت! از طرفی، بسیاری از معامله‌گران تمایل دارند تا از اندیکاتورهای پیشرفته‌تر استفاده کنند تا معاملات خود را به بهترین شکل سازماندهی کنند.

گروه اول حامیان پرایس اکشن (Price Action) لقب می‌گیرند که از اندیکاتورها استفاده نمی‌برند. امّا بعید است که فردی از ابزارهای معامله‌گری بهره ببرد و با اندیکاتور مکدی (MACD) آشنایی نداشته باشد.

در مقاله امروز، به معرفی اندیکاتوری می‌پردازیم که عمر آن به بیش از ۴۰ سال می‌رسد. امّا پیش از هرچیز، شاید بهتر باشد تا با مفهوم اندیکاتور آشنا شویم.

اندیکاتور (Indicator) چیست؟

اندیکاتور (Indicator) در لغت به معنای نشانگر یا نمایانگر بوده و در دنیای معامله گری، از آن به عنوان ابزاری برای بررسی یا پیشبینی روند قیمت استفاده می‌شود.

اکثریت این اندیکاتورها براساس توابع و معادلات ریاضی طراحی شده‌اند. این ابزارها برای اهداف مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند. اهدافی چون میانگین قیمت، حجم معاملات، نوسانگیری و یا تعیین قدرت روند.

به بیانی ساده تر، اندیکاتورها مانند یک ماشین عمل می‌کنند. به طوری که اطلاعات گذشته قیمت را دریافت می‌کنند و با جایگذاری آن‌ها در برخی توابع، داده‌های مورد نیاز برای تصمیم گیری درباره آینده را در اختیار معامله گران قرار می‌دهند.

اندیکاتورها را می‌توان به ۲ دسته کلی پیشرو (Leading) و پیرو (Lagging یا Trend) تقسیم کرد. امّا مکدی در کدام گروه قرار می‌گیرد؟

به خاطر داشته باشیم که اندیکاتورهای پیشرو، اتفاقات آینده بازار را پیشبینی می‌کنند. از طرفی، اندیکاتورهای پیرو با استفاده از اتفاقات پیشین، گذشته بازار را تفسیر می‌کنند. اندیکاتور مورد بحث ما یعنی MACD، تقریبا هر دو ویژگی را در خود گنجانده و اکثریت متخصصان آن را متعلق به هر ۲ گروه می‌دانند.

اندیکاتور مکدی (MACD) چیست؟

به عنوان یکی از محبوب ترین گزینه‌های معامله گران، اندیکاتور میانگین متحرک همگرایی/واگرایی (MACD) وظیفه بررسی وضعیت دو میانگین متحرک (Moving Aveage) را عهده دار است.

در اواخر دهه ۷۰ میلادی، سرمایه گذار سرشناس آمریکایی یعنی جرالد اپل (Gerald Appel)، اندیکاتور MACD را طراحی کرد تا تحلیل تکنیکال را برای بسیاری از معامله گران را سهولت ببخشد.

مکدی در طبقه بندی اسیلاتور (Oscillator)ها یا نوسانگیرها قرار می‌گیرد. بدین صورت که یک یا چند پارامتر نموداری را ارزیابی می‌کند و در نهایت اطلاعاتی مانند هیجانات بازار، نوسانات و یا روند کلی (مومنتوم) را به ما گزارش می‌دهد.

علی رغم محبوبیت و کارایی بالا، مکدی از معادلات و الگوریتم‌های پیچیده دیگر اندیکاتورها استفاده نکرده و ساختاری به نسبت ساده‌ را داراست.

همانطور که گفتیم، این اندیکاتور از دو میانگین متحرک تشکیل شده و در محل تقاطع این دو خط، سیگنال‌هایی برای خرید یا فروش صادر خواهد شد.

با پیروی از روند و استفاده از دو میانگین متحرک، MACD می‌تواند مومنتوم بازار را تعیین کند و داده‌های مربوطه را در اختیار ما قرار دهد. به واسطه این اطلاعات، ما امکان تعیین نقاط ورود و خروج مناسب را خواهیم داشت.

اندیکاتور MACD چگونه کار می‌کند؟

پیش از کند و کاو در فرمول محاسبه شاخص MACD، لازم است گریزی داشته باشیم بر مفهوم میانگین‌های متحرک درواقع میانگین‌های متحرک (MA) خطوطی هستند که میانگین ارزش یک داده (مثلا یک ارز) را در مدت زمانی مشخص اندازه گیری و رصد می‌کنند.

میانگین‌‌های متحرک به ۲ دسته بندی ساده(SMA) و نمایی(EMA) تقسیم می‌شوند. در محاسبه شاخص مکدی، از میانگین متحرک نمایی (EMA) ۱۲ روزه و میانگین متحرک نمایی (EMA) ۲۶ روزه استفاده می‌کنیم.

خط EMA یا میانگین متحرک نمایی، اغلب برروی داده‌های تازه تر متمرکز بوده و آخرین حرکات قیمت را زیر نظر می‌گیرد. در هر حال با استفاده از دو میانگین نمایی و تشکیل اندیکاتور MACD، می‌توانیم تحلیل‌‌ تکنیکال(TA) را با نظم بیشتری پیش می‌بریم.

