ICO چیست؟ توضیح مفهوم ICO یا عرضه اولیه کوین‌ به زبان ساده

تفاوتی ندارد که موضوع بحثمان بازار سهام باشد یا کریپتو. هر دو اصطلاحات ساده و پیچیده‌ای را شامل می‌شوند که شناخت آن‌ها، به درک بهتر ما از این بازارها کمک می‌کند.

عباراتی مانند فومو، به روانشناسی بازارها ارتباط دارند. همچنین عباراتی مانند ERC-20، ایردراپ یا توکن سوزی، از جمله مفاهیمی هستند که پیش از آغاز معاملات رمزارز و یا NFTها به آن‌ها نیاز خواهیم داشت.

یکی از عباراتی که در چندین سال اخیر نام آن را بیش از همیشه شنیده‌ایم و به مقصد سرمایه گذاری بسیاری از علاقمندان به حوزه کریپتو تبدیل گشته، ICO یا عرضه اولیه کوین نام دارد.

امّا ICO به چه معناست؟ چگونه کار می‌کند و چطور می‌توانیم ICOهای مطمئن را بشناسیم؟ در مطلب امروزمان، به شناخت هرچه بیشتر مفهوم «عرضه اولیه ارز دیجیتال» می‌پردازیم.

ICO چیست؟

همانند بسیاری از لغات رایج در حوزه رمزارزها، ICO هم عبارتی اختصاری بوده و ابتدا نیاز به بررسی معنی لغوی آن داریم. ICO مخفف عبارت Initial Coin Offering بوده که اگر آن را در فرهنگ لغت جستجو کنیم، به عرضه اولیه سکه بر خواهیم خورد.

جالب است بدانید که سرمایه گذاران حاضر در بازار سهام هم کم و بیش با مفهوم عرضه اولیه کوین (ICO) آشنا هستند. زیرا شرکت‌های سهامی نوپا، در ابتدای مسیر خود سهام کمپانی را به اشتراک می‌گذارند تا سرمایه مورد نیاز خود را تامین کنند. این اقدام با نام IPO یا عرضه اولیه سهام شناخته می‌شود.

به عبارتی ICO رویدادی است که طی آن، یک پروژه کریپتویی تعداد معینی از توکن‌های خود را عرضه می‌کند و در صورت تمایل، افراد می‌توانند این دارایی‌ها را خریداری کنند.

در مواردی، از این رویداد با عنوان Crowdsale یا فروش جمعی یاد می‌شود. پس از این فروش جمعی، شرکت برگزارکننده ICO سرمایه‌ای را در اختیار دارد که مالکیت کامل آن را عهده‌دار است.

پس از ارائه سکه‌ها و جمع آوری سرمایه اولیه، از کمپانی انتظار می‌رود که این دارایی را در راه توسعه یک محصول، ارز، برنامه، خدمات جدید و مواردی از این قبیل صرف کند.

هر ICO چگونه کار می‌کند؟

برای پی بردن به ساز و کار دقیق این نوع از پروژه‌ها، باید انواع مختلف ICO را بشناسیم. زیرا نخستین قدم توسعه دهندگان هر پروژه کریپتویی، تعیین کارکرد و ساختار آن توکن خواهد بود.

ICO ها را می‌توان در۳ گروه کلی طبقه بندی کرد:

• عرضه و قیمت ثابت: در این نوع از عرضه اولیه ارزهای دیجیتال، هر شرکت محدودیت بودجه معینی را مشخص کرده است. این موضوع به قیمت از پیش تعیین شده توکن و میزان ذخیره ثابت آن‌ها اشاره دارد.
• عرضه ثابت و قیمت متغیر: بدین معنا که یک پروژه می‌تواند میزان ذخیره ثابتی داشته باشد. امّا در سوی دیگر، اهداف مالی گوناگون و متغیری را دارد. به همین خاطر، قیمت توکن‌ها براساس میزان تقاضای ICO تغییر خواهد کرد.
• عرضه متغیر و قیمت ثابت: برخلاف نوع قبلی، برخی ICOها توکن‌های خود را با قیمتی ثابت امّا عرضه‌ای متغیر توزیع می‌کنند. به عبارتی، فرایندی معکوس حالت قبل را شاهد هستیم که طی آن، سرمایه دریافتی میزان کوین عرضه شده را مشخص خواهد کرد.

