راهنمای صفر تا صد کار با صرافی غیرمتمرکز یونی سواپ (uniswap)

صرافی‌های غیرمتمرکز به دلیل اینکه به معنای واقعی بر میراث بلاک چین یعنی غیرمتمرکز بودن و ناشناس بودن امور مالی استوار هستند، طرفداران خاص خود را دارند و سرویس‌های جذابی را نیز به کاربران‌شان ارائه می‌دهند. در ادامه با سازوکار یکی از این صرافی‌های محبوب یعنی یونی سواپ و ساز و کار آن به طور کامل آشنا می‌شویم، پس با پول نو همراه باشید.

صرافی یونی سواپ چیست؟

یونی سواپ (Uniswap) یک صرافی غیر متمرکز است که بر خلاف مکانیزم صرافی‌های متمرکز، امکان تبادل توکن‌ها را بدون نیاز به سفارش‌گذاری در لیست سفارش‌ها فراهم کرده است. نحوه سواپ در صرافی‌های متمرکز به این صورت است که شما توکنی را از کیف پول خود به کیف پول صرافی انتقال می‌دهید و برای دریافت توکن دیگر در لیست سفارش قرار می‌گیرید، طرف دوم هم توکنش را به صرافی می‌دهد و در لیست قرار می‌گیرد. حالا صرافی از کیف پول خودش توکن مورد نظرتان را به شما و توکن فرد دوم را به کیف پول او انتقال می‌دهد. راحت‌تر نیست که دو طرف مستقیما توکن‌هایشان را با هم مبادله کنند؟ یونی سواپ همین کار را می‌کند.

به همین دلیل محدودیت‌هایی که صرافی بایننس برای کاربران ایرانی ایجاد کرده است با استفاده از دکس‌هایی مانند یونی سواپ قابل جبران هستند.

آدرس رسمی صرافی یونی سواپ: uniswap.org

توکن UNI ارز دیجیتال رسمی و توکن حاکمیتی این دکس جذاب و دوست‌داشتنی است که بسیاری علاقه‌مند هستند روی آن سرمایه‌گذاری کنند. همان‌طور که گفتیم، محبوبیت این توکن بعد از تحریم‌های بایننس بیشتر و بیشتر شد و فعالان حوزه کریپتو به آن اقبال خوبی نشان دادند. برای خرید یونی سواپ حتما به پول نو سر بزنید و نمودار قیمتی لحظه‌ای آن را چک کنید.

یونی سواپ چگونه کار می‌کند؟

یونی سواپ یک صرافی غیرمتمرکز یا به صورت دقیق‌تر پروتکل نقدینگی خودکار است. در این پلتفرم برخلاف پلتفرم‌های سنتی از دفتر سفارش‌گذاری یا Order Book استفاده نمی‌شود و برای انجام مبادلات هم به هیچ فرد واسطی نیاز نیست. مهم‌ترین ویژگی یونی سواپ همین است که کاربران می‌توانند بدون هیچ‌گونه واسطه‌ای به مبادله با یکدیگر بپردازند. این ویژگی باعث شده که سیستم کاملا در برابر سانسور و کنترل مقاوم باشد.

اما مبادلات چطور بدون استفاده از دفتر سفارش انجام خواهند شد؟ در مدل کاری یونی سواپ، از یک استخر نقدینگی استفاده می‌شود که کاربران (تامین کنندگان نقدینگی یا Liquidity Providers) وظیفه تامین نقدینگی آن را برعهده دارند. یک مکانیزم قیمت‌دهی منحصر به فرد نیز در اینجا مورد استفاده قرار می‌گیرد که با استفاده از آن عمق بازار افزایش خواهد یافت. در ادامه بیشتر در مورد این موضوع صحبت خواهیم کرد. در حال حاضر فقط کافیست بدانید که کاربران یونی سواپ می‌توانند به راحتی انواع توکن‌های ERC-20 را با هم مبادله کنند.

به دلیل اینکه پروتکل یونی سواپ کاملا غیرمتمرکز است افزودن توکن‌های جدید به آن خیلی ساده است. برای این کار فقط باید یک استخر نقدینگی وجود داشته باشد که کاربران بتوانند از آن استفاده کنند. در نتیجه لیست کردن توکن‌های جدید هم کاملا رایگان است.

