تحلیل پرایس اکشن (Price action) چیست؟ آموزش پرایس اکشن به زبان ساده

بازارهای مالی تعدادی از افراد را ثروتمند و بسیاری از افراد را برشکست کرده است. چه تفاوت‌هایی بین افرادی که توانسته‌اند از بازارهای مالی کسب سود کنند با دیگر افراد وجود دارد؟ 

هر فردی که توانسته در بازارهای مالی کسب سود کند از یک سری اصول اولیه و مهم پیروی کرده است که یکی از این اصول داشتن روش تحلیل و پایبند بودن به آن است. ما در این مقاله قصد داریم در مورد یکی از روش‌های تحلیلی جذاب با شما عزیزان صحبت کنیم. امروز با هم در مورد تحلیل پرایس اکشن، مفهوم پرایس اکشن، اصول اولیه پرایس اکشن و … صحبت خواهیم کرد، پس تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.

توجه داشته باشید که از تحلیل پرایس اکشن مهم‌تر، پایبند بودن به آن است. پس اگر نمی‌توانید به روش تحلیل خود پایبند باشید، بهتر است که وارد بازارهای مالی مخصوصاً بازار کریپتو نشوید.

پرایس اکشن (Price Action) چیست؟

پرایس اکشن یکی از روش‌های مهم و محبوب تحلیل محسوب می‌شود. Price action از دو کلمه Price به معنی قیمت و Action به معنی حرکت تشکیل شده است، که اگر بخواهیم به زبانی ساده آن را تعریف کنیم می‌توان گفت که پرایس اکشن یک روش تحلیلی بر اساس حرکت قیمت هر سهم یا ارز دیجیتال است. تحلیل‌گرانی که از این روش استفاده می‌کنند، معتقدند که تمام اخبار، احساسات معامله‌گران و… در قیمت خلاصه شده است، پس می‌توان بدون در نظر گرفتن تمام عوامل، فقط و فقط به قیمت توجه کرد و بر اساس آن اقدام به معامله کرد.

اینکه تمام احساسات معامله‌گران در قیمت خلاصه شده، تا حدودی درست است؛ اما شخصا معتقدم که اگر بتوان تاییدیه بیشتری برای تحلیل از موارد غیر از قیمت به دست آورد، اشتباه است که این کار را انجام ندهیم.

پرایس اکشن زیر مجموعه‌ای از تحلیل تکنیکال است که پایه و اساس آن بررسی حرکت قیمت است. در پرایس اکشن بر خلاف دیگر روش‌های تحلیل تکنیکال که از اندیکاتورها یا اسیلاتورها استفاده می‌شود، معامله‌گر همواره با قیمت سهم یا ارز خود پیش می‌رود، یعنی نیازی به تشکیل شدن یک حالت خاص در اندیکاتورها ندارد و این موضوع باعث شده که پرایس اکشن یکی از سریع‌ترین روش‌های تشخیص حرکت قیمت باشد. اکنون که با مفهوم پرایس اکشن آشنا شدیم، بهتر است به سراغ اصول اولیه پرایس اکشن برویم؛ اما قبل از آن باید با کندل‌ها و کندل شناسی آشنا باشید، پس بهتر است ابتدا به سراغ مقالات کندل شناسی و الگوهای کندلی بروید.

کندل چیست؟ آشنایی با مفاهیم اولیه کندل شناسی

روند در پرایس اکشن به چه معناست؟

روند به معنی جهت حرکت کلی بازار در آن تایم فریم است که به سه نوع زیر تقسیم‌بندی می‌شود:

• روند صعودی (Uptrend): در تحلیل پرایس اکشن به روندی صعودی می‌گوییم که هر قله و دره، بالاتر از قله و دره قبلی خود باشد یا به عبارتی دیگر Highهای بالاتر (HH) و Lowهای بالاتر (LH) تشکیل شود. هر زمان که دره یا Low، پایین‌تر از Low قبلی خود تشکیل شود، روند صعودی به انتهای خود رسیده است و پس از آن می‌توان منتظر یک روند خنثی یا یک روند نزولی بود.

