توکن چیست؟ هر آنچه باید درباره مفهوم توکن بدانید

توکن واژه و اصطلاح رایجی است که به یک رمزارز ویژه یا ارز دیجیتال اشاره دارد و در حوزه ارزهای دیجیتال نام آن را زیاد می‌شنوید. توکن در اصل نوعی دارایی دیجیتال است که بر بستر تکنولوژی بلاک‌چین ایجاد می‌شود و قابلیت انتقال به دیگران و ذخیره ارزش در خود را دارد. در ادامه به طور کامل و جامع به پاسخ سوال توکن چیست پرداخته و تمام مسائل پیرامون آن را بررسی می‌کنیم.

توکن چیست؟

توکن یک دارایی رمزنگاری است که مالکیت یا ارزش در یک سیستم غیرمتمرکز را نشان می‌دهد. توکن ممکن است به هر دارایی رمزنگاری به غیر از بیت کوین یا اتر نیز مربوط شود. توکن‌های رمزنگاری اغلب برای جمع‌آوری سرمایه برای پروژه‌ها استفاده می‌شوند و معمولاً از طریق فرآیند عرضه اولیه کوین (ICO) ایجاد، توزیع، فروخته و به گردش در می‌آیند که شامل یک دور تأمین مالی جمعی است. توکن‌های کریپتو معمولاً برای جمع‌آوری سرمایه برای توسعه پروژه‌ها استفاده می‌شوند و اغلب به‌ عنوان واحدهای تراکنشی بر روی بلاک‌چین‌ها عمل می‌کنند که با استفاده از قالب‌های استاندارد مانند شبکه اتریوم ایجاد می‌شوند. چنین بلاک چین‌هایی بر روی مفهوم قراردادهای هوشمند یا برنامه‌های غیرمتمرکز که در آن کدهای قابل برنامه‌ریزی و خوداجرا برای پردازش و مدیریت تراکنش‌های مختلفی رخ می‌دهند، استفاده می‌شود. سرمایه‌گذاران می‌توانند به هر دلیلی مانند نمایندگی سهام در شرکت ارزهای دیجیتال یا به دلایل اقتصادی برای تجارت یا خرید کالاها و خدمات، از توکن‌های رمزنگاری استفاده کنند. هر ارز دیجیتال بر روی یک بلاک‌چین ساخته شده است. اگر یک ارز دیجیتال بلاک چین خود را نداشته باشد و به جای آن از بلاک چین ارز دیجیتال دیگری استفاده کند، یک توکن در نظر گرفته می‌شود. هر توکن کاربرد ویژه و منحصر به فردی دارد که با توجه به آن کاربرد می‌تواند ارزش متفاوتی داشته باشد. برای ورود به حوزه رمز‌ارز‌ها، آشنایی با توکن امری ضروری و لازم است.

تاریخچه توکن‌ها

توکن‌های کریپتو که با نام توکن‌های دیجیتال نیز شناخته می‌شوند، اولین بار در اوایل دهه ۲۰۱۰ در بازار ظاهر شدند. مفهوم رمزارزها را می‌توان به معرفی بیت کوین در سال ۲۰۰۹ توسط یک فرد یا گروه ناشناس با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو مربوط دانست. بیت کوین در حوزه ارز دیجیتال پیشگام بود و پایه و اساس توسعه بعدی ارزهای دیجیتال مختلف و بعد‌ها توکن‌های رمزنگاری گسترده‌تر را پایه‌گذاری کرد.

با محبوبیت بیت کوین و نشان دادن پتانسیل فناوری بلاک چین، توسعه دهندگان شروع به آزمایش آن با ایجاد توکن‌های رمزنگاری خود کردند. یک مثال قابل توجه، Namecoin است که در سال ۲۰۱۱ به عنوان یک سیستم دامنه جایگزین با استفاده از یک بلاک‌چین غیرمتمرکز معرفی شد. این یکی از اولین مواردی بود که توکن کریپتو برای هدف خاصی فراتر از یک ارز دیجیتال استفاده می‌شد. اگرچه قبل از رونق ICO در سال ۲۰۱۷ ارزهای رمزپایه‌ای وجود داشتند که از بیت کوین و اتریوم فورک داشتند، اما اولین ICO و توکن شناخته شده Mastercoin بود. Mastercoin توسط J.R. Willet ایجاد شده و در ژانویه ۲۰۱۲ از طریق Bitcoin Forum اعلام شد. این کوین یکی از اولین پروژه‌هایی بود که استفاده از لایه‌ها را برای بهبود عملکرد یک ارز دیجیتال توصیف کرد. این پروژه ارزش مستر کوین را به ارزش بیت کوین مرتبط می‌کند و توضیح می‌دهد که چگونه این پروژه از وجوه برای پرداخت به توسعه‌دهندگان بهره می‌برد تا کاربران بتوانند از مسترکین‌های خود سکه‌های جدیدی بسازند.

رونق توکن‌ها همزمان با شروع ICOها

در سال ۲۰۱۵، اتریوم قراردادهای هوشمندی را معرفی کرد که به توسعه دهندگان این امکان را می‌داد تا برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) را در شبکه بلاک‌چین خود بسازند. اما لحظه موفقیت واقعی برای توکن‌های کریپتو در سال ۲۰۱۷ اتفاق افتاد، زمانی که به دلیل افزایش سرسام‌آور قیمت‌ها و پوشش رسانه‌ای، به رسمیت شناخته شدند. در این دوره شاهد انفجار عرضه اولیه کوین (ICO) بودیم، جایی که استارت آپ ها با فروش ارزها و توکن‌های منحصر به فرد خود به سرمایه‌گذاران، سرمایه جمع‌آوری کردند.

