رودمپ کاردانو؛ با نقشه راه و اهداف کاردانو بیشتر آشنا شوید

کاردانو یک شبکه بلاک چین است که به صورت یک پلتفرم برنامه‌های غیرمتمرکز (dApp) با قابلیت اجرای دفتر کل و قراردادهای هوشمند قابل تأیید توسعه داده شده است. این پروژه که با دقت و اطمینان بالا ساخته شده، هدفش دستیابی به مقیاس‌پذیری، تعامل‌پذیری و پایداری مورد نیاز برای کاربردهای دنیای واقعی است. رودمپ (نقشه راه) کاردانو به گونه‌ای طراحی شده است که این پلتفرم، انتخاب مناسبی برای برنامه‌های کاربردی در مقیاس بزرگ و حیاتی باشد که زیربنای اقتصاد آینده را تشکیل خواهند داد.

پروتکل بلاک چین Cardano از مکانیزم اجماع اثبات سهام (PoS) استفاده می‌کند و موارد و کاربردهای متعددی دارد، از جمله انجام تراکنش‌ و سرمایه‌گذاری، قراردادهای هوشمند، اینترنت اشیا (IoT)، توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) و موارد دیگر. کاردانو توسط چارلز هاسکینسون، یکی از بنیانگذاران اتریوم، تأسیس شد که نقشه راه، فناوری و توسعه آن را به عنوان مدل بهبودیافته‌ای از آموخته‌های حاصل از راه‌اندازی، موفقیت و چالش‌های پیش روی اتریوم تعریف کرده است. این شبکه از توکن بومی خود ADA قدرت می‌گیرد و به عنوان یک بلاک چین نسل سوم معرفی شده است.

کاردانو چیست؟

Cardano یکی از پروژه‌های در حال رشد در حوزه ارزهای دیجیتال است. تیم این شبکه بلاک چین منبع باز تحقیقات گسترده‌ای انجام می‌دهد و به طور منظم نتایج خود را در مقالات دانشگاهی منتشر می‌کند. تحقیقات آنها بر ایجاد یک شبکه غیرمتمرکز مقیاس‌پذیر، ایمن و کارآمد متمرکز است.

این پلتفرم که نام خود را از جرولامو کاردانو (Gerolamo Cardano)، دانشمند ایتالیایی قرن شانزدهم گرفته، طی چند سال گذشته رشد قابل توجهی داشته است. نام توکن بومی آن کاردانو ADA، از نام ریاضیدان قرن نوزدهم آدا لاولیس (Ada Lovelace) گرفته شده است که اغلب به عنوان اولین برنامه‌نویس کامپیوتر در جهان شناخته می‌شود.

پروژه Cardano در سال ۲۰۱۵ زمانی آغاز شد که یکی از بنیانگذاران اتریوم به نام چارلز هاسکینسون و همکار سابقش جرمی وود (Jeremry Wood) در پی اختلافات داخلی بنیاد اتریوم را ترک کردند. آنها یک شرکت جدید به نام Input Output (IOHK) تأسیس کرده و در سال ۲۰۱۷ شبکه Cardano و توکن ADA را راه‌اندازی کردند. کاردانو چیست؟ کاربرد و آینده ارز دیجیتال ADA

قابلیت‌های کلیدی بلاک چین کاردانو

Cardano از یک معماری منحصر به فرد با یک سیستم دو لایه استفاده می‌کند که متمایز از سایر پلتفرم‌های بلاک چین است. لایه تسویه آن (CSL) به دارندگان توکن ADA اجازه می‌دهد تا تراکنش‌ها را تقریباً فوری با هزینه‌های کم ارسال و دریافت کنند، در حالی که لایه محاسباتی آن (CCL) به عنوان پایه و اساس بقیه عملکردهای Cardano کار می‌کند.

این لایه انعطاف‌پذیر از پروتکل‌های زیادی تشکیل شده و جدا از CSL عمل می‌کند. این لایه از عملکرد روان قراردادهای هوشمند پشتیبانی کرده و در عین حال امنیت و عملکرد شبکه را تضمین می‌کند.

بلاک چین Cardano با استفاده از یک زبان برنامه‌نویسی شناخته شده و ایمن به نام Haskell نوشته شده است. این شبکه از مکانیسم اجماع اثبات سهام (PoS) استفاده می‌کند اما با کمی تغییر. Cardano با استفاده از نسخه پروتکل‌های اجماع PoS از خانواده Ouroboros (Ouroboros-BFT)، قصد دارد سطح امنیت بیشتری نسبت به زنجیره‌های PoW همراه با مصرف انرژی کمتر ارائه دهد.