نسخه‌های مختلف یونی سواپ و آینده این صرافی غیرمتمرکز

صرافی غیرمتمرکز یونی سواپ تا به حال در سه ورژن مختلف عرضه شده است که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. در ادامه به بررسی تمامی این نسخه‌ها خواهیم پرداخت.

• یونی سواپ V1: اولین نسخه صرافی غیرمتمرکز یونی سواپ در سال ۲۰۱۸ منتشر شد. این نسخه که اولین ورژن از این صرافی محبوب به شمار می‌رود یک مشکل بزرگ داشت و آن هم این بود که یک سمت تمام استخرهای نقدینگی، ETH بود. این موضوع باعث می‌شد که تامین کنندگان نقدینگی، علاوه بر نوسان ارز انتخابی خود همیشه در معرض نوسان اتر نیز قرار داشته باشند.
• یونی سواپ V2: در نسخه دو تلاش شد تمامی معایب نسل قبلی به صورت کامل از بین برود و به همین خاطر کاربرانی که از این ورژن استفاده می‌کنند امکان ایجاد انواع استخرهای ERC20/ERC20 را دارند و نیازی نیست که حتما یک سمت استخر اتر وجود داشته باشد.
• یونی سواپ V3: جدیدترین ورژن یونی سواپ، نسخه سه آن است که در اردیبهشت امسال (۱۴۰۰) منتشر شد. برجسته‌ترین ویژگی این نسخه، نقدینگی متمرکز آن است. با استفاده از این ویژگی تامین کننده‌های نقدینگی می‌توانند تعیین کنند که در چه بازه قیمتی سرمایه آن‌ها در استخر مورد استفاده قرار بگیرد. گروه‌های کارمزد جداگانه نیز یکی دیگر از ویژگی‌های یونی سواپ V3 است.

آربیتراژها چه نقشی در یونی سواپ دارند؟

تریدرهای آربیتراژ بخش بسیار مهمی از اکوسیستم یونی سواپ هستند. وظیفه این تریدرها پیدا کردن اختلاف قیمت صرافی‌های مختلف است و با این کار سودهای کلانی به دست می‌آورند. برای مثال در صورتی که بیت کوین در بایننس با قیمت ۳۵ هزار دلار مبادله می‌شود اما قیمت آن در Kraken برابر با ۳۵۴۵۰ دلار باشد، می‌توانید از بایننس بیت کوین بخرید و آن را روی Kraken بفروشید و به ازای هر بیت کوین ۴۵۰ دلار سود دریافت کنید. در صورتی هم که با حجم بالا خرید کنید می‌توانید با کمترین ریسک بیشترین سود را به دست بیاورید.

وظیفه تریدرهای آربیتراژ در یونی سواپ پیدا کردن توکن‌هایی است که به دلیل عدم تعادل با قیمت بالاتر یا پایین‌تر از قیمت میانگین بازار مبادله می‌شوند. سپس مقداری از این توکن‌ها را می‌خرند یا می‌فروشند. این کار تا زمانی انجام می‌شود که قیمت توکن موردنظر دوباره متعادل شود و هیچ سودی برای دریافت وجود نداشته باشد. این رابطه هماهنگ بین بازارسازهای خودکار (Automated Market Making) و آربیتراژها چیزی است که قیمت توکن‌های یونی سواپ را با دیگر بخش‌های بازار همگام کرده است.

آموزش ثبت نام در صرافی یونی سواپ

صرافی یونی سواپ یک صرافی غیرمتمرکز است که برای استفاده از خدمات آن نیازی به احراز هویت و ثبت نام نیست. کافی است که وارد سایت شوید که البته باید آی پی آدرس خود را تغییر دهید، بعد با دنبال کردن راهنماهایی که در ادامه این مطلب می‌خوانید، پیش بروید و از امکانات این صرافی استفاده کنید.

نحوه خرید از یونی سواپ

همان طور که گفتیم یونی سواپ یک صرافی غیرمتمرکز است که امکان مبادله دو ارز را با هم فراهم می‌کند. طرز کار آن مانند صرافی بایننس نیست که بتوان با پرداخت ارز فیات، ارز دیجیتال خرید. بنابراین در صرافی یونی سواپ شما فقط با ارزهای دیجیتال کار دارید و با اتصال والت ارز دیجیتالتان به تبادل ارزها بپردازید.

