پول هوشمند چیست؟ مافیای دنیای تریدرهای شهروند!

در بازارهای مالی مثل رمزارز یا فارکس، برخی از شخصیت‌ها و معامله‌گران، از تریدرهای خرد و کوچک، دانش بیشتری دارند. این افراد معمولا با دانشی که دیگران از آن برخوردار نیستند، وارد معامله می‌شوند. پولی که این افراد در بازارهای مالی معامله می‌کنند، «پول هوشمند یا اسمارت مانی» نامیده می‌شود.

اسمارت مانی یا پول هوشمند بیشتر توسط شرکت‌های سرمایه‌گذاری، بانک‌ها و مراکز اقتصادی مهم وارد بازارهای مالی می‌شود. طبیعتا چنین سازمان‌ها و نهادهایی، از اطلاعاتی در بازار برخوردارند که افراد عادی چنین نیستند. از طرفی چنین نهادهایی چون امکان انجام معاملات با حجم‌های بالا را هم دارند، می٬توانند در بازار تاثیر مهمی بگذارند و باعث تغییر روند، تثبیت و یا تشدید آن بشوند.

در این بررسی سعی داریم تا به بررسی مفهوم پول هوشمند و نحوه تشخیص آن از پول غیرهوشمند در بازارهای مالی بپردازیم. همچنین خواهیم فهمید شناسایی پول هوشمند چگونه انجام می‌شود. از طرفی تاثیر پول هوشمند در بورس، پول هوشمند در فارکس و پول هوشمند در ارزهای دیجیتال را مورد بررسی قرار خواهیم داد. پس تا پایان این مقاله با پول نو همراه باشید.

پول هوشمند چیست؟

پول هوشمند به پولی اطلاق می‌شود که توسط نهادهای سرمایه‌گذاری کلان، بانک‌های بزرگ، صندوق‌های دارایی و بزرگان مارکت به بازار تزریق می‌شود. اما این پول چرا نسبت به پول‌های دیگر، هوش بیشتری دارد؟!

این دسته از بازیگران در دنیای مالی، عموما اطلاعات بیشتری در دست دارند. به همین دلیل هم تصمیمات‌شان را زودتر از تریدرهای خرد در بازارها می‌گیرند.

علاوه بر اینکه این دسته از افراد اطلاعات بیشتری دارند، معمولا سرمایه و پول بیشتری نیز در دست و بالشان قرار دارد. ترکیب دانش و پول بیشتر از بازیگران خرد در بازارهای مالی، باعث می‌شود تصمیمات این افراد تاثیر بسیار مهمی بر مارکت بگذارد.

این روزها بازار رمزارزها به دلیل اخبار مختلف که مهم‌ترین آن، افزایش احتمال تایید یکی از درخواست‌های ETF بیت کوین (بلک راک) بود، رشد چشمگیری را تجربه کرد. در مقاله زیر به خوبی به بررسی دلایل رشد بازار پرداخته ایم و می‌توانید برای اطلاعات بیشتر به آن مراجعه کنید.

به هر حال، فرض کنید شما در شرکت بلک راک کار می‌کنید یا به اطلاعاتی از درون این شرکت دسترسی دارید. اگر زودتر از ماجرای لیست‌شدن ETF بیت کوین بلک راک در «DTCC» را می‌دانستید، با علمی از آینده (!) بیت کوین را در سبد سرمایه‌گذاری خود قرار می‌دادید. در آن صورت قطعا به سود خوبی هم می‌توانستید برسید!

پس بیایید به طور خلاصه، وجه تمایز پول هوشمند را از پول غیرهوشمند با هم مرور کنیم:

1. پول هوشمند، عوما پول نهادهای مالی آگاه و بزرگ است و از طرف این نهادها به بازار وارد می‌شود. اگر یک تریدر کوچک هم در این شرکت‌ها باشد که به اطلاعات مهمی دست پیدا کند، و همراه با پول هوشمند وارد معامله‌ای بشود، او هم بخشی از پول هوشمند خواهد بود.
2. «عموما» پول هوشمند حجم بالایی هم دارد؛ یعنی پول هوشمند، «می‌تواند» حجم بسیار زیادی هم داشته باشد. اما لزوما این سناریو همیشه درست نیست.