انتشار وایت پیپر پروژه

همزمان با مشخص شدن نحوه عرضه و قیمت گذاری، پروژه‌های کریپتویی وایت پیپر (Whitepaper) خود را منتشر می‌کنند که قطعا بار و بارها این عبارت را شنیده‌اید.

وایت پیپر را می‌توان دفترچه راهنمایی تشبیه کرد که در وبسایت اختصاصی یک پروژه کریپتویی قرار می‌گیرد تا سرمایه گذاران احتمالی، بتوانند به آن دسترسی داشته باشند.

وایت پپیر چیست؟ آشنایی با شناسنامه پروژه‌های کریپتویی

توسعه دهندگان پروژه از وایت پیپر استفاده می‌کنند تا اطلاعات جامعی را در اختیار سرمایه گذاران قرار دهد. نمونه‌ای از اطلاعات درج شده در وایت پیپر‌ها:

• پروژه چه اهدافی دارد؟
• برای تکمیل فرایند توسعه پلتفرم به چه میزان سرمایه نیاز خواهد بود؟
• شیوه توزیع توکن‌ها به چه شکل خواهد بود؟
• عرضه اولیه ارز دیجیتال چه زمانی آغاز و چه زمانی به پایان می‌رسد؟
• سرمایه گذاران از چه طریقی می‌توانند توکن‌ها را خریداری کنند؟

همانطور که دیدیم علاقمندان و حامیان می‌توانند با مطالعه وایت پیپر، با اهداف و عملکرد پروژه آشنا شوند و در صورت رضایت، به شرکت در ICO و خرید ارزها اقدام کنند.

در فروش اولیه سهام یا همان IPOها، سرمایه گذاران می‌توانند با استفاده از ارز فیات سهام مورد نظر خود را خریداری کنند. ICOها هم چنین امکانی را برای سرمایه گذاران فراهم کرده‌اند.

اگرچه که شیوه خرید به فیات محدود نبوده و در مواردی، استفاده از BTC و ETH هم بلامانع است. همچنین گاهی اوقات ممکن است که وایت پیپر پروژه، ارز مشخصی را برای شرکت در ICO در نظر گرفته باشد.

نمونه‌هایی از ICOها

در سالیان اخیر، ICOها بیش از هر زمانی مورد توجه قرار گرفته‌اند و طبیعتا در آینده با رویدادهای بیشتر و احتمالا گرانقیمت تری مواجه خواهیم بود! در ادامه نمونه‌هایی از ICOهای برگزار شده را بررسی می‌کنیم.

هر واحد ETH تنها ۰.۳ دلار!

تقریبا ۸ سال قبل و در تاریخ ۲۲ جولای ۲۰۱۴، بلاک چین اتریوم برنامه خود را برای تامین سرمایه اولیه مشخص کرد و در همان روز، این شبکه عرضه اولیه کوین‌های خود را آغاز کرد.

این فرایند برای بیش از یک ماه و تا ۲ سپتامبر ۲۰۱۴ به طول انجامید. در خلال این عرضه، سرمایه گذاران به وسیله بیت کوین (BTC)، اتر (ETH) را خریداری کردند.

جالب است بدانید که در همان ۱۲ ساعت آغازین، سرمایه گذاران بیش از ۷ میلیون ETH را خریداری کردند. در آن زمان، ارزش آن میزان دارایی به ۲.۲ میلیون دلار می‌رسید. با پایان یافتن این فروش جمعی، بیش از ۵۰ میلیون اتر فروخته شد که ارزشی معادل ۱۷.۳ میلیون دلار داشت.