کاردانو زمان را به دوره‌های (Epoch) قابل تقسیم (حدود پنج روز) تقسیم می‌کند که آنها هم به اسلات‌ها (Slot) تقسیم می‌شوند. این شبکه برای دستیابی به اجماع، به طور تصادفی چند گره را برای اعتبارسنجی بلوک‌های جدید برای هر اسلات انتخاب می‌کند. گره‌های انتخاب شده به عنوان رهبران اسلات شناخته می‌شوند.

رهبران اسلات می‌توانند اسلات مخصوص خود را استخراج کنند و هر چه سهام آنها بیشتر باشد، شانس بیشتری برای انتخاب شدن دارند. اگر رهبر اسلات نتواند بر ایجاد و تأیید بلوک‌ها نظارت کند، رهبر اسلات بعدی انتخاب می‌شود.

در حال حاضر، هر epoch می‌تواند تا ۴۳۲,۰۰۰ اسلات داشته باشد. این امر شبکه را قادر می‌سازد تا تعداد قابل‌توجهی از تراکنش‌ها را پردازش کند، در حالی که ازدحام شبکه و هزینه‌های گس را کاهش می‌دهد و به حفظ اجماع در شبکه کمک می‌کند.

رودمپ کاردانو و مراحل آن شامل چه بخش‌هایی است؟

رودمپ کاردانو (نقشه راه) خلاصه‌ای از برنامه‌های توسعه Cardano است که در پنج مرحله (دوران) سازماندهی شده است: بایرون (Byron)، شلی (Shelley)، گوگن (Goguen)، باشو (Basho) و ولتر (Voltaire). هر مرحله حول مجموعه‌ای از عملکردها متمرکز است که در چندین نسخه کد ارائه می‌شود.

در حالی که مراحل Cardano به‌طور متوالی ارائه می‌شوند، کار روی هر دوره به صورت همزمان و موازی انجام شده و تحقیق، نمونه‌سازی و توسعه اغلب به یکباره در جریان‌های مختلف توسعه در حال انجام است.

کار هر مرحله جمع‌آوری و در صفحه اختصاصی آن ارائه می‌شود که نشان‌دهنده سال‌ها تلاش است. در اینجا یک نمای کلی از اهداف کاردانو در هر مرحله و همچنین توضیحاتی در مورد اجزای عملکردی اصلی، تحقیقات دانشگاهی مرتبط و به‌روزرسانی‌ها ارائه خواهیم کرد.

پنج مرحله رودمپ کاردانو

رودمپ کاردانو دارای پنج مرحله مجزا است که به روزرسانی‌ها را پیاده‌سازی کرده و عملکردی را به پروتکل Cardano اضافه می‌کند. مانند بلاک چین و دارایی بومی آن، مراحل Cardano (و هارد فورک‌ها) نیز به نام دانشمندان، ریاضیدانان و دانشمندان استثنایی نامگذاری شده‌اند. در اینجا مراحل و اهداف کاردانو را به صورت اجمالی بررسی می‌کنیم:

فاز بایرون (Byron): به نام شاعر و سیاستمدار جورج گوردون بایرون (ملقب به لرد بایرون) پدر آدا لاولیس- فاز بایرون اولین مرحله از پنج مرحله در رودمپ کاردانو است. پس از دو سال توسعه، شبکه اصلی بلاک چین Cardano در سپتامبر ۲۰۱۷ راه‌اندازی شد و کاربران را قادر ساخت تا کوین‌های ADA را خرید و فروش کنند که توسط پروتکل پیشگام Ouroboros PoS پشتیبانی می‌شود. از دیگر ویژگی‌های قابل توجه این مرحله می‌توان به عرضه کیف پول Daedalus و Yoroi ADA اشاره کرد.

فاز شلی (Shelley): این مرحله به نام نویسنده مری شلی (Mary Shelley)، دومین مرحله از پنج مرحله رودمپ کاردانو است. دوران شلی درجه بالاتری از عدم تمرکز را در پلتفرم ADA ایجاد کرد که توسط گره‌های شبکه اداره می‌شود و مشوق مشارکت در اهداف غیرمتمرکز شبکه هستند. در طول فاز شلی، ارتقاء یا هارد فورک مری (Mary) به‌روزرسانی‌ای را ارائه کرد که به کاربران امکان می‌داد توکن‌های ADA را ضرب کنند. همچنین، در این مرحله شاهد معرفی استخرهای استیکینگ Cardano بوده‌ایم.