باید به این نکته هم توجه کرد که گاها برخی از افراد با مقاصد نادرست، با وارد کردن یا خارج کردن پول زیادی به بازار، اصطلاحا آن را «پامپ و دامپ» می‌کنند. این نوع از کلاهبرداری روش‌های دیگری هم دارد که پول نو در مقاله زیر کامل آن را بررسی کرده است.

تاریخچه پول هوشمند

مفهوم پول هوشمند در ابتدا، نه در بازارهای مالی و بلکه در دنیای قمار و شرط‌بندی مورد استفاده قرار گرفته است! پول هوشمند یا اسمارت مانی، به سرمایه‌‌ای گفته می‌شد که فرد قمارباز، با دانش خاصی آن را قمار کرده بود. قماربازهای حرفه‌ای، به قدری در ورزش یا بازی تخصصی خود به مهارت می‌رسند، که خیلی اوقات به خوبی می‌توانند محتمل‌ترین اتفاق در آنیده را پیشبینی کنند.

قماربازهای حرفه‌ای با استناد بر آن پیشبینی، با دانشی بیشتر از قماربازهای تازه‌وارد وراد یک شرط‌بندی می‌شوند. و طبیعی‌ست که در نهایت تمام پول‌ها و سرمایه‌ها به سوی افراد حرفه‌ای بچرخد.

نکته‌ای که باید به آن توجه کرد، این است که در برخی موارد، عموم افراد متوجه پول هوشمند می‌شوند و آن قمارباز حرفه‌ای را پیدا می‌کنند. ممکن است بعد از پیدا کردن پول هوشمند، دلیل تزریق این پول به مارکت را بفهمند یا نفهمند. اما فارغ از فهم این مسئله، درصد بسیاری از کسانی که متوجه اسمارت مانی شده‌اند، رفتاری شبیه به آن در بازار خواهند داشت. به همین خاطر است که پول هوشمند گاها می‌تواند جریان‌ساز باشد. و امکان دارد بازار به دلیل رفتار مشابه تریدرهای خرد بسیار زیاد دیگر، به همان سمتی حرکت کند که اسمارت مانی پیشبینی کرده بود.

البته ممکن است حرکت گله‌ای تریدرها به یک سو، کاملا غلط باشد و باعث ضرر کردن یا حتی «لیکویید شدن» بسیاری از آن‌ها شود. در مقاله زیر مفصل به مفهوم لیکویید شدن پرداخته‌ایم.

لیکویید شدن چیست؟ کابوس معامله‌گران فیوچرز!

پول گنگ یا ناآگاه چیست؟

فهمیدیم که پول هوشمند، پولی‌ست که توسط شخصیت‌های آگاه بازار مثل بانک‌های بزرگ معامله می‌شود. این شخصیت‌ها، به دلیل دانش بالایی که دارند، عموما تصمیمات خردمندانه‌تری هم می‌گیرند. به نوعی می‌توان گفت اسمارت مانی‌ها، معاملاتی هستند که در بهترین نقاط بازار به منظور کسب حداکثر سود صورت می‌گیرند. خرید در پایین‌ترین قیمت ممکن و فروش در بالاترین قیمت.

در مقابل، مفهومی به نام «پول گُنگ یا ناآگاه (Dumb Money)» وجود دارد. افرادی که دانش یا تجربه زیاد و علمی از پشت پرده ندارند، عموما تصمیمات خوبی نمی‌گیرند. شاید شما هم دیده باشید که خیلی از افراد با افزایش قیمت و رسیدن آن به سقف قیمتی، اقدام به خرید می‌کنند! حتی شاید علاوه بر تشخیص نادرست از آینده بازار، بدون مدیریت سرمایه وارد آن شوند. پولی که در این زمان و با این نوع از معاملات به بازار تزریق می‌شود، پول گنگ نامیده می‌شود.