ICOها به شرکت‌ها اجازه می‌دادند روش‌های سنتی جمع‌آوری سرمایه را دور بزنند و مستقیماً به مجموعه جهانی سرمایه‌گذاران بالقوه دسترسی پیدا کنند. این امر منجر به هجوم توکن‌های رمزنگاری جدید به بازار شد که هر کدام مورد استفاده یا ارزش پیشنهادی منحصر به فرد خود را دارند. حباب ICO در سال ۲۰۱۸ ترکید، اندکی پس از آن، پیشنهادات مبادله اولیه (IEO) ظاهر شد و صرافی‌ها شروع به تسهیل ارائه توکن کردند. صرافی‌ها ادعا کردند که پیشنهادات توکن را بررسی کرده‌اند و ریسک سرمایه‌گذاران را کاهش داده‌اند. با این حال، کلاهبرداران از صرافی‌ها برای تبلیغ اقدامات کلاهبرداری‌ خود استفاده کردند. آژانس‌های نظارتی هشدارهایی را به سرمایه‌گذاران در مورد خطرات ناشی از مشارکت در IEO صادر کردند و همچنین به صرافی‌ها هشدار دادند که در صورت تسهیل این تلاش‌ها برای جمع‌آوری سرمایه، باید اقدام به ثبت‌نام در سیستم‌های قانونی کنند.

آشنایی با ویژگی‌های توکن

آشنایی با مفهوم توکن و همچنین ویژگی‌های آن، موضوع مهمی است. توکن‌ها ویژگی‌های مختلفی دارند که برخی از آن‌ها عبارتند از:

• نداشتن بلاک چین اختصاصی
• انجام تراکنش‌ها به صورت غیرمتمرکز و با اجماع اعتبارسنج‌های شبکه
• استفاده به عنوان روش پرداخت
• مناسب برای سرمایه‌گذاری پرریسک
• عدم نیاز به دانش برنامه‌نویسی بالا برای ساخت توکن
• پیاده‌سازی با کدهای رایانه‌ای خوداجرا (self-executing)
• عدم نیاز به اعتماد به دیگران
• شفافیت تراکنش‌ها

هدف از ساخت توکن

بدون شک یکی از سوالات اصلی کسانی که در حوزه رمزارز‌ها تازه وارد هستند این است که اصلاً هدف از ساخت توکن‌ها چیست؟ به طور کلی، پاسخ این سوال عبارت است از:

• کاهش هزینه‌ها
• سادگی ساخت
• بالا بودن امنیت
• کلاهبرداری

توکن‌های رمزنگاری عموماً تراکنش‌های روی یک بلاک‌چین را تسهیل می‌کنند، اما می‌توانند نشان‌دهنده سهام سرمایه‌گذار در یک شرکت یا خدمت به یک هدف اقتصادی نیز باشند. این بدان معناست که دارندگان توکن می‌توانند از آنها برای خرید یا معامله مانند سایر اوراق بهادار برای کسب سود استفاده کنند. برخی از توکن‌ها به عنوان ابزارهای مالی و برخی بدون هیچ دلیلی ایجاد می‌شوند، اما برخی از توکن‌ها به عنوان بخشی از یک پروژه یا اکوسیستم خاص یک هدف واحد را انجام می‌دهند. اینها به عنوان توکن‌های کاربردی شناخته می‌شوند و مسئولیت انواع روش‌های مختلف اجرا یا نمایش جوامع web3 را بر عهده دارند. یک مورد دیگر از هدف از ساخت توکن‌، کم کردن هزینه‌ها است؛ چرا که ساخت توکن‌ها، نیازمند صرف هزینه‌ زیادی نیست. علاوه بر این، با عرضه اولیه توکن‌ها این امکان وجود دارد که سرمایه مورد نیاز برای فعالیت را به دست آورد. یکی دیگر از اهداف ساخت توکن، راحت و سریع بودن ساخت توکن است، به طوری که حتی افرادی که هیچ گونه دانش برنامه نویسی ندارند نیز می‌توانند به ساخت توکن بپردازند. همچنین یکی از کارکردهای اصلی توکن‌های رمزنگاری این است که به عنوان یک وسیله مبادله در یک اکوسیستم خاص عمل می‌کنند. این توکن‌ها شرکت‌کنندگان را قادر می‌سازند تا معاملات، انتقال ارزش و مشارکت در فعالیت‌های اقتصادی را در پروژه انجام دهند.

انواع توکن (Token)

دنیای ارزهای دیجیتال امروزی با طیف گسترده‌ای از سکه‌ها و توکن‌ها، از ارزهای دیجیتال پرداختی مانند بیت‌کوین و ETH گرفته تا NFT‌های معروف، مشخص می‌شود. در زیر رایج‌ترین و شناخته شده‌ترین انواع توکن‌های رمزنگاری وجود دارد که هر کدام ویژگی منحصر به فرد خود را دارند.