آموزش تصویری سواپ کردن توکن‌ها در صرافی uniswap

هر توکن اتریومی را می‌شود در یونی سواپ به توکن دیگر تبدیل کرد. در اینجا نحوه تبدیل توکن‌های مختلف را در یونی سواپ مرحله به مرحله به شما خواهیم گفت. به جای توکن مبدا و مقصد می‌توانید هر توکنی را انتخاب کنید و مراحل تبدیل تفاوتی با هم ندارند. ما به عنوان نمونه، مراحل سواپ دو توکن اتر (ETH) و IRDT را به صورت تصویری نشان داده‌ایم و ETH را با سوآپ به IRDT تبدیل کرده‌ایم.

توجه کنید این سواپ در شبکه تست Ropsten انجام شده است. لازم است برای سواپ کردن توکن‌ها، حالت شبکه را روی شبکه اصلی Mainnet قرار دهید.

۱. وارد سایت uniswap.org ­شوید و روی گزینه Use Uniswap کلیک کنید.

۲. از باکس نشان داده شده، می‌­توانید توکن‌های موجود در uniswap را به‌هم تبدیل کنید. (توکن­‌هایی که به ازای آن­‌ها جفت ارز در استخر نقدینگی استیک شده است) قبل از انجام معامله باید کیف پول متامسک خود را متصل کنید. به این منظور روی گزینه Connect Wallet یا Connect to a Wallet کلیک کنید. (در صورتی که هنوز کیف پول متامسک را نصب نکرده‌اید، راهنمای نصب کیف پول متامسک را دنبال کنید.)

۳. از لیست کیف پول‌ها گزینه Metamask را انتخاب کنید.

۴. از شما خواسته می‌شود تا رمز عبور کیف پول متامسک خود را وارد کنید. (چنانچه رمز عبورتان را فراموش کرده‌اید راهنمای استفاده از کیف پول متامسک را دنبال کنید.)

۵. این دستور پس از چند ثانیه انجام و کیف پول شما متصل می‌شود. در تصویر زیر آدرس کیف پول شما نمایش داده شده است. بعد از آنکه کیف پول شما متصل شد، می‌­توانید توکن‌های مورد نظر خود را برای مبادله انتخاب کنید. به این منظور توکنی که در حساب متامسک شما موجود است و می‌خواهید آن را به توکنی دیگر تبدیل کنید، در کادر بالایی و توکن دیگر را در کادر پایینی انتخاب کنید.

۶. نام توکن را وارد کنید. اگر توکن موردنظر را پیدا نکردید، آدرس آن را در قسمت جست‌وجو وارد کنید. آدرس هر توکن را می‌توانید از سایت etherscan.io بیابید.

۷. یافتن آدرس در etherscan

۷.۱. در کادر جست‌وجوی سایت اتر اسکن نام توکن موردنظر خود را وارد کنید. ما در اینجا توکن IRDT را مثال زده‌ایم. نام IRDT را جست‌وجو کنید.

۷.۲. آدرس قرارداد IRDT را از قسمت زیر کپی کنید.

۸. به قسمت ۶ برگردید. حالا آدرس قراردادی که کپی کردید وارد کنید. نام توکن و مقدار آن در کیف پول شما نمایش داده می‌شود. روی آن کلیک کنید. در این مثال قرار است ETH را به توکن IRDT تبدیل کنیم.

۹. مقدار توکن مبدا را تعیین کنید. به صورت خودکار به شما نشان داده می‌شود که چه مقدار از توکن مقصد (در اینجا IRDT) دریافت خواهید کرد.

۱۰. به مقدار فی و پرایس ایمپکت توجه کنید. دکمه Swap را بزنید.

۱۱. هنگامی که سواپ را تایید کنید، یونی سواپ پیامی به کیف پول متامسک شما ارسال می‌کند. در این پیام، مقدار ETH درخواست شده برای تبدیل به IRDT و مقدار کارمزد آن نشان داده می‌شود. برای ادامه کار روی گزینه Confirm Swap کلیک کنید.