• روند نزولی (Downtrend): در پرایس اکشن به روندی نزولی می‌گوییم که در آن دره‌ها و قله‌ها پایین‌تر از دره و قله قبلی تشکیل شوند یا به عبارت دیگر Highهای پایین‌تر (HL) و Lowهای پایین‌تری (LL) در آن تشکیل شود. هر زمان که یک قله بالاتر از قله قبلی تشکیل شود، روند نزولی به اتمام رسیده است.

• روند رنج (Sideways Trend): هرگاه بازار نتواند روندی به خود بگیرد؛ یعنی نتواند قله و دره‌های بالاتری (روند صعودی) و یا دره و قله‌های پایین‌تری نسبت به هم ایجاد کند (روند نزولی)، بازار در یک روند خنثی قرار دارد.

پیوت‌ و شناخت آن در تحلیل پرایس اکشن

به نقاطی که در آن قیمت تغییر جهت داشته است، پیوت می‌گویند. این ساده‌ترین تعریفی است که می‌توان از پیوت داشت. پیوت‌ها بر اساس میزان اصلاح در حرکت به دو دسته زیر تقسیم بندی می‌شوند: 

• پیوت ماژور: قله و دره‌هایی که پس از آن قیمت چرخشی را در آن تایم فریم تجربه می‌کند، پیوت ماژور می‌گویند. برای تشخیص پیوت‌های ماژور می‌توان از اندیکاتور MACD استفاده کرد، قله یا دره‌هایی که پس از آن مکدی تغییر فاز داشته‌، در آن تایم فریم پیوت ماژور در نظر گرفته می‌شوند.

• پیوت مینور: به قله‌ها و دره‌هایی که در طول یک حرکت ایجاد می‌شوند و در آن تایم فریم، مانند یک نویز دیده می‌شوند، پیوت مینور می‌گویند.

باید بدانید که هر پیوت مینور در تایم فریم‌های پایین‌تر می‌تواند یک پیوت ماژور باشد، به همین دلیل پیوت‌های ماژور در تایم فریم‌های بالاتر از اهمیت بیشتری برخوردار هستند.

خطوط روند در پرایس اکشن

همان‌طور که قبلا نیز اشاره شد، پرایس اکشن بر اساس رفتار قیمت به وجود آمده است، افرادی که با Price Action معامله می‌کنند معتقدند که تاریخ همواره تکرار می‌شود. یکی از مواردی که همواره در قیمت تکرار می‌شود، واکنش به خطوط روند است. خط روند (Trendline)، خطی است که مسیر حرکت قیمت را نشان می‌دهد.

نحوه رسم خط روند

برای رسم خط روند در تحلیل به سبک پرایس اکشن کافی است در روند صعودی دو دره متوالی (پیوت ماژور) و در روند نزولی دو قله متوالی (پیوت ماژور) را به هم متصل کنیم؛ اما باید بدانید که در هر سبک پرایس اکشن نحوه رسم خطوط روند متفاوت است، برخی خط روند را از کلوز پیوت‌ها رسم می‌کنند، برخی از پایین‌ترین قیمت در پیوت که در اکثر مواقع سایه کندل است، استفاده می‌کنند.

خط روند صعودی:

خط روند نزولی:

همان‌طور که در تصاویر نیز مشخص است، ما برای رسم خط روند از بالاترین و پایین‌ترین قیمت‌ها در پیوت‌های ماژور استفاده کردیم؛ اما شما می‌توانید با توجه به سبک پرایس اکشنی که استفاده می‌کنید، نوع رسم خطوط روند را نیز تغییر دهید.

در تحلیل پرایس اکشن مانند دیگر روش‌های تحلیلی هیچ‌گونه نسخه‌ی صددرصدی وجود ندارد و با توجه به این موضوع است که نمی‌توان به‌صورت صددرصد مطمئن بود که بازار به کدام سمت حرکت خواهد کرد، همین عدم قطعیت باعث می‌شود در لحظه‌ای که شما اقدام به خرید می‌کنید، فردی دیگر قیمت را بسیار بالا دیده و اقدام به فروش کند، زیرا نوع تحلیل این دو فرد با هم متفاوت بوده است.