فرمول محاسبه اندیکاتور MACD

اندیکاتور MACD از ۲ خط مکدی و خط سیگنال ایجاد شده است. برای مشخص کردن خط اصلی(MACD)، نیاز داریم تا تفاضل دو EMA را به دست بیاوریم. سپس به کمک خط مکدی، می‌توانیم جزء دوم اندیکاتور یعنی خط سیگنال را محاسبه کنیم.

علاوه بر دو خط MACD و سیگنال، هیستوگرام هم یکی دیگر از اجزای تشکیل دهنده این اندیکاتور محسوب می‌شود. با محاسبه تفاضل خطوط سیگنال و مکدی، اعداد این هیستوگرام به دست می‌آید.

خط مکدی، خط سیگنال و هیستوگرام به طور مداوم درحال نوسان بر روی یک خط مرکزی هستند که اصطلاحاً به آن Center line و یا Zero Line گفته می‌شود.

جالب است بدانید که علی رغم پیچیدگی در محاسبات، در مقایسه با دیگر اندیکاتورها، از MACD به عنوان یکی از ساده ترین اندیکاتورهای بازار یاد می‌شود!

مروری دوباره بر نکات کلیدی:

۱. خط MACD یا اصلی: روند صعودی/نزولی و جو غالب یا مومنتوم بازار را تعیین می‌کند. برای به دست آوردن آن، شاخص ۲۶ روزه را از ۱۲ روزه کم می‌کنیم. (شاخص ۲۶ روزه EMA – شاخص ۱۲ روزه EMA)

۲. خط سیگنال: این خط را می‌توان یک EMA از خط MACD دانست. در اغلب مواقع، از میانگین متحرک ۹ روزه
(۹D EMA) برای محاسبه آن استفاده می‌شود.

۳. هیستوگرام: یک نمایش گرافیکی از واگرایی و همگرایی (Convergence and Devergence) است که ارتباط میان خطوط MACD و سیگنال را نمایش می‌دهد. (از چپ به راست): هیستوگرام= خط سیگنال- خط MACD

همگرایی و واگرایی

همانطور که اشاره کردیم و از نام آن پیداست، شاخص MACD روابط بین میانگین‌های متحرک یا EMA را پیگیری می‌کند. ارتباط دوسویه میان این ۲ خط را می توان به صورت همگرا (Convergent) یا واگرا (Divergent) توصیف کرد.

زمانی که خطوط به سمت یکدیگر نزدیک می‌شوند همگرایی و هنگامی که از هم دور می شوند، واگرایی را شاهد هستیم.

با این حال، سیگنال های مربوط به نشانگر MACD مربوط به به نقاط تلاقی (Crossover) خطوط هستند. نقاط تلاقی زمانی شکل می‌گیرند که خط MACD از بالا یا پایین خط مرکزی (خط صفر)، یا از بالا و پایین خط سیگنال (تقاطع خط سیگنال) عبور کند.

به خاطر داشته باشید که خط MACD، خط سیگنال و خط مرکزی (Zero Line)، همواره در نوسان بوده و گاهی اوقات این احتمال وجود دارد که اندیکاتور MACD، نقاط ورود و خروج مناسبی را در اختیار ما قرار ندهد.

در بازارهای پرنوسانی مانند کریپتوکارنسی، این بالا و پایین‌ها دو چندان بوده و به همین خاطر، کارشناسان توصیه می‌کنند که معامله گران تنها به اندیکاتورها اتکا نکنند.

نحوه خواندن اندیکاتور MACD بر روی نمودار

با ۳ رکن اندیکاتور مکدی و مفهوم همگرایی/واگرایی آشنا شدیم. امّا فراموش نکنیم که برای تشخیص نقطه ورود و خوانش درست این اندیکاتور، نیاز داریم تا نقاط برخورد خط MACD با ۲ خط مرکزی و سیگنال را بشناسیم.

در اغلب اوقات، برخورد دو خط MACD و سیگنال، سیگنال‌های خرید یا فروش را به ما ارائه می‌دهند. به خصوص زمانی که در انتهای نمودار MACD (بسیار بالاتر یا بسیار پایین تر از خط مرکزی)، شاهد تلاقی این خطوط هستیم.

تقاطع خط مرکزی (Centerline)

هنگام حرکت خط MACD در نواحی مثبت یا منفی، تقاطع خط MACD و خط مرکزی (Centerline Crossover) شکل می‌گیرد.

در صورتی که MACD از بالای خط مرکزی عبور کند، می‌توان گفت میانگین متحرک نمایی(EMA) در مقیاس ۱۲ روزه (۱۲D EMA) از این شاخص در بازه زمانی ۲۶روزه (۲۶D EMA) بیشتر بوده است.

در مقابل اگر MACD از زیر خط صفر بگذرد، این خط را منفی ارزیابی می‌کنیم و نتیجه می‌گیریم که شاخص ۲۶روزه EMA، از این میانگین در بازه ۱۲ روزه بیشتر بوده است.