توکن بومی

توکن پلتفرم که به آن توکن بومی نیز می‌گویند، نوعی ارز است که معمولاً برای تسهیل تراکنش‌ها و تعاملات در یک پلتفرم خاص مبتنی بر بلاک چین استفاده می‌شود.  این توکن‌ها عموماً توسط توسعه‌دهندگان اکوسیستم ایجاد و توزیع می‌شوند و می‌توانند برای دسترسی به خدمات، ویژگی‌ها و منابع غیرمتمرکز مختلف در خود اکوسیستم پلتفرم مورد نظر کاربرد داشته باشند.

توکن پرداخت

توکن‌های پرداخت (Payment Tokens) که با نام‌های توکن‌های معامله‌ای (Transactional Tokens) یا توکن‌های ارزی (Currency Tokens) هم شناخته می‌شوند، توکن‌هایی برای پرداخت و معامله هستند. این توکن‌ها نشانه پرداخت هر‌گونه نمایش دیجیتالی از ارزش هستند که به عنوان وسیله مبادله عمل می‌کنند و توسط جامعه یا بخشی از جامعه به عنوان پرداخت کالا یا خدمات یا پرداخت بدهی پذیرفته و استفاده می‌شوند. شرکت‌هایی که با پرداخت‌ها سروکار دارند، از توکن‌های پرداخت برای انتقال امن داده‌های حساس با جایگزین کردن آن با رشته‌ای منحصر به فرد از اعداد و حروف استفاده می‌کنند. این اعداد بدون داشتن کلیدهای خاصی که جدا از توکن‌ها نگهداری می‌شوند و توسط کاربران غیرمجاز قابل دسترسی نیستند، نمی‌توانند از داده‌های اصلی ردیابی شوند.

توکن کاربردی‌

توکن‌های کاربردی (Utility Token) که با نام توکن‌های سودمند نیز شناخته می‌شوند، دارایی‌های دیجیتالی هستند که شرکت‌ها برای توسعه اکوسیستم پروژه خود صادر می‌کنند. در واقع، چنین توکن‌هایی به صراحت برای دسترسی کاربران به محصولات شرکت ایجاد می‌شوند. با خرید توکن یک پروژه خاص، سرمایه‌گذاران هنگام استفاده از محصولات شرکت از مزایایی برخوردار می‌شوند.

توکن اوراق بهادار

توکن‌های اوراق بهادار (Security Token) که توکن‌های امنیتی نیز نامیده می‌شوند، در واقع اوراق سهام دیجیتال هستند که مالکیت دارنده را بر روی بلاکچین ثبت می‌کنند. این اوراق توسط شرکت‌ها یا دولت‌ها ایجاد می‌شوند و جایگزین مناسبی برای اوراق بهادار فعلی هستند. در کنار توکن‌‌های بهادار، یک نوع دیگر به نام توکن‌های سهمی (Equity) وجود دارد که بمالکیت سهام شرکت‌هایی که منتشر کننده توکن هستند را به سرمایه گذاران اعطا می‌کنند.

توکن حاکمیتی

توکن‌ حاکمیتی، توکن‌ رمزنگاری است که برای نشان دادن رأی‌گیری در بلاک چین استفاده می‌شود و قدرت تصمیم‌گیری را از یک نهاد متمرکز به کل جامعه توزیع می‌کند. به عنوان مثال، پروتکل Compound یک توکن COMP را برای همه کاربران صادر می‌کند که به صاحبان خود در فرآیند مدرن‌سازی Compound می‌دهد. منطقاً نتیجه می‌شود که هر چه مالک، توکن‌های COMP بیشتری داشته باشد، رای بیشتری کسب می‌کند.

توکن غیرقابل تعویض

توکن‌‌های غیرقابل تعویض که (NFT) نامیده می‌شوند، گواهی‌هایی هستند که ثابت می‌کنند شما صاحب یک شی منحصر به فرد در فضای دیجیتال هستید. این توکن‌ها به معنای توکن‌هایی است که منحصر به فرد بوده و غیرممکن است که با شی دیگری جایگزین شوند. هر NFT حاوی یک امضای دیجیتال است که توکن را منحصر به فرد می‌کند و تمام اطلاعات مربوط به نویسنده، خریدار و تمام تراکنش‌های آن به طور ایمن در یک بلاک چین ذخیره می‌شود.

توکن قابل تعویض

توکن‌های تعویض‌پذیر یا به اختصار FT، نوعی دارایی هستند که به چندین واحد تقسیم می‌شوند که اساساً یکسان هستند و یک به یک با یکدیگر قابل تعویض هستند. توکن ERC20، نوعی تپکن قابل تعویض است.

رپد توکن

رپد توکن چیست؟! توکن‌های رپد، راهی برای استفاده از ارزهای رمزنگاری شده مانند بیت‌کوین یا دوج‌کوین در بلاک‌چین‌هایی غیر از بلاک چینی هستند که در ابتدا روی آن ساخته شده‌اند. توکن‌های رپد توسط دارایی زیربنایی خود، که در یک خزانه دیجیتال ذخیره می‌شود، پشتیبانی می‌شوند و راه‌حلی برای مشکل قابلیت همکاری بلاک چین هستند.

توکن اجتماعی

توکن‌های اجتماعی نوع بسیار جالبی از دارایی‌ها هستند که به تازگی بسیار محبوب و رایج شده‌اند. این توکن‌ها از سوی اعتبار یک شخص، یک برند، یا هر جامعه‌ شناخت شده‌ای پشتیبانی می‌شوند و از آن‌ها می‌توان تحت عنوان توکن‌های طرفداری برای حمایت از جامعه مورد علاقه بهره‌مند شد.