مشخص‌کردن حمایت و مقاومت در پرایس اکشن

حمایت‌ها و مقاومت‌ها نواحی هستند که تحلیلگران معتقدند قیمت پس از رسیدن به این نواحی واکنشی نشان خواهد داد. در حرکت نزولی به نواحی که ممکن است قیمت به آن واکنش نشان دهد، حمایت و در حرکت صعودی به نواحی که قیمت ممکن است به آن واکنش نشان دهد، مقاومت می‌گویند.

باید بدانید که در تحلیل پرایس اکشن و دیگر تحلیل‌ها هیچ صددرصدی وجود ندارد، به همین دلیل از کلمه “ممکن” استفاده کردیم.

نحوه رسم حمایت و مقاومت در تحلیل پرایس اکشن

باید بدانید که قیمت حافظه تاریخی دارد، به همین دلیل ناحیه‌ای که قیمت در گذشته به آن واکنش نشان داده است مهم خواهد بود. چرا که ممکن است قیمت پس از رسیدن دوباره به این محدوده واکنش نشان دهد.

برای رسم نواحی حمایت و مقاومت در هر تایم فریمی که هستید، کافی است که پیوت‌های ماژور را مشخص کرده و از بلندترین سایه موجود در پیوت به نزدیک‌ترین کلوز در پیوت ناحیه‌ای رسم کنید.

سطوح حمایت و مقاومت در تایم فریم‎‌های بالاتر، ناحیه‌ای بزرگ‌تر و با اهمیت‌تری هستند.

همان‌طور که در تصویر نیز مشخص است، قیمت به سطوح حمایت و مقاومت واکنش نشان داده است، این واکنش می‌تواند به‌صورت برگشت قیمت، شکست و یا شکست فیک باشد که در ادامه در مورد انواع شکست در تحلیل پرایس اکشن صحبت خواهیم کرد.

حمایت و مقاومت در تحلیل پرایس اکشن، نواحی‌ای هستند که در آن سفارشات خرید و فروش زیادی قرار دارد، به همین دلیل قیمت پس از رسیدن به این سطوح در اکثر مواقع به‌صورت شارپ واکنش نشان نخواهد داد؛ یعنی احتمالا اگر خبر خاصی در بازار نباشد، انتظار داریم که در این ناحیه کمی درگیر شود و چند بار به این نواحی برخورد داشته باشد، پس بهتر است در اولین برخورد کندل‌ها وارد معامله نشوید و اجازه دهید، قیمت با سطح شما چند کندل برخورد داشته باشد. باید توجه داشت که این برخوردها باید به هم نزدیک باشند و فاصله زیادی نداشته باشند.

نکته‌ دیگری که باید بدانید، این است که هر حمایت پس از شکسته‌ شدن تبدیل به یک ناحیه مقاومتی می‌شود و برای قیمت سخت خواهد بود که از آن ناحیه رشد داشته باشد. این موضوع برای مقاومت‌ها نیز صادق است، یعنی هر مقاومت پس از شکسته‌شدن به سمت بالا، تبدیل به یک حمایت خواهد شد.

شکست و انواع آن در تحلیل پرایس اکشن

به عبور قیمت از یک محدوده‌ حمایتی یا مقاومتی و یا یک خط روند شکست می‌گویند. شکست‌ها در تحلیل پرایس اکشن، موقعیت‌های جذابی را برای معامله‌گران به وجود می‌آورد.

در تحلیل پرایس اکشن انتظار داریم، پس از شکسته شدن یک خط روند یا یک حمایت / مقاومت، قیمت در جهت شکسته‌شدن حرکت کند، به همین دلیل شکست‌ها برای تحلیلگرانی که از پرایس اکشن استفاده می‌کنند، موقعیت‌های مناسبی را به وجود می‌آورد.