مثال دیگر این موضوع، فروش در قیمت‌های پایین و با ضررهای بالاست. به طور کلی می‌توان گفت پولی که در بازار به دلیل عدم شناخت از آن جابجا می‌شود، مثالی از پول ناآگاه است. شاید خیلی‌ها متوجه این نباشند که در حال معامله کردن پول‌های گنک هستند؛ اما اگر واقعا اینطور باشد، در آینده متضرر خواهند شد. برای همین همیشه باید یکی از اصلی‌ترین اصول معامله‌گری، یعنی «روانشناسی بازار» را رعایت کرد.

از طرفی باید به این موضوع هم اشاره کرد که مثل اسمارت مانی، دامب مانی هم لزوما مقدار و حجم زیادی ندارد. فرض کنید شخصی به خاطر پیشنهاد یک شخص (به ظاهر) آگاه، اقدام به خرید مقداری از یک ارز مثل بیت کوین می‌کند. شخص پیشنهاد‌دهنده هم علم و تجربه زیادی در بازار رمزارزها ندارد و در نهایت باعث متضرر شدن فرد خریدار می‌شود. مقدار این سفارش خرید هم فرضا برابر با ۱۰۰۰ دلار است. در این حالت ۱۰۰۰ دلار پول گنگ وارد مارکت شده است. اما خب طبیعتا حجم زیادی در مقایسه با معاملات بزرگ ندارد.

ورود و خروج پول هوشمند در بازار مالی به چه صورت است؟

شخصیت‌های آگاه و دانا در بازار، از طالاعات‌شان یک استفاده بسیار مهم می‌کنند: شناسایی نقاط ورود و خروج از بازار. زمانی که بتوانید پایین‌ترین و بالاترین قیمت‌ها را برای ورود و خروج از بازار شناسایی کنید، به حداکثر سود ممکن خواهید رسید. به طرق زیر، پول هوشمند می‌تواند نقاط ورود و خروج در مارکت را پیدا کند.

ورود پول هوشمند به بازار

در زمان‌هایی که فکر می‌کنیم هیچ امیدی به رشد بازار نیست و افراد میل آنچنانی به خرید ندارند، اسمارت مانی سعی می‌کند در کف قیمت بخرد و تمام دارایی‌های بازار را جمع کند. این در صورتی‌ست که یک نهاد، حجم بالایی از یک دارایی را خریداری کند. افرادی هم که حجم پایینی برای معاملات‌شان لحاظ می‌کنند، به هر حال از افزایش قیمت دارایی در آینده سود خواهند برد.

خروج پول هوشمند از بازار

زمانی که طمع افراد برای خرید به بالاترین حد ممکن می‌رسد و شاخص ترس و طمع در محدوده طمع قرار می‌گیرد، پول هوشمند اقدام به فروش می‌کند. چرا که در این زمان است که قیمت به بالاترین حدودهای خود می‌رسد و سقف قیمتی تشکیل می‌دهد. این زمان بهترین موقع برای خروج از بازار و کسب سود است.

چگونه پول هوشمند را شناسایی کنیم؟

تا اینجا متوجه شدیم که پول هوشمند، در مواقع خاصی که شاید عموم فعالان بازار از آن مطلع نباشند، به بازار وارد یا از آن خارج می‌شود. چنین مواقعی، احتمالا شخصیت‌های آگاه بازار، اطلاعاتی دارند و در سطوح خاصی اقدام به خرید یا فروش می‌کنند و به عبارتی، احتمالا پول زیادی را به بازار تزریق یا از آن خارج می‌کنند.

در بازارهای مالی مختلف، مثل رمزارزها، فارکس و بورس تهران، روش‌های متفاوتی برای شناسایی اسمارت مانی وجود دارد. در ادامه به تفکیک روش‌هایی را برای شناسایی پول هوشمند در هر بازار معرفی می‌کنیم. هرچند شاید یک روش، بتواند برای بازارهای دیگر هم مورد استفاده قرار بگیرد.