یکی از موضوعاتی که در سال ۲۰۱۴ حواشی زیادی را به همراه داشت، شیوه توزیع کوین‌های ETH بود. به طوری که ۹.۹ درصد از ذخیره پلتفرم در اختیار تیم توسعه دهنده و ۹.۹ از دارایی‌ها، در اختیار بنیاد غیرانتفاعی اتریوم (Ethereum Foundation) قرار می‌گرفت.

در هر حال پس از پایان این فروش ۴۲ روزه، در سال ۲۰۱۵ اتریوم به طور رسمی کار خود را به عنوان اولین پلتفرم توسعه دهنده قراردادهای هوشمند آغاز کرد.

دیگر ICOهای مهم

در سال ۲۰۱۵، کمپانی Antshares عرضه اولیه توکن‌های خود را آغاز کرد و این فرایند را طی ۲مرحله به پایان رساند.

مرحله نخست این ICO در اکتبر ۲۰۱۵ به اتمام رسید. دومین مرحله از این پروسه هم یک سال بعد و در سپتامبر ۲۰۱۶ پایان یافت. طی این دو دوره، Antshares رقمی بالغ بر ۴.۵ میلیون دلار را جمع آوری کرد.

جا دارد به این موضوع اشاره کنیم که پروژه Antshares، در ژوئن سال ۲۰۱۷ به NEO تغییر نام داد و از آن زمان تا کنون، محبوبیت زیادی را به دست آورده است. آشنایی با نئو؛ رقیب اتریوم در کشور چین! 

در این میان، بد نیست اگر یادی کنیم از بزرگترین ICO هایی که تاکنون در دنیای کریپتو برگزار شده است.

پیش از عرضه نهایی پروژه ایاس (EOS) در سال ۲۰۱۸، کمپانی توسعه دهنده این محصول یعنی بلاک وان، در عرضه اولیه توکن خود بیش از ۴ میلیارد دلار به دست آورد تا به عنوان موفق ترین ICO شناخته شود.

پیش از Block.One، پروژه Dragon Coin لقب بزرگترین ICO را در اختیار داشت. چند ماه پیش از ایاس، این پلتفرم در ICO خود سرمایه‌ای حدود ۳۲۰ میلیون دلار را به دست آورد.

جدال ICO و مراجع قانونی!

در ۱۱ دسامبر ۲۰۱۷، کمیسیون اوراق بهادار آمریکا (SEC) عرضه اولیه توکن توسط یک شرکت غذایی آمریکایی را متوقف کرد.

این کمپانی مستقر در کالیفرنیا که با نام Munchee فعالیت می‌کرد، اپلیکیشنی را برای سفارش غذا و ثبت بازخورد در رابطه با سفارشات در اختیار داشت.

این شرکت در تلاش بود تا با برگزاری یک عرضه اولیه ارز دیجیتال، سرمایه مورد نیاز را برای ایجاد یک ارز جدید تامین کند. استفاده از این رمز ارز در اپلیکیشن، هدف اصلی کمپانی Munchee بود.

امّا در همان سال SEC نامه‌ای را صادر کرد که در آن، عرضه اولیه توکن این کمپانی را غیرقانونی خواند. دلیل این امر، عدم ثبت رسمی این شرکت به عنوان اوراق بهادار عنوان شده است.

مزایا و معایب هر عرضه اولیه ارز دیجیتال

با در نظر گرفتن شرایط هر پروژه و بازار، مدیران یک پلتفرم تصمیم به برگزاری ICO می‌گیرند. دیدیم که طی این فرایند، شرکت‌ها توکن‌های خود را معرفی می‌کنند و در صورت تمایل، سرمایه گذاران به آن پروژه جذب می‌شوند.

