سقوط تتر چه عواقبی برای بازار ارزهای دیجیتال خواهد داشت؟

در چند ماه اخیر، اگر بگوییم بازار خرسی ارزهای دیجیتال همه را کلافه کرده است چندان بیراه نگفته‌ایم. در این میان، استیبل کوین‌ها که به ارزش پایدار خود می‌بالیدند، دچار تزلزل شده و حسابی معامله‌گران بازار را نگران کردند. قیمت ارزهای دیجیتال ریزش کرده و استیبل کوین ترا یو اس دی در عرض چند روز، تمام ارزش خود را از دست داد. پلتفرم سلسیوس برداشت‌ها را متوقف کرد و سرمایه‌گذاران در شوک شدیدی فرو رفتند. اکنون صنعت کریپتو با چشم‌اندازی حتی تیره‌تر دست به گریبان است. بدترین‌ها ممکن است هنوز در راه باشند؛ ریزش تتر یکی از بدترین سناریوها در این بازار آشفته است.

ریزش تتر؛ شایعه یا واقعیت؟

نگرانی در مورد آسیب‌پذیری احتمالی دیگری در بازار کریپتو در حال افزایش است. Tether، شرکتی است که استیبل کوین توسعه داده شده توسط آن یعنی رمز ارز تتر (USDT)، محور اصلی معاملات کریپتو در سراسر جهان بوده و بالاترین ارزش بازار را در میان استیبل کوین‌ها دارد. این شرکت با فشار شدید از سوی قانونگذران، سرمایه‌گذاران، اقتصاددانان و موجی از شک و شبهه مواجه است که ممکن است استیبل کوین تتر آغازگر دومینوی دیگری باشد که حتی سقوط بزرگ‌تری را در بازار ارزهای دیجیتال رقم بزند.

این استیبل کوین به قدری از اهمیت برخوردار است که افرادی مانند هیلاری آلن، کارشناس امور مالی در دانشگاه امریکن، معتقدند که:

تتر شاهرگ حیاتی اکوسیستم کریپتو است. در صورت ریزش تتر، کل بازار سقوط می‌کند.

USDT بزرگترین استیبل کوین از نظر حجم معاملات در بازار است، نوعی ارز دیجیتال که پشتوانه آن دارایی پایداری مانند دلار آمریکا است. بر خلاف ارزهای دیجیتال سنتی مانند بیت کوین و اتر که ارزش پولی آن‌ها می‌تواند به طور گسترده‌ای در نوسان باشد، استیبل کوین‌ها معمولاً برای حفظ قیمت ثابت به صورت ۱:۱ با دلار طراحی می‌شوند و توسط ذخایر زیادی از وجه نقد یا سایر مهندسی‌های مالی پشتیبانی می‌شوند. این ثبات به معامله‌گران رمزارزها اجازه می‌دهد تا تراکنش‌های ایمن و قابل پیش بینی را بدون اتکا به بانک‌ها یا سایر درگاه‌های مالی انجام دهند.

اما بسیاری از این استیبل کوین‌ها فقط از نظر نام پایدار هستند. در چند ماه گذشته، زمانی که بازار رمز ارزها سقوط شدیدی را تجربه کرد، تا حدی به دلیل سقوط استیبل کوین TerraUSD بود که به صورت الگوریتمی به ارز دیجیتال مرجع خود به نام لونا (LUNA) مرتبط بود. هنگامی که قیمت لونا به شدت کاهش یافت، TerraUSD نیز سقوط کرد و یک مارپیچ مرگ ایجاد کرد که بازار را زیر و رو کرد.

مدیران تتر بارها این ادعاها را رد کرده‌اند!

در مقابل، شرکت تتر ادعا می‌کند که استیبل کوین‌هایش توسط پول نقد و سایر دارایی‌های سنتی پشتیبانی می‌شوند و ذخایر آن برای سلامت بازار ارزهای دیجیتال ضروری است. از نظر تئوری، هر کسی که می‌خواهد تتر را با دلار آمریکا مبادله کند، می‌تواند به سرعت و به راحتی این کار را انجام دهد. البته که در ایران خرید تتر به منزله خرید دلار و حفظ سرمایه است.

اما صورت‌های مالی شرکت تتر نشان می‌دهد که بخش قابل توجهی از ذخایر آن به ذخایر غیر نقدی و به اوراق تجاری وابسته است. چنین ابزارهای مالی ریسک بیشتری دارند و تبدیل آن‌ها به پول نقد سخت‌تر است، به خصوص در زمان آشفتگی مالی. در سال ۲۰۲۱، دادستان کل نیویورک شرکت تتر را ۱۸.۵ میلیون دلار جریمه کرد و اظهار داشت که این شرکت در مورد ذخایر خود دروغ گفته است و آن را «یک استیبل کوین بدون ثبات» نامید.