البته گاهی اوقات شکست فیک رخ می‌دهد، یعنی قیمت پس از شکستن محدوده‌ مورد انتظار ما، دوباره برمی‌گردد، به همین دلیل بسیار مهم است که بتوان یک شکست واقعی را از یک شکست فیک تشخیص داد. از نشانه‌های یک شکست معتبر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

• شکست باید سریع و شارپ باشد.
• محدوده مشخص شده باید در همان تایم شکسته شود، یعنی اگر سطح حمایت ما مربوط به تایم فریم روزانه است، باید با یک کندل روزانه شکسته شود.
• کندلی که باعث شکست شده، باید بدنه بزرگی داشته باشد و محدوده را با بدنه بشکند نه با سایه.
• حجم معاملات در زمان شکست بالا باشد.
• کندل شکست باید خارج از محدوده حمایت یا مقاومت بسته شود.

اگر تمام موارد بالا را رعایت کنید، ممکن است بتوانید با درصد اطمینان بیشتری یک شکست معتبر را تشخیص دهید؛ اما شناخت شکست‌های معتبر نیز با درصدی خطا همراه است، به همین دلیل برای کاهش ریسک در معاملات خود باید از حد ضرر استفاده کنید.

پس از هر شکست انتظار داریم که قیمت در جهت شکسته شده به سمت محدوده حمایتی یا مقاومتی پیش روی خود حرکت کند.

آیا پس از شکست معتبر باید بلافاصله وارد معامله شویم؟

خیر، پس از هر شکست باید منتظر یک پولبک باشیم و پس از پولبک در جهت شکسته‌شدن وارد معامله شویم. 

پولبک در تحلیل پرایس اکشن

همان‌طور که در بخش قبلی بیان شد، پس از هر شکست باید منتظر یک پولبک (Pullback) بود تا وارد معامله شد، این را می‌توان یک اصل اساسی در معامله با روش پرایس اکشن دانست. برگشت قیمت به محدوده شکسته شده را پولبک می‌گویند، البته هر برگشت قیمتی را نمی‌توان پولبک دانست. یک Pullback باید شرایط زیر را داشته باشد:

• کندل‌ها در برگشت به سمت محدوده شکسته شده، در حرکت خود نشان از تضعیف حرکت داشته باشند.
• مدت زمان زیادی برای بازگشت قیمت طول نکشد (حداکثر پس از ۱۶ کندل به محل شکسته شده باز گردد).
• قبل از رسیدن به هدف، قیمت به محل شکسته‌شدن بازگردد؛ به عبارت دیگر اگر قیمت محدوده را بشکند و به اهداف مشخص شده با تحلیل پرایس اکشن برسد و پس از آن به محدوده‌ شکست بازگردد، دیگر پولبک محسوب نمی‌شود.

آیا همواره در تمام شکست‌ها پولبک داریم؟

خیر، در برخی از شکست‌ها به‌واسطه قدرت بالای آن قیمت نمی‌تواند به سطح شکسته‌ شده بازگردد. هنوز در مورد معامله با پرایس اکشن صحبت نکرده‌ایم؛ اما باید بدانید که قرار نیست پس از هر شکست به‌سرعت وارد معامله شد، بلکه باید اجازه دهید قیمت به محدوده مورد نظر شما برسد. این مسئله باعث می‌شود که برخی موقعیت‌ها را از دست بدهید که البته هیچ اشکالی ندارد؛ زیرا قرار نیست تمام موقعیت‌های بازار را شکار کنید.

معامله با پرایس اکشن

تا به اینجا در مورد مفهوم پرایس اکشن و اصول اولیه آن صحبت کردیم، حال باید به سراغ معامله با این روش برویم، باید بدانید که تحلیل پرایس اکشن در ارزهای دیجیتال با پرایس اکشن در بازار بورس تفاوت زیادی ندارد؛ اما به دلیل تفاوت ماهیت این دو بازار بهتر است که برخی اصول را متناسب با بازاری که در آن فعالیت دارید، بهینه کنید. همچنین این سبک روش‌های مختلفی دارد و آشنایی با آن‌ها در بهبود عملکرد یک معامله‌گر بسیار تاثیرگذار است. پیشنهاد می‌کنیم برای یادگیری بهتر این روش، مقاله انواع سبک‌های پرایس اکشن را نیز مطالعه کنید.

معامله در بازاهای مالی ریسک بالایی دارد، پس حتما سعی کنید، پس از آموزش و ایجاد سبک معاملاتی خود به تمام اصولی که برای خود قرار داده‌اید، پایبند باشید.