فاز گوگن (Goguen): به نام دانشمند کامپیوتر جوزف گوگن (Joseph Goguen)- فاز گوگن سومین مرحله از پنج مرحله در رودمپ کاردانو است. یکی از اهداف اولیه Goguen این است که برای کاربران فنی و غیر فنی امکان ایجاد قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps) را با استفاده از زبان توسعه قرارداد هوشمند آن، Plutus، فراهم می‌کند. این فاز در سپتامبر ۲۰۲۱ از طریق هارد فورک آلونزو یا Alonzo Upgrade انجام شد. یکی دیگر از ویژگی‌های قابل توجه این فاز انتشار زبان برنامه‌نویسی Marlowe بود. از سه ماهه چهارم ۲۰۲۱، Cardano همچنان در فاز گوگن قرار دارد.

فاز باشو (Bashō): به نام ماتسو باشو (Matsuo Bashō)، شاعر ژاپنی که به خاطر شعر هایکوی خود مشهور است، نامگذاری شده است. دوره چهارم، باشو، شامل مقیاس‌پذیری شبکه بلاک‌چین، افزودن راه‌حل‌های متمرکز بر افزایش عملکرد و ثبات آن است. همچنین، زنجیره‌های جانبی تعامل‌پذیر را معرفی می‌کند که به طور قابل توجهی به ADA کمک می‌کنند تا سطوح توان بالاتر را مدیریت کند، همراه با سبک‌های حسابداری موازی که می‌تواند قابلیت همکاری بیشتر را برای Cardano و کاربردهای آن تسهیل کند. کار دیگر Bashō پیاده‌سازی Hydra، راه حل پیشرفته لایه دو Cardano، است.

فاز ولتر (Voltaire): تمرکز مرحله نهایی که به نام نویسنده و فیلسوف فرانسوی نامگذاری شده است، بر یکپارچه‌سازی حاکمیت غیرمتمرکز خواهد بود. ولتر با ایجاد یک شبکه مستقل و غیرمتمرکز، مسئولیت آینده Cardano را به جامعه منتقل خواهد کرد. یعنی به جای اینکه شبکه توسط یک نهاد ممرکز مانند بنیاد کاردانو مدیریت شود، خود جامعه وظیفه حفظ آن را بر عهده خواهد داشت. همچنین در این فاز یک سیستم رأی‌گیری باز و یک خزانه‌داری وجود خواهد داشت که از طریق کارمزد تراکنش تأمین می‌شود. در نتیجه جامعه کاردانو می‌تواند به طور کامل و غیر متمرکز مدیریت این شبکه را برعهده بگیرد.

چشم انداز و اهداف کاردانو

Cardano به صورت منبع باز بوده و دارای شفافیت است. تمام تحقیقات و مشخصات فنی که زیربنای کاردانو هستند به صورت عمومی منتشر می‌شوند و تمام فعالیت‌های توسعه Cardano در دسترس عموم قرار می‌گیرند. چندین تیم و مبتکر در حال حاضر در حال ساخت اکوسیستم ADA هستند، اما سه سازمان کلیدی وجود دارد که مسئولیت اصلی توسعه و نگهداری بلاکچین را بر عهده دارند. پروتکل اصلی این شبکه توسط بنیاد مستقل غیرانتفاعی کاردانو مستقر در سوئیس ساخته شده است که هدف اصلی آن ایمن‌سازی و ترویج پروتکل Cardano و نظارت بر توکنومی (اقتصاد توکنی ترکیبی از دو واژه Token و Economy) ADA است.

بنیاد Cardano با دو سازمان دیگر برای کمک به ساخت اکوسیستم شبکه قرارداد دارد که یکی از آن‌ها پلتفرم راه حل‌های بلاک چین جهانی Emurgo بوده و دیگری شرکت تحقیق و توسعه بلاکچین IOHK نام دارد.

Emurgo معمولاً به عنوان بازوی تجاری و سرمایه‌گذار خطرپذیر Cardano شناخته می‌شود، در حالی که IOHK بازوی فناوری Cardano است که بر استفاده از نوآوری‌های همتا به همتا برای ارائه خدمات مالی تمرکز دارد.

در حالی که Cardano در حال ساخت است، این شرکت‌ها در حکم نگهبان آن هستند. هنگامی که شبکه به طور کامل غیرمتمرکز شود، متعلق به جامعه خواهد بود و این جامعه است که آینده خود را از طریق ویژگی‌های حاکمیتی پیشرفته تعیین می‌کند.