همچنین به دنبال ICO، وایت پیپر مرتبط با یک ارز هم منتشر می‌شود و شاهد شفافیت در پلتفرم خواهیم بود. بنابراین تامین سرمایه و شناخت اهداف پروژه، از مهم ترین مزایای هر رویداد عرضه اولیه کوین به شمار می‌آیند.

به علاوه موارد ذکر شده، نباید فراموش کنیم که چرا طیف وسیعی از سرمایه گذاران در ICOها مشارکت دارند. طبیعتا پتانسیل سوددهی بالا، از مهم ترین انگیزه‌های این سرمایه گذاران خواهد بود.

تصور کنید که با مطالعه بر روی یک دارایی که در آستانه تاسیس قرار دارد، به این نتیجه می‌رسید که این پروژه آینده دار بوده و می‌تواند قله‌های متعددی را فتح کند. در چنین شرایطی طبیعتا انتظار دارید تا با عرضه نهایی (Launch) محصول، بازگشت سرمایه مناسبی را در اختیار داشته باشید.

علی رغم استقبال گسترده از برخی ICOها، این رویدادها هم ریسک‌های خود را داشته و باید در مواجهه با آن‌ها هوشیار بود. در ادامه به مهم ترین نقطه ضعف مشترک ICOها می‌پردازیم.

ICO مانع پیشرفت اقتصاد است!

سناریوی کسب سودی قابل توجه پس از لانچ توکن‌ها را که به یاد دارید؟ حال بیایید معکوس این اتفاق را در نظر بگیریم.

برای نمونه، پروژه‌ای کریپتویی نتوانسته به میزان سرمایه مد نظر خود دست یابد و یک ICO ناموفق را پشت سر گذاشته است. در چنین شرایطی، مدیران آن محصول موظف به بازگشت دارایی سرمایه گذاران هستند.

امّا اگر اوضاع بدین شکل پیش نرود چطور؟ می‌دانیم که برخلاف IPO، ICO ها توسط مقامات نظارتی و امنیتی پشتیبانی نمی‌شوند. بنابراین در اغلب اوقات، امکان پیگیری وجود نخواهد داشت.

در سال ۲۰۱۷، بانک چین به طور رسمی برگزاری ICO را ممنوع کرد. طی این تصمیم، بانک این کشور عرضه اولیه سکه‌ها را مانع پیشرفت اقتصاد خواند!

مشابه بازار کریپتو، ICOها هم از حواشی، تصمیم گیری‌ها و قوانین تاثیر می‌پذیرند.

البته کماکان نباید از اهمیت رویدادهای عرضه توکن غافل شد. چرا که علی رغم عدم پشتیبانی توسط نهادهای مرکزی، بسیاری از آن‌ها اعتبار خود را اثبات کرده‌اند.

سرمایه گذاری در یک ICO

دیدیم که در صورت موفقیت ICO، سرمایه گذاران آن سودهای قابل توجهی را دریافت خواهند کرد. به همین خاطر است که سالانه افراد بسیاری سرمایه‌های خود را به پروژه‌های نوپا اختصاص می‌دهند.

به نوعی، سرمایه گذاری در ICO را می‌توان مانند سرمایه گذاری در استارتاپ‌ها دانست. زیرا علی رغم پرریسک بودن، پتانسیل بازگشت سرمایه بالایی وجود خواهد داشت.

همانطور که برای سرمایه گذاری در املاک یا اوراق بهادار تحقیقاتی را انجام می‌دهیم، در دنیای کریپتو نیاز داریم تا آگاهی خود را دو چندان کنیم! چرا که با وجود پیشرفت‌های چشمگیر، بازار رمز ارزها هنوز در ابتدای مسیر خود قرار دارد.

بنابراین اگر تصمیم به سرمایه گذاری در یک پروژه تازه تاسیس داشته باشیم، باید تمامی جوانب آن را بسنجیم و سپس به مشارکت در آن ICO بپردازیم.