به بیانی دیگر، یک خط MACD مثبت نشان‌دهنده حرکت صعودی قدرتمند است. در حالی که یک شاخص MACD منفی، به ما این پیام را می‌رساند که خرس‌ها کنترل بازار را در دست گرفته‌اند و احتمالا ریزش شدیدی را شاهد خواهیم بود. مفهوم بازار گاوی و خرسی

زمانی که خط MACD در شرایطی مثبت قرار دارد، اکثریت معامله گران آن را به عنوان یک نقطه ورود یا موقعیت خرید می‌شمارند. امّا در وضعیت منفی، اکثریت معامله گران تمایل به فروش و یا خروج از بازار دارند.

تقاطع خط سیگنال (Signal Line)

نقاط متقاطع مرکزی و سیگنال مکمل یکدیگر هستند. امّا با وجود مفید بودن نقطه تلاقی خط مکدی و خط سیگنال (Signal Line Crossover)، نمی‌توان همیشه به آن اعتماد کرد.

برای نمونه، اگر تقاطع سیگنال وضعیتی مثبت داشته باشد و به ما موقعیت خرید را نشان دهد امّا خط MACD همچنان پایین تر از خط مرکزی حرکت کند، احمالا بازار همچنان وضعیتی نزولی داشته باشد و ورود به معامله خرید، تصمیم درستی تلقی نشود.

همچنین اگر خط سیگنال ما را به سفارش فروش یا خروج از بازار تشویق کند، امّا خط MACD وضعیتی مثبت را پیش گرفته باشد، شرایط بازار را کماکان صعودی به حساب می‌آوریم. در چنین مواردی، پیروی از خط سیگنال و ورود به معامله فروش، تصمیم پرریسکی خواهد بود.

با در نظر گرفتن تاثیرگذاری هریک، می‌توانیم بگوییم که نقاط تقاطع MACD و سیگنال، نسبتی کل به جزء دارند. همانند تایم فریم روزانه و یک ساعته.

ارتباط MACD و واگرایی قیمت

به کمک خط مرکزی، خط سیگنال و واگرایی میان نمودارها، شاخص‌ MACD این امکان را دارد تا اطلاعاتی را در رابطه با عملکرد قیمتی یک دارایی ارائه دهد.

به عنوان مثال اگر قیمت یک رمزارز به بالاترین سطح خود برسد و در همان حال، اندیکاتور MACD یک سقف پایین تر ایجاد کند، ما یک واگرایی نزولی خواهیم داشت که نشان از کاهش قدرت روند صعودی در مقایسه با روند پیشین دارد.

واگرایی های نزولی معمولاً به عنوان موقعیت‌های فروش شناخته می‌شوند و نوسانگیران به این نواحی توجه ویژه‌ای دارند. زیرا تصمیم دارند تا پیش از بازگشت قیمت، سفارشات خود را تنظیم کنند.

در مقابل، اگر خط MACD دو کف بالاتر (همانند تصویر) را تشکیل دهد که برروی ۲ کف پایین تر منطبق شده‌اند، این سناریو را به عنوان یک واگرایی صعودی در نظر می‌گیریم.

با استناد بر واگرایی صعودی، متوجه می‌شویم که کفه ترازو به سمت سفارشات خرید سنگینی می‌کند. بدین معنا که علی رغم روند نزولی، فشار خرید از قدرت بیشتری برخوردار است.

واگرایی‌های صعودی غالبا بازگشت قیمت از یک روند نزولی موقتی را نشان می‌دهند و معمولا به عنوان نقاط خرید(ورود) در نظر گرفته می‌شوند.

اندیکاتور MACD و ماجراهایش!

به هنگام تحلیل تکنیکال، همواره از MACD به عنوان یکی از کاربردی ترین ابزارها یاد می‌شود. دلیل این امر هم استفاده نسبتا آسان و موثر بودن در تشخیص روند بازار عنوان می‌شود.

با این حال همانند دیگر اندیکاتورها و ابزارهای تحلیل، مکدی هم بی عیب و نقص نبوده و همانطور که در متن یافتیم، در برخی مواقع موقعیت‌های اشتباه و گمراه کننده‌ای را به ما پیشنهاد می‌کند.

به‌ خصوص در رابطه با دارایی‌های نوسانی مانند رمزارزها.

برای کاهش ریسک و اعتبار بخشیدن به تحلیل، اغلب معامله گران حرفه‌ای از چندین ابزار از جمله MACD، اندیکاتور RSI، اندیکاتور بولینگر و …. استفاده می‌کنند. با این حال در بازار مالی و به ویژه کریپتو، هیچ چیز به طور دقیق قابل پیشبینی نیست و همانند شیر یا خط، همواره با احتمالات سر و کار داریم!

طبق روال همیشه، علاقمندیم تا نظرات خود را درباره مقاله مربوطه به اشتراک بگذارید. آیا تا کنون از اندیکاتور مکدی استفاده کرده‌اید؟ چه اندیکاتورهای دیگری را به معامله گران پیشنهاد می‌دهید؟