به نظر می‌رسد این پروژه از نظر توان عملیاتی بسیار قوی‌تر از اتریوم باشد. اتریوم در وضعیت فعلی خود می‌تواند ۱۵ تراکنش در ثانیه (TPS) را انجام دهد، اگرچه انتظار می‌رود ارتقاء پیشنهادی آن با شاردینگ سرعت تراکنش را تا نزدیک به ۱۰۰ هزار TPS افزایش دهد. در مقابل، Cardano می‌تواند صدها تراکنش در ثانیه را پشتیبانی کند و با پروتکل لایه ۲ در حال توسعه Hydra، توان عملیاتی این شبکه می‌تواند به بیش از یک میلیون تراکنش در ثانیه افزایش یابد.

از نظر قابلیت‌های قرارداد هوشمند، اتریوم نسبتاً تحمل کمتری در برابر اشکالات و خطاها دارد، اما CCL کاردانو انعطاف‌پذیری بیشتری را در صورت نیاز به ایجاد تغییرات در برنامه‌های کاربردی ارائه می‌دهد. علاوه بر این، Cardano به کاربران اجازه می‌دهد تا قوانین سفارشی را برای تأیید تراکنش‌ها تنظیم کنند.

با این حال، اتریوم آماده است تا از PoW به PoS منتقل شود و این تغییر می‌تواند به سرعت ورق را به نفع آن برگرداند. راه‌اندازی فاز ۱ اتریوم ۲.۰ در اواخر امسال باید بسیاری از کسری‌های قابل توجه این شبکه را برطرف کند. با توجه به اینکه شبکه‌هایی مانند Cardano تعامل‌پذیری شبکه‌های بلاکچین را به واقعیت تبدیل می‌کنند، ممکن است در درازمدت بیشتر از رقیب، به همکار خوبی برای سایر پروژه‌ها تبدیل شود. برای مطالعه بیشتر درباره اتریوم ۲ کلیک کنید.

ویژگی‌ها و ابزارهای فنی کلیدی بلاک چین Cardano

پروتکل Cardano به لطف جامعه توسعه‌دهندگان پرکار خود، دارای ویژگی‌های قابل توجه متعددی است. در اینجا به تعدادی از نوآوری‌های کلیدی آن اشاره می‌کنیم:

اجماع Ouroboros

مکانیسم PoS کاردانو اولین موردی بود که در این پروژه مورد بررسی قرار گرفت و به طور مستقل توسط اشخاص ثالث ممیزی و تأیید شد. این مکانیسم که از استخرهای مبتنی بر ADA برای پشتیبانی از شبکه استفاده می‌کند، از سه ماهه چهارم ۲۰۲۱ با نام Ouroboros Praos شناخته می‌شود.

ترکیب‌کننده هارد فورک

ترکیب‌کننده هارد فورک (HFC) برای فعال کردن به‌روزرسانی‌های هارد فورک ADA بدون توقف سیستم یا راه‌اندازی مجدد زنجیره‌های اساسی طراحی شده است. این کار با ترکیب بلوک‌های قبل و بعد از فورک برای یک دوره انتقال انجام می‌شود. همچنین، توانایی ترکیب بلوک‌های آینده و به‌روزرسانی‌های آنها در یک ویژگی یا دفتر کل ترکیبی را دارد. این ویژگی به جلوگیری از انواع شکاف‌های زنجیره‌ای (گاهی بسیار مشکل‌ساز) که شبکه‌های بیت کوین و اتریوم را با مشکل مواجه کرده‌اند، کمک می‌کند.

زبان‌های برنامه‌نویسی پلوتوس و مارلو (Plutus and Marlowe)

در حالی که Cardano در درجه اول از Haskell استفاده می‌کند، دارای یک زبان برنامه‌نویسی به نام Plutus نیز هست که برای قراردادهای هوشمند بهینه شده است. همچنین، کد آن می‌تواند برای تأمین انرژی هر دو توابع درون زنجیره و خارج از زنجیره استفاده شود. Marlowe یک زبان برنامه‌نویسی تکمیلی برای کاربرانی است که برنامه‌نویس نیستند. این زبان طراحی شده تا افراد بتوانند بدون نیاز به یادگیری زبان‌های کدنویسی پیچیده، قراردادهای هوشمند را ایجاد و آزمایش کنند.