اقدامات پیش از سرمایه گذاری

در نخستین گام، می‌بایست از اعتبار پروژه و توسعه دهندگان آن اطمینان حاصل کنیم.

با پیگیری حساب‌های این افراد در پلتفرم‌های اجتماعی مانند توییتر و لینکدین، می‌توانیم اطلاعات مفیدی را در رابطه با فعالیت‌ها و تاریخچه شغلی آن‌ها به دست آوریم.

اگر پس از بررسی تیم پروژه مد نظر خود دچار شک و تردید شدید، بهتر است کمی در تصمیم خود بیشتر دقت کنید!

در صورت اطمینان از اهداف و اعضای تیم برگزار کننده ICO، موظف هستیم تا آن ارز را از دید اقتصادی و سوددهی مورد بررسی قرار دهیم. این که آیا در ازای سرمایه‌ای که به پروژه اختصاص می‌دهیم بازدهی مناسبی را دریافت خواهیم کرد؟

به طور خلاصه، بهتر است چنین فاکتورهایی را مورد توجه قرار دهیم:

• بیان اهداف به طور واضح و دقیق؛ ICOهای موفق اغلب وایت پیپری شفاف را در اختیار دارند که به خوبی مسیر ارز را مشخص کرده است.
• شناخت اعضای تیم پروژه و بررسی کارنامه آن‌ها؛ در صورت عدم اطمینان از این مشخصه، این ICO از شفافیت ۱۰۰ درصدی برخوردار نخواهد بود.
• مرور ضوابط قانونی و ساز و کار حاکم بر ICO؛ از آنجایی که نهادهایی مانند بانک مرکزی نظارت چندانی بر این رویدادها ندارند، سرمایه گذاران موظف به مطالعه شرایط و مقررات آن پروژه هستند.

چگونه از برگزاری ICOها مطلع شویم؟

برای اطلاع از آخرین رویدادهای عرضه اولیه، می‌توانیم از وبسایت‌ رسمی پروژه‌ها و یا شبکه‌های اجتماعی مانند توییتر استفاده کنیم.

امّا همانطور که می‌دانیم، پروژه‌های برگزار کننده ICO هنوز در ابتدای مسیر خود قرار دارند و شاید اکثریت افراد حتی از وجود آن‌ها آگاه نباشند! بنابراین طبیعتا صرف حضور در شبکه‌های اجتماعی برای جذب سرمایه کافی نخواهد بود.

پس چطور می‌توانیم پیش از موعد در این رویدادها سرمایه گذاری کنیم؟

احتمالا تا کنون نام پلتفرم Kickstarter را شنیده باشید. این کمپانی در سال ۲۰۰۹ فعالیت خود را آغاز کرد و از آن سال تا کنون، بستری را برای استارتاپ‌های مختلف فراهم نموده تا محصولات و ایده‌های خود را به اشتراک بگذارند و سرمایه مورد نیاز را به دست آورند.

اگرچه، Kickstarter تاکنون در حوزه‌ بلاک چین فعالیتی نداشته امّا خوشبختانه در دنیای کریپتو، کیک‌استارترهایی فعالیت دارند! در ادامه با برخی از این مراجع آشنا خواهیم شد.

پلتفرم ICOdrops

یکی از مهم ترین مراجعی که به معرفی ICOهای مختلف می‌پردازد، ICOdrops نام دارد.

در این وبسایت، می‌توانیم به اطلاعاتی مبنی بر وایت پیپر پروژه، تاریخ آغاز عرضه اولیه ارز دیجیتال، سرمایه جمع آوری شده، مکانیزم عرضه و سرمایه گذاران، دسترسی پیدا کنیم.

در تصویر نمونه‌ای از اطلاعات ICOdrops را آورده‌ایم که به پلتفرم معاملاتی غیرمتمرکز HashFlow اشاره دارد. در زمان نگارش این مطلب، این پروژه سرمایه‌ای بالغ بر ۲۸.۲ میلیون دلار را جمع آوری کرده است.