اگر علاقه دارید بدانید بازار سهام برای سرمایه‌گذاری و ترید بهتر است یا کریپتوکارنسی، می‌توانید سری به مقاله زیر بزنید:

پول هوشمند در کریپتوکارنسی

برای شناسایی پول هوشمند در بازار کریپتوکارنسی، از سایت‌هایی مثل «CoinGecko» یا کوین مارکت کپ استفاده می‌کنیم. این سایت‌ها تمام اطلاعات مربوط به توکن‌های مختلف را نشان می‌دهد و با استفاده از داده‌های آن‌ها، قادر خواهیم بود پول هوشمند را در بازار پیدا کنیم. در این مثال به سراغ سایت CoinGecko رفته‌ایم.

در اولین صفحه این سایت، با چنین تصویر و جدولی مواجه می‌شویم که احتمالا با آن برخورد داشته اید. داده‌های یک ستون از تمام ستون‌های مقابل یک ارز، برای شناسایی اسمارت مانی لازم است. حجم معاملات (24h Volume) روزانه آن.

اگر پول هوشمند به بازار تزریق شود، میزان حجم معاملات روزانه یک ارز تغییر چشمگیری خواهد داشت. به خصوص در مواقعی که این ورورد یا خروج، دلیل تکنیکال یا فاندامنتال مشهودی هم نداشته باشد. آن موقع می‌توان به دست‌های پشت پرده و اسمارت مانی شک کرد!

بازار کریپتوکارنسی را می‌توان به دو بخش «بیت کوین» و «آلت کوین»ها تقسیم کرد. همچنین در مواقع بسیاری، آلت کوین‌ها دنباله روی رفتار بیت کوین هستند. برای همین هم اگر حجم معاملات بیت کوین را به صورت روزانه زیر نظر داشته باشیم و تغییرات محسوس آن را ثبت کنیم، تا حد زیادی می‌توانیم ورود و خروج پول هوشمند را در بازار رمزارزها شناسایی کنیم.

شناسایی پول هوشمند در فارکس

برای پیدا کردن اسمارت مانی یا پول هوشمند در بازار فارکس، از اندیکاتوری به نام «MFI» یا «Money Flow Index» استفاده می‌کنیم. این اندیکاتور جریان پول وارد یا خارج‌شده از بازار را نشان می‌دهد و علاوه بر فارکس، در بازار رمزارز نیز می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد.

در وبسایت «تریدینگ ویو Trading View» می‌توان به این اندیکاتور و چارت‌ جفت ارزهای مختلف بازار فارکس دسترسی داشت. در نمودار بالا، نمودار یورو به دلار آمریکا را مشاهده می‌کنید. در قسمت پایین نمودار هم یک نمودار کوچک‌تر وجود دارد که همان اندیکاتور MFI است.

زمانی که بتوان بین نمودار اصلی و اندیکاتور MFI، واگرایی پیدا کرد، می‌توان به تزریق پول هوشمند به بازار حساس شد. همانطور که می‌بینید، دو دایره نارنجی رنگ در تصویر وجود دارد. دایره‌ای که در چارت EURUSD وجود دارد، نشان می‌دهد قیمت روندی تقریبا ثابت داشته و اصطلاحا در یک رنج قرار دارد. در اندیکاتور اما می‌توان دید که در همان زمان مشخص، تزریق پول به بازار کم و زیاد شده است.

این نشان می‌دهد که احتمالا پول‌هایی با علم خاصی در حال وارد شدن یا جمع شدن از سطح بازار هستند.

شناسایی پول هوشمند در بورس تهران

برای شناسایی پول هوشمند در بازار بورس، از مقایسه قدرت خریدار و فروشنده برای یک سهم استفاده می‌کنیم. فرض کنید در یک روز، ۱٬۰۰۰٬۰۰۰ سهم از نماد X به فروش رفته است. در این میان، تعداد فروشندگان این یک میلیون واحد، 100 شخص و خریداران، 200 نفر بوده اند. این نشان می‌دهد خریداران قدرت کمتری داشته اند. چرا که در مجموع، نقدینگی ۲۰۰ نفر توانسته با دارایی به فروش‌گذاشته‌شده ۱۰۰ نفر برابری کند.