پیشرفت کاردانو

علاوه بر ارتقاء سال ۲۰۲۱که توکن‌های ADA، قراردادهای هوشمند Cardano و ابزارهای مالی غیرمتمرکز (DeFi) را فعال کرد، Cardano موارد استفاده متعدد دیگری هم برای افراد و هم برای مؤسسات دارد. برخی از این موارد که قابل توجه است عبارتند از:

• استخراج NFT و بازی‌های مبتنی بر بلاکچین: در حال حاضر، Cardano امکان ضرب توکن‌ها از جمله توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) را فراهم کرده است. صنعت پرطرفدار NFT دارای برنامه‌هایی برای هنر دیجیتال، کلکسیون، بازی‌های یکپارچه با بلاک چین و موارد دیگر است.
• ردیابی هویت دیجیتال و موجودی: Cardano با هدف نهادهای دولتی و شرکتی، چندین برنامه کاربردی دارد که از بلاکچین خود برای ارائه خدمات Blockchain-as-a-Service (BaaS) استفاده می‌کند. این ابزارها می‌توانند تقلب را کاهش دهند، شفافیت را بهبود بخشند و قانون گذاری در کشورهای خاص را ساده کنند.

• برنامه‌ها و ابزارهای دیفای Cardano: هولدرهای ADA می‌توانند از دارایی‌های خود برای کسب پاداش از طریق استخرهای سهام Cardano استفاده کنند. یک صندوق Cardano DeFi در حال کار برای ساخت یک DEX است و پس از آن پلتفرمی ایجاد می‌کند که عرضه اولیه DEX مبتنی بر Cardano(IDOs) و وام‌دهی P2P و استقراض دیفای را ارائه می‌کند.

اهداف کاردانو برای پنج سال آینده چیست؟

اهداف کاردانو تا سال ۲۰۲۶ بسیار بلندپروازانه است و شامل قرارداد با ۵۰ بانک و همکاری با ده شرکت فهرست شده در فهرست Fortune ۵۰۰ است. در کنار آن، هدف کاردانو برای سال‌های آینده اشتغال بیش از یک میلیارد کاربر در بلاک چین است.

اگر بنیاد موفق به رسیدن به این هدف شود، دارندگان ADA مجاز خواهند بود توکن‌های خود را با استفاده از شبکه Cardano به ارزهای مختلف فیات تبدیل کنند.

با این حال، هدف کوتاه‌مدت برای چند سال آینده این بنیاد، افزایش فعالیت‌های زنجیره‌ای کاربران و تعداد کیف‌پول‌های عامل به منظور کاهش نیاز افراد به اتکا به اشخاص ثالث برای تعامل با پروژه‌های بلاک چین است.

جمع‌بندی

Cardano یک پروژه فوق‌العاده جاه‌طلبانه است و مانند هر سرمایه‌گذاری بزرگ، همه چیز همیشه طبق برنامه پیش نمی‌رود. در طول سال‌ها، تیم ADA ضرب‌الاجل‌های متعددی را در نقشه راه (Roadmap) خود از دست داده است، مسیری عمداً آهسته را در پیش گرفته و مزیت پیشگامی را که می‌توانست داشته باشد، کنار گذاشته است. با این وجود، این پروژه به عنوان یکی از امیدوارکننده‌ترین جایگزین‌ها برای اتریوم و دیگر بلاک چین‌های مبتنی بر PoS نسل سوم که ویژگی‌های نتورک‌های مختلف را در یک شبکه واحد ادغام می‌کنند، ظاهر شده است.

اگرچه هنوز کار زیادی در پیش است، تیم Cardano به خوبی برای رویارویی با این چالش‌ها مجهز است. بنیانگذار آن، چارلز هاسکینسون، به‌طور پیوسته به‌روزرسانی‌های ویدئویی پیشرفت توسعه تیم را به صورت آنلاین منتشر می‌کند و جزئیات آخرین تحقیقات انجام شده و برنامه‌های آن‌ها برای آینده را به اشتراک می‌گذارد. بهترین کیف پول‌های کاردانو (ADA) برای موبایل در سال ۲۰۲۳

با وجود انتقاداتی که به آن وارد شده است، رودمپ کاردانو به دلیل رویکرد سختگیرانه برای تحقیق و توسعه، مکانیسم اجماع قدرتمند و آرزوی ایجاد یک مدل حاکمیتی مستقل، غیرمتمرکز و خودپایدار، باعث شده این پروژه یکی از محبوب‌ترین بلاک چین‌ها باقی بماند.