پلتفرم ICOholder

یکی دیگر از محبوب ترین ابزارهای فعال در زمینه پیگیری عرضه توکن‌ها، ICOholder نام دارد.

در این پلتفرم، تازه ترین ICOها در حوزه‌های مختلف مانند دیفای و NFTها لیست شده‌اند. همانطور که در تصویر می‌بینید، زمان باقی مانده برای مشارکت در آن‌ها هم مشخص شده است.

یکی از ویژگی‌های جذاب این سایت، چیزی نیست جز رده بندی ICOها. به طوری که براساس اهداف پروژه، سرمایه جمع آوری شده و یا نظرات افراد، به هر ICO امتیازاتی اعطا می‌شود.

ناگفته نماند که فعالیت ICOholder به بررسی عرضه اولیه ارزهای دیجیتال محدود نمی‌شود. بلکه اطلاعاتی در رابطه با شرایط بازار، وایت پیپر ارزها و کنفرانس‌های کریپتویی، از جمله مواردی هستند که می‌توان در این وبسایت به آن‌ها دست یافت.

تقویم کوین تلگراف

پلتفرم کوین تلگراف از منابعی است که هر فردی دست کم یک بار به آن برخورده است!

می‌دانید که این مرجع، آخرین اخبار دنیای کریپتو را پوشش می‌دهد و علاوه بر اخبار، روزانه مطالب مفیدی را در حوزه کریپتو و بلاک چین منتشر می‌کند. مدتی است که این وبسایت، بخشی را هم برای بررسی ICOها در نظر گرفته است.

این بخش از سایت، تقویم ICOها (ICO Calender) نام دارد.

در کوین تلگراف رویدادها به ۳ دسته بندی تقسیم می‌شوند. گروه Ongoing که در تصویر قابل مشاهده است، به ICOهایی اشاره دارد که همچنان در جریان هستند. مثلا در اینجا رویداد مربوط به CrowdSwap از ۲۵۴ روز قبل آغاز شده و تاریخ پایان آن مشخص نیست.

همچنین رویدادهایی که مدتی به آغاز آن‌ها باقی مانده، در دسته بندی Upcoming قرار می‌گیرند. در بخش Past هم می‌توان تاریخ آغاز و پایان ICOهای برگزار شده را مشاهده کرد.

کلام پایانی

شاید اگر ۱۰ سال قبل از رسیدن قیمت بیت کوین (BTC) به مرز ۷۰ هزار دلار سخن می‌گفتیم، با استقبال چندانی مواجه نمی‌شدیم! امّا اکنون باید پذیرفت که دنیای کریپتو روزانه درحال توسعه بوده و با پذیرش ارزهای دیجیتال در سراسر جهان، شاهد تسریع این روند بوده‌ایم.

به سبب همین پیشرفت روزافزون، ما موظف هستیم تا همواره در گسترش دانش خود بکوشیم. این کار با یادگیری مفاهیم گوناگون مرتبط با دنیای کریپتو انجام پذیر است. بنابراین امروز با یکی از ساده و در عین حال مهم ترین اصطلاحات این دنیای پر رمز و راز آشنا شدیم.

هدف برگزاری هر ICO، اطلاع از رویدادها و مهمترین ICOهای برگزار شده، از جمله مطالبی بودند که امروز آن‌ها را مورد بررسی قرار دادیم.

همچنین بر پلتفرم‌هایی کاربردی مانند ICOdrops هم گذری داشتیم تا از رویدادها آینده جا نمانیم! امّا شما چه دیدگاهی دارید؟ آیا سرمایه گذاری در ICOها را به دیگر افراد توصیه می‌کنید؟ به نظر شما چه عواملی در موفقیت یک ICO نقش دارند؟