عرضه اتریوم؛ آیا ذخیره ارز اتریوم (ETH) محدودیت دارد؟

شاید بتوان مهم ترین دلیل باارزش بودن دارایی‌هایی چون طلا را محدودیت آنها دانست. می‌توانیم این اصل را به بازار رمزارزها هم بسط دهیم. بدین گونه که طلای بازار یعنی بیت کوین، ذخیره محدودی دارد و میزان کل ذخیره آن از ۲۱ میلیون سکه فراتر نمی‌رود.

یکی دیگر از فلزات گرانبها نقره است که کاربرد آن از طلا بسیار گسترده تر است امّا به وفور یافت می‌شود و همین موضوع موجب شده تا به اندازه طلا ارزشمند نباشد. در بازار کریپتو، اتریوم نقش نقره را ایفا می‌کند. امّا اتریوم چیست و چرا آن را به نقره تشبیه می‌کنیم؟

موضوع امروز بلاگ پول نو به عرضه اتریوم اختصاص دارد و می‌خواهیم این مطلب را از زوایای مختلفی مورد بررسی قرار دهیم. آیا عرضه اتریوم محدودیتی دارد؟ چه تفاوتی میان مکانیزم عرضه بیت کوین و اتریوم وجود دارد؟ در ادامه به شناخت این مفاهیم خواهیم پرداخت.

محدودیت اتریوم

بیایید تا به عرضه اتریوم بپردازیم. تا حوالی مارس ۲۰۲۲، بیش از ۱۱۹ میلیون توکن ETH به بازار عرضه شد. به عبارتی، این میزان ارز توکن‌های درحال گردش را تشکیل می‌دهد و سالانه ۱۸میلیون توکن به آن افزوده می‌شود.

اگر بخواهیم اتریوم و بیت کوین را از حیث کارایی با یکدیگر مقایسه کنیم، پروژه ویتالیک بوترین دست بالاتر را در اختیار دارد. با این حال، این بیت کوین است که به عنوان یک دارایی برای ذخیره ارزش درنظر گرفته می‌شود. دلیل این موضوع چیزی نیست جز عرضه نامحدود اتریوم.

مثال طلا و نقره را به یاد دارید؟ احتمالا اکنون بدانید که چرا اتریوم را نقره و بیت کوین را طلای بازار نامیدیم.

اتریوم امکانات بی شماری از جمله توسعه قراردادهای هوشمند را در اختیار کاربران خود قرار می‌دهد. درست مانند نقره که از طلا کارایی بیشتری دارد امّا به دلیل فراوانی، از ارزش کمتری برخوردار است.

آیا اتریوم تورم زاست؟

در آگوست ۲۰۲۱ آپدیت EIP-1559 منتشر شد و بلاک چین اتریوم را دستخوش تغییراتی کرد. علاوه بر افزایش اندازه بلوک‌ها، این بروزرسانی توکن سوزی قابل توجهی را به همراه داشت. این فرایند توکن سوزی بدین ترتیب بود که طی آن، به جای تخصیص هزینه تراکنش‌ها به ماینرهای شبکه، این میزان توکن‌ سوزانده می‌شود تا عرضه اتریوم کنترل شود.

همین تکنولوژی EIP-1559 کاهش توکن‌های در گردش و جلوگیری از تورم را به همراه داشت. انتظار می‌رود که با اجرای اتریوم ۲.۰ و کاهش فعالیت ماینرها، میزان عرضه شبکه مجددا کاهش یابد.

در اواخر سال ۲۰۲۱ بود که موضوع تورم مطرح شد و همین سبب شد تا عرضه نامحدود اتریوم و تلاش احتمالی برای مقابله با تورم، به سوژه رسانه‌ها تبدیل شود. برنامه اتریوم برای جلوگیری از تورم، به هاردفورک لندن باز می‌گردد که در همان سال انجام شد.

مکانیزم اجرایی در این هاردفورک بدین گونه بود که به ازای هر تراکنش بر بستر اتریوم، مقداری از توکن‌های ETH از چرخه خارج می‌شد . این بدین معناست که هرچه میزان فعالیت‌های انجام شده در شبکه بیشتر شود، توکن بیشتری سوزانده خواهد شد.