۱۲. پس از تایید سوآپ، درخواستی به کیف پول شما ارسال می‌شود. اطلاعات نهایی تراکنش را مجددا می‌توانید ببینید (کادر سبز رنگ). برای انجام تراکنش باید آن را در کیف پول خود تایید کنید. برای تایید Confirm را بزنید.

۱۳. پس از تایید تراکنش در کیف پول، تراکنش به شبکه اتریوم فرستاده می‌شود. اگر تایید تراکنش مقداری طول بکشد پیام زیر برای شما نمایش داده می‌شود. در غیر این‌صورت تصویر مرحله ۱۶ را خواهید دید.

۱۴. وقتی تایید اولیه صورت گرفت، پیام زیر به شما نشان داده می‌شود به این معنی که تراکنش ثبت شده است. حالا می‌توانید با کلیک روی View on Etherscan وضعیت تراکنش را مشاهده کنید.

۱۵. در شکل زیر، وضعیت تراکنش را روی Etherscan می‌بینید.

۱۶. پس از انجام کامل تراکنش، پیام زیر را خواهید دید.

الان شما موفق شدید دو توکن را با هم سواپ کنید. هر دو توکنی را که بخواهید می‌توانید با هم معاوضه کنید. برای اینکه توکن‌های جدید را به کیف پول خود اضافه کنید این آموزش مرحله به مرحله راهنمای استفاده از کیف پول متامسک کمکتان می‌کند.

آموزش تصویری افزودن نقدینگی به استخرهای یونی سواپ (UNISWAP)

صرافی‌های غیر متمرکز دارایی‌ کاربرانشان را به کیف پول صرافی انتقال نمی‌دهند بلکه دارایی هر شخص در کیف پول شخصی خودش قرار دارد و هیچ نهاد متمرکزی به آن دسترسی ندارد. پلتفرم‌های صرافی غیر متمرکز برای اینکه بتوانند بدون نیاز به داشتن لیست سفارش‌ها معاملات را انجام دهند، استخرهای نقدینگی ایجاد کرده‌اند.

استخر نقدینگی چیست؟

در استخرهای نقدینگی، مجموعه‌ای از توکن‌های مختلف وجود دارد که همگی تحت یک قرارداد هوشمند بر بستر اتریوم قرار دارند. بنابراین کارمزد معاملات و تراکنش‌ها با اتر محاسبه می‌شود. صرافی‌های متمرکز برای انجام معاملات خود، جفت ارز به سیستم معاملاتی خودشان اضافه می‌کنند و این کار به‌صورت متمرکز از سوی خود صرافی انجام می‌شود. اما در پلتفرم غیر متمرکز یونی سواپ هر شخص می‌تواند هر جفت ارزی را با فراهم کردن نقدینگی، ایجاد کند. مثلا برای سوآپ کردن ETH و IRDT باید جفت این دو رمز ارز در استخرهای نقدینگی وجود داشته باشد.

برای خرید ارز دیجیتال می‌توانید از پول نو استفاده کنید و خریدتان را در کیف پول شخصی‌تان دریافت کنید.

افرادی که می‌خواهند نقدینگی لازم را برای سواپ این دو توکن فراهم کنند، باید مقدار برابری از هر دو رمز ارز را با هم جفت (Pair) کنند. فرض کنید می‌خواهید مثلا به استخر ETH-IRDT نقدینگی اضافه کنید و قیمت هر ETH برابر است با ۱۶۰۰۰ IRDT. در اینجا باید یک ETH و ۱۶۰۰۰ واحد IRDT را در استخر نقدینگی ETH-IRDT جفت کنید.

نکته مهم: این تعادل قیمتی برای لحظه‌ای است که می‌خواهید نقدینگی فراهم کنید؛ اگر قیمت این دو جفت ارز نسبت به هم تغییر کند، باید به نسبت قیمتی همان موقع، نقدینگی لازم را فراهم کنید.

فرمول مورد استفاده برای تعیین قیمت هر توکن X*Y=K است. در این فرمول X برابر است با قیمت توکن A و Y نیز مقدار توکن B را نمایش می‌دهند. K نیز یک مقدار ثابت است و هیچ‌وقت نباید تغییر کند.