توکن ERC20

توکن ERC20 استانداردی برای ایجاد و صدور قراردادهای هوشمند در بلاک چین اتریوم است. این توکن‌ها دارایی‌های مختلفی چون توکن‌های کاربردی، اوراق بهادار و استیبل کوین‌ها را شامل می‌شوند. توکن‌های ERC-20 همچنین قابل تعویض هستند، به این معنا که می‌توان آن‌ها را با توکن‌های دیگری از همان نوع و ارزش، تعویض کرد.

توکن بانکی (CBDC) چیست؟

توکن‌های بانکی (CBDC) نوعی توکن هستند که توسط بانک مرکزی یک کشور صادر می‌شوند. آنها شبیه ارزهای رمزنگاری شده هستند، با این تفاوت که ارزش آنها توسط بانک مرکزی تعیین می‌شود و معادل ارز فیات هر کشور است. پول فیات یک ارز دولتی است که هیچ پشتوانه‌ای از کالاهای فیزیکی مانند طلا یا نقره ندارد و نوعی مناقصه قانونی در نظر گرفته می‌شود که می‌تواند برای مبادله کالا و خدمات مورد استفاده قرار گیرد. به طور سنتی، پول فیات به صورت اسکناس و سکه عرضه می‌شد، اما فناوری به دولت‌ها و مؤسسات مالی اجازه می‌دهد تا پول فیات فیزیکی را با مدلی مبتنی بر اعتبار تکمیل کنند که موجودی‌ها و تراکنش‌ها را به صورت دیجیتال ثبت می‌کند. هدف اصلی CBDC‌ها ارائه حریم خصوصی، قابلیت انتقال، راحتی، دسترسی و امنیت مالی به مشاغل و مصرف کنندگان است. CBDCها همچنین می‌توانند هزینه تعمیر و نگهداری را که یک سیستم مالی پیچیده به آن نیاز دارد را کاهش دهند، هزینه‌های تراکنش بین‌مرزی را کم کنند، و گزینه‌های کم‌هزینه‌تری را برای افرادی که در حال حاضر از روش‌های انتقال پول جایگزین استفاده می‌کنند، فراهم کنند.

CBDC‌ها همچنین خطرات مربوط به استفاده از ارزهای دیجیتال به شکل فعلی را نیز کاهش می‌دهند. چرا که ارزهای دیجیتال دارای نوسانات بسیاری هستند و ارزش آنها دائماً در نوسان است. این نوسانات می‌تواند باعث استرس مالی شدید در بسیاری از خانوارها شود و بر ثبات کلی یک اقتصاد تأثیر بگذارد. CBDCها که توسط دولت حمایت و توسط بانک مرکزی کنترل می‌شوند، به مصرف‌کنندگان و کسب‌وکارها ابزاری امن برای مبادله ارز دیجیتال می‌دهند. بسیاری از کشورها در حال توسعه CBDCها هستند و برخی حتی آنها را اجرا کرده‌اند.

استانداردهای ساخت توکن

استاندارد توکن مجموعه‌ای از قوانین و پروتکل‌های خاص است که نحوه ایجاد، رفتار و عملکرد توکن ارز دیجیتال را در شبکه بلاک چین تعیین می‌کند. برای اطمینان از اینکه توکن‌ها با پروتکل بلاک چینی که روی آن اجرا می‌شوند استاندارد شده‌اند و می‌توانند در بین برنامه‌ها کار کنند، استانداردهای ساخت توکن متفاوتی پدید آمده‌اند. این استانداردها تضمین می‌کنند که توکن‌ها با هم سازگار هستند و می‌توانند به طور یکپارچه در پروتکل‌های مختلف بلاک چین ادغام شوند. این امر ایجاد برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps) را تسهیل می‌کند که از توکن‌ها برای عملکرد استفاده می‌کنند و نقدینگی و قابلیت همکاری بین توکن‌ها را تقویت می‌کند. استاندارد توکن‌ها عبارت است از:

– استاندارد ERC-20

ERC-20 استاندارد اتریوم برای توکن‌های قابل تعویض است که انواع مختلفی از ارزهای رمزنگاری شده مانند توکن‌های کاربردی، توکن‌های امنیتی و استیبل کوین‌ها را پوشش می‌دهد. استاندارد ERC-20 به طور گسترده توسط پروژه‌هایی که توکن‌های ابزاری و حاکمیتی را برای برنامه‌های کاربردی در حال اجرا بر روی بلاک چین اتریوم یا زنجیره‌های جانبی توسعه می‌دهند، استفاده می‌شود. ERC-20 رایج‌ترین استاندارد توکن اتریوم است که جزئیات شش عملکرد مورد نیاز و سه عملکرد اختیاری را که یک توکن برای سازگاری باید اعمال کند، ارائه می‌دهد. نمونه هایی از توکن‌های ERC-20 عبارتند از uniswap (UNI)، shiba inu (SHIB)، sandbox (SAND) و MATIC.

 – استانداردERC-721

ERC-721 استاندارد توکن غیرقابل تعویض (NFT) برای اتریوم است که پیچیده‌تر از استانداردهای دیگر است، زیرا دارای چندین پسوند اختیاری است و چارچوبی را برای ایجاد، مالکیت و انتقال توکن‌هایی با مشخصات منحصربه‌فرد فراهم می‌کند که قابل مبادله نیستند.