بنابراین با افزایش قیمت ETH، می‌توان نتیجه گرفت که تعداد این توکن‌‌های ERC-20 خارج شده از چرخه، از توکن‌‌های عرضه شده بیشتر می‌شود. امّا چه چیزی موجب شده تا ذخیره اتریوم محدودیتی نداشته باشد؟

چرا اتریوم محدودیت عرضه ندارد؟

گفتیم که ذخیره بیت کوین به ۲۱ میلیون واحد BTC محدود می‌شود و همین موضوع موجب شده تا به یک دارایی با قابلیت ذخیره ارزش تبدیل شود. اگر کمبود عرضه موجب افزایش بهای یک دارایی می‌شود، چرا اتریوم محدودیت عرضه ندارد؟ زیرا هر بلاک چینی ساختار منحصر به فردی دارد.

حال با در نظر گرفتن قابلیت‌های گسترده اتریوم، آیا می‌توان محدودیتی را برای خرید اتریوم و ذخیره آن در نظر گرفت؟ متوجه شدیم که بیت کوین برای حفظ ارزش به وجود آمده در مقایسه با اتریوم، کارایی محدودی دارد.

می‌دانیم که اتریوم با هدف پشتیبانی از قراردادهای هوشمند و پردازش برنامه‌های غیرمتمرکز (dAppها) کار خود را آغاز کرد. علاوه بر این، بخش اعظمی از تراکنش‌های NFT بر بستر اتریوم انجام می‌شود و توکن‌های بسیاری هم با استاندارد ERC-20 این پلتفرم فعالیت دارند.

با در نظر گرفتن نامحدود بودن ذخیره ETH، اتریوم نیاز به یک برنامه دارد تا به وسیله آن بتواند میزان عرضه را به تعادل برساند. بسیاری معتقدند که با اجرای اتریوم ۲.۰، اتریوم برنامه‌هایی را پیاده سازی خواهد کرد.

حواشی میان هولدرهای BTC و ETH

حواشی زیادی حول محور ذخیره نامحدود اتریوم وجود داشته است. طی این اختلافات، هولدرهای بیت کوین مدعی شده‌اند که نمی‌توان میزان کل عرضه اتریوم را محاسبه کرد.
در حالی که اجتماع اتریوم مخالف این موضوع بوده و اعضای آن معتقدند که این موضوع آنچنان پیچیده نیست.

پیش تر به این موضوع اشاره کردیم که هر بلاک چین هدف متفاوتی دارد و سوالی که توسط حامیان بیت کوین مطرح شده، در نظر هولدرهای اتریوم بی پایه و اساس شمرده می‌شود.

این موضوع مدتی است که ذهن دارندگان ETH را به خود مشغول ساخته است. دانستیم که ذخیره اتریوم به طور سالانه افزایش می‌یابد. این درحالی است که به دلیل ذخیره محدود، می‌توان به سادگی عرضه بیت کوین را رصد کرد.

حواشی اخیر در توییتر موجب شده تا یکی از اینفلوئنسرهای مشهور که از طرفداران بیت کوین محسوب می‌شود هم به این جدال وارد شود. وی به تازگی توییتی را منتشر کرد و در آن مکانیزم عرضه اتریوم را مورد نقد قرار داد.

اتریوم محدودیت عرضه مشخصی ندارد و نمی‌توان میزان حداکثری آن را محاسبه کرد. این یکی از بزرگترین مشکلات این شبکه است و من برروی آن سرمایه گذاری نکرده‌ام.

آنتونی پمپلیانو

اگرچه، این اظهار نظر با مخالفت اجتماع اتریوم روبرو شده و آنها معتقدند که این موضوع به ساختار بنیادی دو شبکه مربوط می‌شود. با این حال، برخی شیوه‌ای را برای محاسبه کل ذخیره اتریوم در نظر گرفته‌اند.

میزان ذخیره اتریوم چگونه محاسبه می‌شود؟

در سال ۲۰۲۰، پلتفرم Decrypt اخیرا با یکی از نمایندگان اتریوم ۲.۰ به نام بن اجینگنتون مصاحبه‌ای را ترتیب داد. اجینگتون نقطه نظرات خود را در رابطه با شیوه محاسبه حداکثر عرضه اتریوم به اشتراک گذاشته است.