منتقدان می‌گویند تتر اساساً به‌عنوان یک بانک تحت نظارت ضعیف عمل می‌کند. معامله‌گران میلیون‌ها دلار پول خود را به این شرکت تحویل می‌دهند و در ازای آن، میلیون‌ها استیبل کوین دریافت می‌کنند که از آن برای نوسان گیری روی ارزهای دیجیتال پرنوسان مانند بیت‌ کوین یا دوج‌ کوین استفاده می‌کنند. تتر در حال حاضر ۷۰ میلیارد رمز ارز در گردش دارد که بیش از سه برابر TerraUSD قبل از سقوط آن است.

عواقب سقوط ارزش تتر

منتقدان می‌گویند در بدترین حالت، ریزش تتر می‌تواند جرقه‌ای معادل هجوم جمع زیادی از مشتریان بانک‌ها برای برداشت سپرده‌هایشان را در بازار ارزهای دیجیتال ایجاد کند. در نتیجه سرمایه‌گذاران میلیاردها دلار را از دست خواهند داد و همین موضوع آن‌ها را مجبور به فروش سایر دارایی‌های دیجیتال‌شان خواهد کرد.

البته تتر در چند ماه گذشته طعم این سناریو را چشید. با کاهش شدید قیمت ارزهای دیجیتال، سیل درخواست‌ها از سوی سرمایه‌گذاران سرازیر شد که تترهای خود را با دلار مبادله کنند و این شرکت مجبور شد حدود یک هشتم از ذخایر خود یعنی حدود ۱۰ میلیارد دلار را در طول یک هفته و نیم پرداخت کند. در صرافی‌های ارزهای دیجیتال، تتر برای مدت کوتاهی از ۱ دلار فاصله گرفت.

در نهایت، این شرکت اعلام کرد که توانسته به این حجم تقاضا پاسخ دهد و بحران را بی عیب و نقص پشت سر گذاشته است. مدیر ارشد فناوری Tether نیز اعلام کرد که ما کسی را گول نمی‌زنیم و مدیریت ریسک را بسیار جدی می‌گیریم.

چند ماه پیش پروتکل Celsius Network با توقف برداشت از پلتفرم خود، باعث سقوط مجدد قیمت ارزهای دیجیتال شد. به گزارش بلومبرگ نیوز، تتر در سال ۲۰۲۰ روی سلسیوس سرمایه‌گذاری کرده بود و حدود ۱ میلیارد دلار تتر به آن وام داده بود. این شرکت پس از آن اعلام کرد که در حال حاضر به غیر از یک سرمایه‌گذاری کوچک، سرمایه دیگری در شرکت سلسیوس ندارد.

آیا تتر به حیات خود ادامه خواهد داد؟

تا زمانی که تتر به صورت متمرکز عمل کند، حیات آن در دست ایالات متحده آمریکاست. از طرفی فشارها بر شرکت تتر برای عدم ارائه خدمات به کشورهای عضو لیست تحریم هم وجود دارد. از این رو، توصیه نمی‌شود که معامله‌گران سرمایه خود را به صورت طولانی مدت و تنها به دلیل در امان ماندن از نوسانات به صورت رمز ارز تتر نگهداری کنند.

عدم شفافیت تتر در مورد اعلام پشتوانه‌های مالی این شرکت، متمرکز بودن و برخی اتهامات در ارتباط با مداخله این شرکت در دستکاری بازار همه و همه نگرانی‌ها در مورد احتمال ریزش تتر و عواقب احتمالی آن را افزایش می‌دهند.

اگر حیات تتر خاتمه پیدا کند، مطمئناً بازار ارزهای دیجیتال از آسیب‌های ناشی از آن در امان نخواهد ماند. به عنوان جایگزین Tether می‌توان از استیبل کوین‌های غیر متمرکزی مانند دای، USDC و BUSD نام برد. اما مسئله فقط پیدا کردن جایگزین برای تتر نیست. سقوط تتر به عنوان اصلی‌ترین استیبل کوین با ارزش بازار ۶۷ میلیارد دلار، برای کل بازار کریپتو بدون عواقب نخواهد بود. از این رو، بهتر است در کنار همه ریسک‌های این بازار پرنوسان، ریسک احتمالی ریزش تتر و پیامدهای احتمالی آن را هم در نظر داشته باشید و همه سرمایه خود را وارد این بازار نکنید.

نظر شما در مورد سقوط تتر چیست؟ چقدر آن را محتمل می‌دانید؟ نظرات خود را با ما و دوستانتان در میان بگذارید.