– استاندارد ERC-777

هدف ERC-777 گسترش عملکرد استاندارد ERC-20 برای رفع محدودیت‌های آن است. ERC-777 «Hoks» را پیاده‌سازی می‌کند، عملکردی که ارسال نشانه‌ها و اعلان قرارداد را در یک پیام واحد ترکیب می‌کند. این امر باعث می‌شود قراردادهای هوشمند ارسال و دریافت توکن‌ها کارآمدتر شوند. این استاندارد بر اجازه دادن به تعاملات پیچیده‌تر در توکن‌های معاملاتی تمرکز دارد و توانایی رد تراکنش‌ها از آدرس‌های لیست سیاه را معرفی می‌کند. استاندارد ERC-777 با استاندارد ERC-20 سازگار است، بنابراین توکن‌های ERC-20 و توکن‌های ERC-777 می‌توانند با هم تعامل داشته باشند؛ چرا که هر دو استاندارد عملکرد زیربنایی یکسانی دارند.

– استاندارد ERC-1155

استاندارد ERC-1155 برای بهبود استانداردهای قبلی با ایجاد توکن‌هایی طراحی شده است که مستقل از قابلیت تعویض (می‌توانند قابل تعویض یا غیرقابل تعویض باشند) و در روشی که از gas برای پردازش تراکنش‌های روی بلاک چین استفاده می‌کنند، کارآمد هستند. این اساسا استاندارد ERC-20 و ERC-721 است که با چند عامل پیچیده ترکیب شده است. ERC-1155 توسط اکوسیستم NFT Enjin توسعه داده شده است تا یک قرارداد هوشمند واحد را برای مدیریت چندین نوع توکن فعال کند. Enjin استانداردی را برای رفع محدودیت‌های ERC-721، به ویژه عدم پشتیبانی آن برای انتقال دسته‌ای، توسعه داد.

– استاندارد BEP-20

BEP-20 استانداردی است که مشخصات فنی توکن‌های مورد استفاده در زنجیره BNB زیربنای صرافی ارزهای دیجیتال Binance را ارائه می‌دهد. BEP-20 مبتنی بر ERC-20 است اما با اکوسیستم Binance سازگار شده است. توکن‌های BEP-20 به طور یکپارچه با dApps و صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) در بلاک‌چین BNB کار می‌کنند. این استاندارد فرمت انعطاف‌پذیری را برای توسعه‌دهندگان فراهم می‌کند تا اشکال مختلف توکن‌ها را راه‌اندازی کنند. استاندارد BEP-20 چارچوبی برای چگونگی استفاده از یک توکن، افرادی که می‌توانند از آن استفاده کنند و چگونه عملکرد آن ارائه می‌کند.

– استاندارد TRC-20

TRC-20 استاندارد توکنی است که ایجاد توکن‌های قابل تعویض در بلاک چین TRON را تسهیل کرده و نحوه کار آنها را مشخص می‌کند. TRC-20 مشابه و سازگار با ERC-20 است، زیرا شامل شش عملکرد مورد نیاز و سه عملکرد اختیاری برای ایجاد، انتقال و عملکرد توکن های سازگار است. بلاک چین TRON برای ارائه توان عملیاتی بالا و کارمزد پایین طراحی شده است. استاندارد توکن TRC-20 شامل مشخصاتی برای عملکرد همه در یک و توکن‌های بسیار قابل استفاده بر اساس قراردادهای هوشمند است. توکن‌های مبتنی بر TRC-20 می‌توانند پرداخت‌های سریع و راحت را از طریق پردازش تراکنش‌های فوری و مقیاس‌پذیر تسهیل کنند. سازگاری TRC-20 با ERC-20 به این معنی است که کد ERC-20 را می‌توان به یک توکن TRC-20 برای افزودن عملکردهای قابل‌اعتماد گسترش داد.

کاربردهای توکن

توکن‌ها کاربرد‌های زیادی دارند. توکن‌ها به توسعه‌دهندگان این امکان را می‌دهند که بدون نیاز به ساخت بلاک چین برای آن ارز دیجیتال، یک ارز دیجیتال ایجاد کنند. این مسئله بزرگی است زیرا فرآیند توسعه ارزهای دیجیتال را بسیار سریع‌تر، ساده‌تر و کم‌هزینه‌تر می‌کند. یکی دیگر از مهم‌ترین کاربرد‌های توکن‌ها، جذب سرمایه و برگزاری ICO است. از توکن‌ها به شیوه‌های مختلفی چون مالکیت دارایی دیجیتال، حسابداری برای اقدامات دیجیتالی، اطمینان از امنیت شبکه و می‌توان استفاده کرد. برخی دیگر از کاربرد‌های توکن‌ها عبارت است از:

توکن‌سازی دارایی

توکن‌سازی دارایی شامل نمایش دارایی‌های فیزیکی مانند املاک، آثار هنری یا کالاها به‌عنوان توکن‌های رمزنگاری شده در شبکه بلاک چین است. این امر مالکیت کسری، افزایش نقدینگی و قابلیت انتقال آسان‌تر این دارایی‌های سنتی غیرنقد را امکان‌پذیر می‌سازد.