محاسبه ذخیره اتریوم فرایند چندان سختی نخواهد بود. همه چیز در دسترس است و تنها کاری که نیاز است، «کدنویسی» بوده که افراد می‌توانند آن را انجام دهند.

مارک دوماس (Marc-Andre Dumas) که یکی از مهندسین تکنولوژی بوده و در حوزه بلاک چین هم فعالیت داشته، تحقیقات خود را آغاز کرد تا بتواند میزان عرضه اتریوم را به طور دقیق محاسبه کند. دوماس بر روی تعداد توکن‌های ETH متمرکز شد و شیوه پلتفرم‌های آماری مانند Etherscan و Coinmarketcap را پیش گرفت.

دوماس سعی داشت تا تمام توکن‌های ETH که از ابتدا عرضه شده بودند را محاسبه کند و این کار را انجام داد. البته، در آخر اعلام کرد که آمار به دست آمده بیش از مقدار واقعی برآورد شده است.

امّا چرا برای تخمین عرضه اتریوم تا این حد با مشکل مواجه هستیم؟ زیرا علاوه بر توکن‌های درحال گردش، نیاز داریم تا پاداش‌ بلوک‌ها را هم در نظر بگیریم. پاداش‌ بلوک‌ها به توکن‌های موجود در بلاک ابتدایی (Genesis) و توکن‌های استخراج شده اشاره دارد.

در مقاله استخراج اتریوم درباره ساز و کار سابق این شبکه بیشتر بخوانید.

تداوم جنجال‌های اتریوم و بیت کوین

یکی از توسعه دهندگان اصلی اتریوم یعنی Martin Holst، نظرات خود را با پلتفرم Decrypt به اشتراک گذاشت.

عرضه فعلی اتریوم حدود ۱۲۰ میلیون اتر (ETH) است که تقریباً با داده‌های Coinmarketcap ، Etherscan و سایر پلتفرم‌های آماری مطابقت دارد.

مارتین هولست

هولست مکانیزمی را برای پیگیری محاسبات آماده کرده امّا با این حال، اعتقاد دارد که بررسی تعداد توکن‌های هر بلوک، یک امر نسبی به شمار می‌رود. زیرا هر فردی شیوه متفاوتی را برای این محاسبه به کار خواهد گرفت. علاوه بر این، باید به طور دقیق بدانیم که درحال بررسی کدام بلوک هستیم.

با این وجود، همچنان بسیاری از حامیان بیت کوین به این موضوع منتقد هستند. آنها عقیده دارند که نامشخص بودن میزان دقیق عرضه اتریوم، پاشنه آشیل این شبکه محسوب می‌شود.

همانند بسیاری از اعضای جامعه اتریوم، بن اجینگتون هم معتقد است که مقایسه ذخیره بیت کوین و اتریوم امری ناعادلانه به شمار می‌آید.

این که بیت کوین تعداد توکن‌های مشخصی دارد، به ماهیت این بلاک چین مرتبط می‌شود. هدف اصلی آنها ذخیره ارزش است امّا در اتریوم، اولویت ما کارایی شبکه بوده و می‌توان همین موضوع را مهم ترین وجه تمایز اتریوم و بیت کوین دانست.

در هر صورت یکی از اهدافی که تیم توسعه دهنده اتریوم در سر دارد، این است که عرضه توکن‌های جدید را به حداقل برسانند. احتمالا با انتشار اتریوم دو باید منتظر این امر باشیم. زیرا دیگر فعالیت ماینینگ امکان پذیر نخواهد بود.

در سال ۲۰۱۷، ۹.۲ میلیون اتر (ETH)، به عنوان پاداش ماینرها عرضه شد که در آن زمان، موجب شد تا تعداد توکن‌های در گردش، حدود ۱۰ درصد افزایش یابد.

Max Supply یا حداکثر ذخیره اتریوم چقدر است؟

در مرحله عرضه اولیه کوین‌ها (ICO)، گفتگوهایی در رابطه با حداکثر میزان توکن قابل فروش شکل می‌گیرد. در مراحل ابتدایی، تیم توسعه دهنده سقفی را برای تعداد توکن‌ها تعیین می‌کند و با رسیدن به آن سقف، آن میزان توکن برای فروش در نظر گرفته خواهند شد. به حداکثر توکن‌های قابل فروش، به اصطلاح Hard Cap گفته می‌شود.