قدرت خریدار و فروشنده، شاخصی‌ست که از تقسیم تعداد سهم‌های معامله‌شده به تعداد خریداران و فروشندگان به دست می‌آید. اطلاعات مثال قبل را به طور خلاصه بیان می‌کنیم:

• ۱٬۰۰۰٬۰۰۰ سهم معامله‌شده
• 100 فروشنده
• 200 خریدار

بنابراین، قدرت خرید خریداران برابر است با ۵٬۰۰۰. (۱۰۰۰۰۰۰ / ۲۰۰ = ۵۰۰۰)

و قدرت فروش فروشندگان هم برابر ۱۰٬۰۰۰. (۱۰۰۰۰۰۰ / ۱۰۰ = ۱۰۰۰۰)

وقتی که قدرت خریدار را به قدرت فروشنده تقسیم کنیم، دو حالت پیش خواهد آمد:

• نسبت قدرت خریدار به قدرت فروشنده بیشتر از 2 باشد : ورود پول هوشمند به بازار
• نسبت قدرت خریدار به فروشنده کمتر از ۰.۵ باشد : خروج پول هوشمند از بازار

از طرف دیگر، مثل نحوه شناسایی پول هوشمند در بازار کریپتوکارنسی، قسمتی در وبسایت «TSETMC.COM» برای هر سهم وجود دارد.

در قسمتی که درون کادر قرمز قرار دارد، ارزش معاملات، ارزش سهم‌های معامله‌شده در روز جاری را نشان می‌دهد. این مقدار اگر نسبت به روزهای دیگر تغییر محسوسی داشته باشد، احتمال وجود پول هوشمند را بالا می‌برد.

استراتژی معاملاتی بر اساس ورود پول هوشمند

پول هوشمند یا اسمارت مانی یک استراتژی در دنیای پرایس اکشن و تحلیل‌گری بازارهای مالی‌ست. ایده و مفهوم اصلی این استراتژی، از همان «پول هوشمندی» می‌آید که در این مقاله به آن پرداختیم. در این استراتزی سعی می‌شود تا سطوح مهم عرضه و تقاضا پیدا شوند؛ سطوحی که احتمال می‌رود پول هوشمند در آن‌ها وجود داشته باشد. و تریدرهایی که با این استراتژی ترید می‌کنند، در این سطوح به بازار وارد یا از آن خارج می‌شوند. این استراتژی بیشتر با نام «اسمارت مانی یا SMC» شناخته می‌شود. با وجود تشابه اسمی با مفهوم پول هوشمند، اما کمی نسبت به آن متفاوت است.

اما ما در این مقاله فهمیدیم که پول هوشمند چیست و در بازارهای مختلف، چگونه می‌توانیم آن را شناسایی کنیم. با همین روش‌ها، چه استراتژی معاملاتی می٬توانیم اتخاذ کنیم؟

بعد از اینکه در هر بازاری با روش‌های مختص به خودش، پول هوشمند را شناسایی کردیم، می‌توان تصمیمی شبیه به پول هوشمند اتخاذ کرد. یعنی اگر متوجه ورود پول به بازار شدیم، ما نیز سعی می‌کنیم روی آن دارایی سرمایه‌گذاری کنیم یا پوزیشن لانگ بگیریم.

اگر هم متوجه خروج پول هوشمند از بازار شدیم، دارایی‌های خود را می‌فروشیم یا پوزیشن شورت می‌گیریم.

مزایا و معایب استراتژی پول هوشمند

پول هوشمند که پایه استراتژی معاملاتی اسمارت مانی است، مثل هر سبک دیگری مزایا و معایبی دارد. در ادامه به بررسی جند مورد از آن‌ها می‌پردازیم.