مدیریت زنجیره تامین

توکن‌های رمزنگاری را می‌توان در سیستم‌های مدیریت زنجیره تأمین برای ردیابی و تأیید صحت، منشأ و جابجایی کالاها در طول فرآیند زنجیره تأمین مورد استفاده قرار داد. این باعث افزایش شفافیت، کاهش تقلب و بهبود کارایی در صنایعی مانند تولید مواد غذایی، داروسازی، کالاهای لوکس و غیره می‌شود.

سیستم‌های رای گیری

با استفاده از توکن‌های رمزنگاری شده در یک پلتفرم بلاک‌ چیه با قابلیت‌های قرارداد هوشمند، سیستم‌های رای گیری می‌توانند ایمن‌تر، شفاف‌تر و غیر قابل دستکاری شوند. هر رأی را می‌توان به عنوان یک تراکنش رمز ارز ثبت کرده و از یکپارچگی و تغییر‌ناپذیری فرآیند رأی‌گیری اطمینان حاصل کرد.

اقتصادهای بازیکن محور

در برخی بازی‌ها، توکن‌های کریپتو برای ایجاد اقتصادهای مبتنی بر بازیکن استفاده می‌شوند که در آن ارزش دارایی‌های درون بازی با پویایی عرضه و تقاضا در جامعه بازی تعیین می‌شود. این به بازیکنان اجازه می‌دهد تا با شرکت در این اقتصادهای مجازی از طریق تجارت یا فروش دارایی‌های به دست آمده خود، ارزش واقعی کسب کنند.

نگرانی‌های مربوط به Token

مهم‌ترین نگرانی در مورد توکن‌های رمزنگاری این است که به دلیل استفاده از آنها برای جمع‌آوری سرمایه، ممکن است توسط کلاهبرداران برای سرقت پول از سرمایه‌گذاران استفاده شوند. با این حال، تمایز بین یک توکن کلاهبرداری و نشانه‌ای که یک توکن واقعی را نشان می‌دهد، می‌تواند دشوار باشد. در واقع نگرانی اصلی راجع به توکن‌ها ساده بودم ساخت آن‌ها است. همان طور که گفتیم، ساخت توکن‌ها بسیار راحت است و هر فردی بدون نیاز به داشتن دانش برنامه نویسی می‌تواند به سادگی هر چه تمام، در بسیاری از بلاک چین‌ها مانند اتریوم و بایننس، در مدت زمان کمتر از بیست دقیقه اقدام به ساخت توکن کند. با توجه به این موضوع، ممکن است افراد سودجو و کلاهبردار زیادی، با ساخت توکن‌هایی غیر واقعی و بدون پشتوانه، آن‌ها را به عنوان توکن‌هایی قدرتمند به افراد معرفی کنند و بفروشند. به همین دلیل، افراد فعال در این حوزه باید توانایی لازم برای تشخیص توکن‌های کلاهبرداری از واقعی را داشته باشند.

چرا یک Token کریپتو ایجاد می‌کنید؟

هر شخصی می‌تواند یک توکن رمزنگاری ایجاد کند. توکن‌ها دارای طیف وسیعی از عملکردهای بالقوه هستند، از کمک به امکان مبادلات غیرمتمرکز گرفته تا فروش موارد کمیاب در بازی‌های ویدیویی. برخی از توکن‌ها به عنوان ابزارهای مالی و برخی بدون هیچ دلیلی ایجاد می‌شوند، اما برخی از توکن‌ها به عنوان بخشی از یک پروژه یا اکوسیستم خاص یک هدف واحد را انجام می‌دهند. اینها به عنوان توکن‌های کاربردی شناخته می شوند و مسئول انواع روش‌های مختلف اجرا یا نمایش جوامع web3 هستند. به عنوان ارزهای رمزنگاری شده، توکن‌های رمزنگاری دارایی‌هایی با ارزش هستند که معمولاً قابل انتقال، معامله، خرید و فروش هستند. تراکنش‌ها با توکن رمزنگاری بر روی بلاک چینی که آن استفاده می‌کند پردازش می‌شود. به عنوان مثال، اگر یک توکن ERC-20 ساخته شده بر روی اتریوم باشد، بلاک چین اتریوم تمام تراکنش‌های آن توکن را انجام خواهد داد. علاوه بر نقش توکن‌ها به عنوان یک ارز، توکن‌های رمزنگاری می‌توانند بسیاری از اهداف دیگر را نیز انجام دهند.

تفاوت بین کوین و توکن

یکی از مباحث مهم، تفاوت بین کوین و توکن است. کوین‌ها به ارز‌های دیجیتال اصلی هر شبکه بلاک چینی اشاره دارند که به عنوان سوخت اصلی به کار برده می‌شوند. برای نمونه، بیت‌ کوین  در شبکه بیت‌ کوین و اتریوم در شبکه اتریوم، کوین هستند. تمام فعالیت‌هایی که در شبکه انجام می‌شوند، به کوین اصلی نیاز دارند. توکن‌های کریپتو بر روی یک بلاک چین کار می‌کنند که به عنوان رسانه‌ای برای ایجاد و اجرای برنامه‌های غیرمتمرکز و قراردادهای هوشمند عمل می‌کند. توکن‌ها برای تسهیل تراکنش‌ها در بلاک‌چین استفاده می‌شوند. در بسیاری از موارد، توکن‌ها از یک ICO عبور می‌کنند و پس از تکمیل ICO به این مرحله منتقل می‌شوند. کوین‌های رمزنگاری برای استفاده به عنوان ارز طراحی شده‌اند، در حالی که توکن‌های کریپتو برای نشان دادن علاقه به یک دارایی و تسهیل تراکنش‌ها در یک بلاک‌چین در نظر گرفته شده‌اند.