این یعنی زمانی که هدف نهایی ICO محقق شود، توکن‌های بیشتری تولید نمی‌شود و سرمایه گذاران جدید قادر به خرید نخواهند بود. اگرچه که در مواردی، عبارت هارد کپ را معادل حداکثر ذخیره یک دارایی قرار می‌دهند. شیوه تعیین آن به تیم پروژه بستگی دارد. به عنوان مثال طبق مفهوم دوم، توسعه دهندگان بیت کوین تصمیم گرفتند تا BTC هارد کپی معادل ۲۱ میلیون داشته باشد.

با مقایسه بیت کوین و اتریوم متوجه میشویم که برخلاف بیت کوین، اتریوم دارای محدودیت عرضه نیست و در نتیجه، نمی‌توان سقفی را برای توکن‌های ETH مشخص کرد. کمی قبل تر دیدیم که به دلیل ساختار شبکه، اتریوم عرضه محدودی ندارد.

مقایسه هارد کپ و سافت کپ

متوجه شدیم که هارد کپ در مواردی به حداکثر بودجه موردنیاز یک تیم توسعه دهده اشاره دارد. در مقابل آن Soft cap قرار دارد که به کمترین میزان بودجه لازم برای یک پروژه گفته می‌شود. همانند هارد کپ، مفهوم سافت کپ هم توسط توسعه دهندگان پروژه تعیین می‌شود.

سافت کپ اتریوم دو به حدود ۱۰۰ میلیون اتر می‌رسد که برای تامین مالی پروژه استفاده می‌شود. اگرچه، اجباری در اعمال سافت کپ توسط تیم توسه دهنده وجود ندارد. زیرا یک مفهوم نسبی بوده و به عملکرد پروژه و فعالیت سرمایه گذاران وابسته است.

اگر میزان دارایی اختصاص داده شده توسط سرمایه گذاران به حد نصاب نرسد، تیم پروژه وظیفه دارد تا دارایی‌های سرمایه گذاران را برگرداند و مجددا سافت کپ مد نظر خود را تعیین کند.

برنامه عرضه اتریوم در آینده

آخرین موضوعی که نیاز داریم تا در مورد آن گفتگو کنیم، به برنامه‌های عرضه اتریوم (Supply Schedule) مربوط می‌شود. به عقیده کارشناسان، سوزاندن ذخیره اتریوم تنها زمانی صورت می‌پذیرد که این امر ضرورت داشته باشد.

توکن سوزی و خارج کردن ارزها از گردش، بیشتر یک راه حل موقتی برای کنترل دارایی است و نمی‌توان از آن به عنوان یک شیوه دائمی یاد کرد.

اگرچه، این احتمال وجود دارد که با انتشار فاز نهایی اتریوم ۲ و انتقال شبکه از الگوریتم اثبات کار (PoW) به اثبات سهام (PoS)، شاهد تغییر مکانیزم کنترل عرضه باشیم.

چیزی که تاکنون می‌دانیم، این است که پاداش‌ اعطا شده برای استیک کردن در اتریوم ۲.۰، به مراتب کمتر از پاداش به دست آمده از فرایند ماینینگ خواهد بود. همین موضوع انگیزه سپرده گذاران را کاهش می‌دهد که توزیع سکه‌های کمتری را را به دنبال دارد.

به طور کلی، اگر برنامه Gas fee یا هزینه تراکنش‌های شبکه بدون تغییر باقی بماند، احتمالا شاهد کاهش عرضه نباشیم. بنابراین، میزان مصرف و کارمزد شبکه هم از عوامل موثر در عرضه اتریوم به شمار می‌آیند.

سخن پایانی

مطلب امروز ما با طلا و نقره آغاز شد و با برنامه‌های آینده اتریوم به پایان رسید. امّا همانطور که دیدیم، میزان ذخیره اتریوم هرگز به انتهای خود نمی‌رسد که دلایل آن را هم بررسی کردیم.

شما چگونه فکر می‌کنید؟ آیا عرضه نامحدود اتریوم به مانعی برای ادامه جاه طلبی‌های ویتالیک بوترین تبدیل خواهد شد؟