برای مثال تصور کنید که فردی قصد دارد با استفاده از استخر نقدینگی ETH/USDT یک عدد اتریوم را با ۳۰۰ عدد USDT معاوضه کند. با انجام این کار تعداد USDTهای داخل استخر افزایش خواهد یافت و در مقابل مقدار اتر با کاهش روبه‌رو خواهد بود. این موضوع باعث می‌شود قیمت اتر افزایش یابد. چرا؟ چون تعداد اتر موجود در استخر نسبت به تعداد USDT کمتر است و مقدار K نیز باید ثابت بماند. قیمت توکن‌ها در استخر نقدینگی با استفاده از این مکانیزم تعیین خواهد شد. در واقع قیمت هر توکن به این بستگی دارد که یک تراکنش نسبت ارز X به ارز Y را به چه میزان تغییر می‌دهد.

اندازه استخر نقدینگی هم روی افزایش قیمت توکن‌ها در زمان خرید تاثیرگذار است. هرقدر که مقدار نقدینگی یا پول موجود در استخر بیشتر باشد، انجام تبادل‌های سنگین راحت‌تر است و قیمت‌ها هم با شیب کمتری تغییر می‌کنند.

کارمزد یونی سواپ چطور تعیین می‌شود؟

تامین کنندگان نقدینگی از کارمزد انجام معاملات سود دریافت می‌کنند. هم اکنون حدود ۰.۳ درصد از حجم معاملات به عنوان کارمزد به تامین کنندگان نقدینگی می‌رسد. هر شخص به نسبت میزان نقدینگی‌ای که فراهم کرده، از مجموع کارمزدها بهره دریافت می‌کند. در نتیجه برای افرادی که ارز دیجیتال خود را در کیف پول‌ها نگهداری می‌کنند، می‌ارزد که نقدینگی این پلتفرم‌ها را فراهم و به ازای دارایی خود سود دریافت کنند.

پس از به‌روزرسانی یونی سواپ به ورژن دو، از یک سیستم کارمزد جدید رونمایی شد که کاربران با استفاده از سیستم رای‌دهی می‌توانند آن را فعال یا غیرفعال کنند. طبق این سیستم مقدار ۰.۰۵ درصد از کل ۰.۳ درصد کارمزد به یک حساب یونی سواپ واریز خواهد شد و از آن برای بهبود سیستم استفاده می‌شود. در حال حاضر این سیستم کارمزد غیرفعال است اما در صورتی که فعال شود، تامین کننده‌های نقدینگی به جای ۰.۳ درصد سود، ۰.۲۵ درصد از کل کارمزدهای تراکنش را دریافت می‌کنند.

چطور به استخر نقدینگی یونی سواپ (Uniswap) توکن وارد کنیم؟ (استیک یونی سواپ)

می‌توانید لیست ارزهای صرافی یونی سواپ را از سایت این صرافی در بخش سواپ مشاهده کنید: app.uniswap.org

توکن‌هایی مثل وان اینچ، آوه، بلنسر، بنکر، کامپاند، دای، کایبر، لینک و… در این لیست وجود دارند.

۱. برای فراهم کردن نقدینگی لازم برای استخرهای نقدینگی، باید به سایت uniswap.org مراجعه و روی دکمه Use Uniswap کلیک کنید.

۲. حالا از گزینه‌های بالای صفحه، استخر (Pool) را انتخاب کنید.

۳. با این صفحه مواجه می‌شوید و حالا باید کیف پولتان را به یونی سواپ متصل کنید. با انتخاب Connect to a Wallet کیف پول خود را متصل کنید.

۴. کیف پول مورد نظرتان را انتخاب کنید. ما در اینجا متامسک را انتخاب کرده‌ایم. (برای ساخت حساب کاربری در متامسک نوشته راهنمای افزودن کیف پول متامسک به مرورگر کروم را بخوانید.)

۵. رمز عبور خود را وارد کنید. بعد از چند ثانیه کیف پول شما به پلتفرم یونی سواپ متصل می‌شود.

۶. برای اضافه کردن نقدینگی به استخرهای نقدینگی موجود در uniswap روی Add Liquidity کلیک کنید. توجه داشته باشید که برای اضافه کردن نقدینگی، باید در کیف پول خود از هر دو توکن جفت شده با ارزش معادل هم، موجود داشته باشید.