برای معامله با پرایس اکشن ابتدا باید حمایت و مقاومت‌ها را رسم کنید و مشخص کنید که کدام حمایت یا مقاومت مربوط به کدام تایم فریم است، پس از آن باید روند را در تایم فریم مورد نظر خود بیابید.

همان‌طور که در تصویر مشخص است، بیت کوین یک کاهش قیمت داشته و پس از رسیدن به محدوده ۱۵,۷۰۰ الی ۱۵,۵۰۰ دلار  یک برگشت داشته که باعث ایجاد پیوتی ماژور در تایم فریم روزانه شده است. حال پس از مشخص‌ کردن محدوده‌های حمایت و مقاومت باید منتظر واکنش به آن‌ها باشیم. اگر حمایت روزانه‌ به سمت پایین شکسته شود، بازار قصد دارد روند نزولی خود را ادامه دهد، اما در صورت شکسته نشدن آن، بازار یا وارد یک روند خنثی (رنج) خواهد شد یا یک روند صعودی، پس باید منتظر ماند تا قیمت به محدوده‌های مشخص شده برسد.

پس از رسیدن کندل‌ها به حمایت، اجازه خواهیم داد که کندل بعدی نیز بسته شود، همانطور که در تصویر مشخص است، بازار با یک کندل صعودی از این ناحیه برگشته است. در بخش قبلی بیان کردیم که با اولین برخورد وارد معامله نخواهیم شد؛ اما فرض کنید که قصد داریم وارد معامله شویم، حال با کمک کندل‌ها و تحلیل پرایس اکشن که دو بخش جدانشدنی هستند، تایید واردشدن به معامله صادر شده است؛ اما باید بررسی کنیم که آیا نسبت سود به زیان چه عددی است؟ اگر نسبت ریوارد به ریسک کمتر از ۲ باشد وارد معامله نخواهیم شد، پس صبر می‌کنیم تا قیمت دوباره به یک سطح مهم دیگر برسد.

دوباره قیمت به محدوده حمایتی برخورد و نشانه‌هایی از ضعف در کندل مشاهده می‌شود، حال می‌توان با مشاهده افزایش قدرت صعودی در کندل‌ها وارد معامله شد، البته اگر نسبت سود به زیان بیشتر از ۲ باشد.

پس از چک‌ کردن نسبت سود به زیان وارد معامله شده و حد ضرر و حد سود را کمی پایین‌تر از محدوده‌ها قرار می‌دهیم، این کار باعث خواهد شد که قیمت دیرتر به SL و زودتر به TP ما برسد.

احتمالا در برخی از معاملاتی که با پرایس اکشن یا دیگر روش‌های معاملاتی انجام می‌دهید، حد ضرر شما فعال و شما با ضرر از بازار خارج می‌شوید، پس باید بدانید که این موضوع برای تمام فعالان بازار پیش خواهد آمد به همین دلیل نگران نباشید، زیرا مهم عملکرد شما در بلند مدت است.

حال برای درک بهتر معامله با پرایس اکشن با یک مثال دیگر ادامه خواهیم داد.

همان‌طور که در تصویر مشخص شده است، در یک روند صعودی قرار داریم؛ اما از قدرت روند کمی کاسته شده است، حال باید اجازه دهیم، قیمت به خط روند یا نواحی حمایت و مقاومتی مشخص شده برسد و پس از رسیدن نحوه واکنش قیمت به این نواحی را بررسی و برای وارد شدن به معامله تصمیم‌ بگیریم.

همان‌طور که در تصویر با خط چین مشخص شده است، کندل‌ها با سایه به ناحیه حمایت واکنش نشان داده‌اند؛ اما زیر خط روند قرار گرفته‌اند، حال اگر بخواهیم وارد معامله خرید شویم، باید صبر کنیم کندل‌ها به بالای خط روند برگردند. کندل بعدی یک کندل با سایه بالایی بلند و بدنه نزولی است که نشان از قدرت فروش دارد، پس بهتر است برای معامله کمی صبر کنید تا بازار تصمیم بگیرد که قرار است به کدام سمت برود.