علاوه بر این کوین‌های کریپتو بلاک چین‌های زیربنایی خود را دارند. در حالی که توکن‌های کریپتو این کار را نمی‌کنند. برای مثال، اتریوم یک بلاک چین است که ارز دیجیتال اصلی آن اتر نام دارد. از آنجایی که اتر دارای بلاک چین است، به عنوان یک کوین رمزنگاری در نظر گرفته می‌شود. یکی از چیزهایی که اتریوم را خاص کرد این است که اولین بلاک چین قابل برنامه‌ریزی بود. به همین دلیل توسعه‌دهندگان می‌توانند از آن برای راه‌اندازی ارزهای دیجیتال خود استفاده کنند. این ارزهای رمزپایه به جای بلاک‌چین خود، بر روی بلاک‌چین اتریوم کار می‌کنند، که آنها را به توکن‌های رمزنگاری تبدیل می‌کند. از آنجایی که ایجاد یک توکن بسیار ساده‌تر از یک کوین است، کلاهبرداری‌ها و پروژه‌های بی‌کیفیت بسیار بیشتری با استفاده از توکن‌ها راه اندازی می‌شوند.

ذخیره و نگهداری توکن

یکی از نکات مهم راجع به توکن‌ها، نحوه نگهداری و ذخیره آن‌ها است. برای ذخیره و نگهداری توکن‌ها نیازمند کیف پول ارز دیجیتال هستید. توکن‌ها کیف پول اختصاصی خود را ندارند و بر روی کیف پول و آدرس‌های بلاک چین میزبان خود ذخیره و نگهداری می‌شوند. برای نمونه، توکنی مانند چین لینک که بر روی بلاک چین اتریوم ساخته شده است می‌تواند بر روی همه کیف پول‌های پشتیبانی کننده از اتریوم ذخیره شود. در برخی موارد، توکن‌ها می‌توانند بر روی کیف پول‌های اختصاصی نیز ذخیره شوند. کوکی‌ها نیز گزینه خوبی برای ذخیره توکن‌ها هستند زیرا به صورت خودکار با هر درخواست ارسال می‌شوند و احراز هویت درخواست‌ها را نیز بدون نیاز به گنجاندن دستی توکن در هر درخواست آسان می‌کنند. همچنین می‌توان از API‌های اختصاصی مانند Web Storage API یا IndexedDB نیز برای ذخیره توکن‌ها استفاده کرد. برخی از مکانیسم‌های ذخیره‌سازی پایدار هستند و برخی دیگر پس از مدتی یا زمانی که صفحه بسته یا تازه‌سازی می‌شود پاک می‌شوند.

خرید و فروش توکن

توکن‌ها را می‌توان از طریق عرضه اولیه کوین (ICO)، ارائه توکن امنیتی (STO) یا سایر مکانیسم‌های جمع‌آوری سرمایه صادر کرد. در طی این رویدادها، سرمایه گذاران با استفاده از ارزهای رمزپایه معتبر مانند بیت کوین یا اتریوم، توکن‌ها را خریداری می‌کنند. پس از صدور، توکن‌ها می‌توانند بین شرکت کنندگان در شبکه بلاک چین منتقل شوند. این تراکنش‌ها با استفاده از قراردادهای هوشمند در دفتر کل توزیع شده بلاک چین ثبت می‌شوند و شفافیت و امنیت را فراهم می‌کنند. فرآیند ایجاد این توکن‌ها به عنوان توکن‌سازی شناخته می‌شود که مالکیت جزئی و افزایش نقدینگی دارایی‌های دنیای واقعی را ممکن می‌سازد. بهترین شیوه برای به دست آوردن و خرید توکن‌ها مراجعه به صرافی‌های معتبر ارزهای دیجیتال است.

توکن سوزی چیست ؟

سوزاندن توکن فرآیندی است که طی آن، مقدار معینی از دارایی کریپتو به طور دائم از عرضه در گردش حذف می‌شود تا عرضه کلی آن دارایی رمزنگاری خاص کاهش یابد. این فرآیند اغلب به عنوان معادل اشتراک کارمزد یا سود، توزیع سود سهام، یا خرید مجدد سهام به بازار عرضه می‌شود. به عبارت بهتر، مکانیزم سوزاندن توکن در حوزه ارزهای دیجیتال به فرایندی گفته می‌شود که در آن توکن‌ها از گردش خارج می‌شوند. در واقع زمانی که توکن‌های یک ارز دیجیتال سوزانده‌ می‌شوند، واریز، برداشت، انتقال، خرید و فروش کوین‌های سوزانده‌ شده امکان‌ پذیر نیستند.