توجه: گزینه Create a Pair هم برای زمانی است که برای اولین بار قرار است دو جفت ارز با هم در استخر قرار بگیرند و در واقع شما سازنده اولیه آن استخر هستید.

۷. در این مرحله باید توکن­‌های مورد نظرتان را برای اضافه کردن به استخر نقدینگی انتخاب کنید. ما برای نمونه اضافه کردن جفت ارز ETH-DAI را به استخر نقدینگی در نظر گرفتیم. در بخش اول ETH را انتخاب کنید و برای انتخاب DAI روی Select a Token بزنید.

۸. در این قسمت توکن DAI را انتخاب می‌­کنیم. مقدار این توکن در کیف پول شما مقابل آن قابل مشاهده است.

۹. حالا مقدار توکنی را که می‌­خواهید به استخر نقدینگی اضافه کنید تعیین کنید. به صورت خودکار مقدار معادل توکن دیگر محاسبه می‌شود.

۱۰. بعد از تعیین مقدار توکن‌ها برای اضافه کردن به استخر نقدینگی، اعداد و ارقام را به دقت بررسی کنید و در صورت اطمینان، روی دکمه Supply بزنید.

۱۱. در این صفحه فرآیندی که قرار است نهایی شود می‌بینید؛ اینکه چه جفتی ایجاد کرده‌اید و از هر کدام به چه مقدار و… . برای تایید این اقدام روی Confirm Supply کلیک کنید.

۱۲. در اینجا باید منتظر تایید فرآیند بمانید.

۱۳. درخواست تاییدیه دیگری از پلتفرم یونی سواپ به کیف پول شما ارسال می‌­شود. بعد از برقراری ارتباط با کیف پول، پیام زیر را خواهید دید. با انتخاب گزینه Confirm تراکنش شما برای افزودن نقدینگی تایید می­‌شود.

۱۴. بعد از آن، پیام زیر را می‌بینید که می‌گوید، می‌توانید وضعیت این تراکنش را روی وبسایت اتراسکن مشاهده کنید.

۱۵. وضعیت تراکنش در اتراسکن به این صورت است.

۱۶. بعد از اتمام فرایند افزودن جفت ارز به استخر نقدینگی یونی سواپ، این پیام را خواهید دید.

۱۷. وضعیت استخر نقدینگی ایجاد شده را می‌توانید از قسمت Pool و کلیک روی دکمه Manage پیگیری کنید.

۱۸. وضعیت استخر نقدینگی و سرمایه‌تان در اینجا نشان داده می‌شود. اینکه چه مقدار از هر رمز ارز وارد استخر نقدینگی کرده‌اید و چه سهمی از کل استخر متعلق به شماست تا بر اساس آن پاداش بگیرید.

صرافی یونی سواپ برای ایرانیان

استفاده از امکان سواپ در یونی سواپ برای ما ایرانیان در صورتی ممکن است که IP خود را تغییر دهیم. ولی خوبی صرافی‌های غیرمتمرکز خارجی برای ما این است که به احراز هویت نیاز ندارد. در کل احراز هویت فرآیند مثبتی است ولی از آنجایی که صرافی‌هایی مانند بایننس احراز هویت را برای ما سخت کرده‌اند می‌توانیم از دکس‌ها به راحتی استفاده کنیم.

صرافی یونی سواپ برای ایرانیان و تمام کاربران ایرانی و غیرایرانی، رایگان و بدون نیاز به ثبت نام است.

سخن نهایی

تامین نقدینگی در استخرها راه مناسبی است برای کسانی که می‌خواهند با ریسک اندک، از رمز ارزهایشان درآمد کسب کنند، کم بودن ریسک تامین نقدینگی به این علت است که کم و زیاد شدن ارزش آن جفت ارز، اثر هم را خنثی می‌کند و در نهایت ضرری متوجه تامین کنندگان نمی‌شود. پس اگر به مبادلات روزانه و مداوم علاقه‌ای ندارید یا می‌خواهید بخشی از ارزهای دیجیتال خود را در جای کم‌ریسکی سرمایه‌گذاری کنید و پاداش دریافت کنید، تنی به آب استخرهای نقدینگی بزنید!