اکنون قیمت سطح حمایتی ما را با یک کندل قوی شکسته است. آیا باید به‌سرعت وارد معامله فروش شویم؟

خیر باید صبر کنید تا قیمت به سطح شکسته شده پولبکی داشته باشد و پس از مشاهده‌ نشانه‌هایی از ریزش، با پرایس اکشن و کندل شناسی می‌توان تصمیم گرفت که وارد معامله شویم یا خیر.

پس از مشاهده پولبک به سطح شکسته شده می‌توان انتظار داشت که قیمت بیت کوین قرار است کاهشی را داشته باشد. آیا اکنون می‌توان وارد معامله شد؟

خیر، باید ابتدا حد ضرر و حد سود را مشخص و نسبت سود به زیان را بررسی کنید. برخی از افراد حد سود خود را در حمایت اول و برخی حمایت دوم قرار خواهند داد، همچنین می‌توان بر اساس میزان ریسک‌پذیری سه محدوده مشخص شده را به‌عنوان حد ضرر در نظر گرفت. اگر نسبت سود به زیان شما بیشتر از ۲ باشد، وارد معامله خواهید شد، در غیر این صورت بهتر است که از این معامله صرف‌نظر کنید.

در تمام حالت‌ها، فقط حالت زیر است که ریسک رسیدن قیمت به حد ضرر کم و نسبت سود به زیان آن بیشتر از ۲ است.

 کدام بازارها برای تحلیل پرایس اکشن مناسب هستند؟

همان‌طور که قبلا نیز اشاره شد، روش تحلیل پرایس اکشن در بازارهای مختلف قابل انجام است، اما بهتر است که تحلیل خود را بر اساس بازاری که در آن قرار دارید بهینه کنید. به‌عنوان مثال تحلیل پرایس اکشن در بورس که دامنه نوسان کمی دارد، متفاوت از بازار ارزهای دیجیتال است. شما نمی‌توانید در تایم فریم ۴ ساعته از بازاری که دامنه نوسانات ۱۰ درصدی دارد، انتظار نوساناتی مانند بازار کریپتو را داشته باشید. یا مثلا در تحلیل پرایس اکشن اتریوم باید به بیت کوین نیز توجه داشت؛ چرا که بیت کوین به‌عنوان لیدر بازار ارزهای دیجیتال عمل می‌کند. بنابراین نمی‌توان انتظار رشد ۱۰۰ درصدی اتریوم را داشته باشیم در حالی که بیت کوین در حال ریزش است.

همواره در بازارها استثنا نیز وجود دارد، یعنی ممکن است بیت کوین ریزش ۱۰ درصدی داشته باشد و ارز دیجیتال X رشدی ۵۰ درصدی را تجربه کند؛ اما باید بدانید در تمام سبک‌های تحلیلی ما به دنبال وقوع اتفاقی هستیم که احتمال آن بیشتر است. در مواقع بروز استثنا حد ضرر ما فعال و ما با ضرری کم از بازار خارج خواهیم شد.

بهتر است در بازاری که فعالیت می‌کنیم عواملی که بر تحلیل ما تاثیر می‌گذارند را نیز بررسی و سپس اقدام به معامله کنیم. علاوه بر این باید به دنبال ارزها یا سهم‌هایی برویم که حجم معاملات بالایی دارند؛ زیرا تحلیل‌پذیری آن‌ها بیشتر است.

جمع‌بندی

داشتن یک روش تحلیلی در بازارهای مالی یکی از اصلی‌ترین الزامات برای وارد شدن به بازار است به همین دلیل ما در این مقاله سعی کردیم در مورد تحلیل پرایس اکشن که نوعی تحلیل تکنیکال است صحبت کنیم. شما در این مقاله در مورد مفهوم پرایس اکشن، اصول اولیه آن، رسم حمایت و مقاومت در پرایس اکشن و… آموختید. امیدواریم که از این مقاله استفاده لازم را برده باشید.

به نظر شما تحلیل پرایس اکشن در بازار بورس بهتر عمل می‌کند یا در بازار ارزهای دیجیتال؟