ایردراپ توکن چیست ؟

ایردراپ زمانی است که یک پروژه مقدار مشخصی از دارایی‌های رمزنگاری پروژه را می‌گیرد و آن‌ها را به صورت رایگان برای افرادی که شرایط خاصی را برآورده می‌کنند ارسال می‌کند. ایردراپ به روش‌های مختلف استفاده می‌شود و می‌توان آن را به دو دسته کلی شامل توکن‌ها و NFT تقسیم کرد. در ایردراپ توکن، یک پلتفرم ارزهای دیجیتال، مانند یک صرافی غیرمتمرکز (DEX)، تصمیم می‌گیرد یک توکن بومی ایجاد کند. این پروژه برای پاداش دادن به پایگاه کاربری فعلی خود، نیمی از کل عرضه توکن را بر اساس حجمی که هر کاربر روی پلتفرم معامله کرده است، به کیف پول کاربران ارسال می‌کند. برای دریافت توکن‌های ایردراپ، اغلب از کاربران خواسته می‌شود حساب پروژه در شبکه‌‌های اجتماعی را فالو کنند. پس از انجام این کار، بین شرکت‌کنندگان قرعه‌کشی انجام شده و به برندگان توکن‌های ارز دیجیتال داده می‌شود.

چگونه توکن‌های کلاهبرداری را تشخیص دهیم؟

یکی از نکات مهم پیرامون توکن‌ها، تشخیص کلاهبرداری بودن آن‌ها است. شش روش مختلف برای این کار وجود دارد که عبارت است از:

۱- جستجو در اینترنت

برای تأیید مشروعیت یک توکن، همیشه می‌توانید با در دسترس‌ترین راه‌ها مانند جستجوی Google و شبکه‌های مجازی شروع کنید. این شامل تحقیق در مورد توکن و تیم آن، بررسی هرگونه علائم هشدار دهنده، و جستجوی منابع اطلاعاتی قابل اعتماد، مانند وب‌سایت‌های رسمی، مقالات خبری و حساب‌های شبکه‌های اجتماعی تأیید شده است. حساب‌های تایید شده در شبکه‌های اجتماعی اغلب می‌توانند به اثبات مشروعیت یک‌ توکن کمک کنند. همچنین مراقب پروژه‌هایی در شبکه‌های اجتماعی تعداد فالوورهای زیاد، اما تعامل بسیار کمی دارند هم باشید.

۲- بررسی تایید کد منبع

می‌توانید به کاوشگر بلوک زنجیره انتخابی خود مراجعه کرده و متوجه شوید که آیا کد منبع تأیید شده است یا خیر. به عنوان مثال، در Etherscan، بلاک کاوشگر اتریوم، اگر کد تأیید نشده باشد، احتمالاً با یک کلاهبرداری روبرو هستید. زیرا زمانی که کد منبع قرارداد عمومی باشد، همه می‌توانند اهداف قرارداد را درک کنند.

۳- بررسی بخش نظرات Etherscan

این کار برای تشیص کلاهبرداری بودن یک توکن، بسیار ساده است. در کاوشگرهای مختلف توکن اغلب یک بخش نظرات وجود دارد. اما اگر در این بخش هیچ نظری وجود نداشته باشد، می‌توان حدس زد که پروژه مورد نظر کلاهبرداری است. همچنین در صورت وجود نظرات، مثبت یا منفی بودن آن‌ها را نیز چک کنید.

۴- بررسی جزئیات توکن

اگر نمی‌توانید توکن مورد نظر را در رتبه‌بندی توکن CoinGecko یا DappRadar پیدا کنید، به احتمال زیاد یک کلاهبرداری است. همه توکن‌های قانونی اطلاعات خود را با رتبه‌بندی توکن به منظور تأیید، به اشتراک می‌گذارند.

۵- بررسی تعداد صرافی‌های میزبانی کننده توکن

اگر توکن فقط در چند صرافی غیرمتمرکز (DEX) معامله شود، تقریباً می‌توان گفت کلاهبرداری است. ارز دیجیتالی که فقط در یک صرافی غیرمتمرکز فهرست شده است، یک سرمایه‌گذاری با ریسک بالا است و احتمال بیشتری وجود دارد که با یک کلاهبرداری روبرو شوید.

۶- بررسی مقدار نقدینگی موجود در استخر توکن

پیش از سرمایه‌گذاری در یک توکن، بهتر است میزان تقاضای عمومی و در دسترس بودن نقدینگی آن را بررسی کنید. بررسی توکن از لحاظ میزان نقدینگی در پلتفرمی مانند Uniswap V2 یا سایر صرافی‌های غیرمتمرکز بسیار آسان است. نقدینگی مقدار ارز دیجیتال یا تعداد توکن‌های قفل شده در قراردادهای هوشمند است که به افراد اجازه می‌دهد از طریق صرافی‌های غیرمتمرکز  دارایی‌ها را بخرند و بفروشند. اگر نقدینگی کمتر از ۱۰۰,۰۰۰ دلار است یا با نرخ قابل توجهی در حال کاهش است، احتمالاً توکن یک کلاهبرداری است.

جمع بندی

توکن‌های رمزنگاری نشان دهنده علاقه دیجیتالی به یک دارایی هستند که برای تسهیل تراکنش‌ها در یک بلاک چین استفاده می‌شوند. آنها اغلب با ارزهای دیجیتال اشتباه گرفته می‌شوند؛ زیرا قابل معامله و مبادله هستند و اغلب به عنوان راهی برای جمع‌آوری سرمایه برای پروژه‌ها در عرضه اولیه کوین استفاده می‌شوند. اگر توکن‌های رمزنگاری را به عنوان یک سرمایه‌گذاری در نظر گرفته‌اید، مطالعه این مقاله خالی از لطف نیست و می‌تواند برای ادامه مسیرتان در این حوزه بسیار سودمند باشد.

سوالات متداول