مزایای پول هوشمند

ریسک پایینی دارد : شخصیت‌های آگاه بازار اگر تصمیمی می‌گیرند، قطعا دلیلی دارد. فرضا اگر شرکتی در بازار بورس تهران فعالیت دارد و یک شخصیت حقوقی از اتفاقات درون این شرکت مطلع است و ناگهان با حجم زیادی وارد معامله خرید سهم‌های این شرکت می‌شود، به احتمال زیاد چیزی می‌داند که ما نمی‌دانیم! برای همین هم اگر بتوانیم پول هوشمند را شناسایی کنیم و پشت سر آن حرکت کنیم، با ریسک بسیار پایینی به یک نقطه مطلوب خواهیم رسید. نقطه‌ای با احتمال زیاد در آن یک سود خوب با ریسک پایین نهفته شده است.

سود نسبتا تضمین‌شده! : یکی دیگر از مزایای دنباله‌روی از حرکات پول هوشمند، این است که احتمال رشد یا افت ارزش دارایی بعد از آن حتمی‌ست. پس با شناسایی پول هوشمند، می٬توانیم وارد پوزیشنی شویم که به احتمال زیاد سودده از آن خارج خواهیم شد.

معایب پول هوشمند

کمتر شدن موقعیت‌های معاملاتی : اگر بخواهیم سرمایه خود را محدود به زمان‌هایی کنیم که پول هوشمند در بازار پیدا می‌شود، قطعا موقعیت‌های معاملاتی کمتری نصیبمان خواهد شد. به نظر شما چقدر پیش خواهد آمد که یک ارز، سهام یا دارایی پشت پرده با اخبار مهمی روبرو شود و در بازار، پول هوشمند از آن خارج یا به آن وارد شود؟ قطعا به ندرت. برای ترید و معامله کردن، موقعیت‌های بسیار دیگری در بازار پیدا می‌شوند که خیلی از آن‌ها به خاطر پول هوشمند نیستند. پس معامله‌کردن صرفا بر اساس وجود اسمارت مانی در بازار، باعث می‌شود تا از موقعیت‌های معاملاتی خوب دیگر غافل شویم.

حرکت گله‌ای : اگر افرادی پول هوشمند را به اشتباه شناسایی کنند و بقیه هم پشت سر آن حرکت کنند، بازار دچار انحراف می‌شود. از طرفی وقتی اتفاق مهمی در بازار رخ نداده باشد و افراد زیادی ناگهانی از بازار خارج یا به آن وارد شوند، دارایی دچار حباب قیمتی خواهد شد. و قیمت دستخوش تغییراتی می‌شود که حقیقی نیستند و به زودی به قیمت اصلی خود باز خواهد گشت.

پول هوشمند چه تاثیری بر اقتصاد و بازارهای مالی دارد؟

حقیقت این است که پول هوشمند به کرات در بازارهای مالی دیده می‌شود و نمی‌توان از تاثیر آن چشم‌پوشی کرد. همیشه و در هر بازاری در هر نقطه از دنیا، شخصیت‌هایی هستند که نسبت به تریدرهای عادی آگاه‌تر اند. تصمیم این افراد می‌تواند موجب سوگیری بازار و دارایی‌های مختلف بشود، به خصوص که خیلی‌ها از این تصمیمات دنباله‌روی می‌کنند و آنگاه، تاثیر پول هوشمند بیشتر از این هم می‌شود.

به عنوان کسی که در بازارهای مالی به خصوص ارزهای دیجیتال فعالیت می‌کند، باید با مفهوم پول هوشمند و نحوه شناسایی آن آشنا باشید که در مقاله همه آن‌ها را با هم بررسی کردیم.

جمع‌بندی

فرض کنید شما هیچ دانشی از بازار املاک و مستغلات ندارید، اما یکی از دوستان شما، از صنف تولیدکنندگان مصالح ساختمانی باخبر است. این فرد به شما می٬گوید که در ماه‌های آینده، مصالح ساختمانی افزایش قیمت خواهند داشت. در این صورت تصمیم منطقی در حوزه املاک برای سرمایه‌گذاری چیست؟ قطعا باید در بازار ملک سرمایه‌گذاری کرد، چرا که افزایش قیمت مصالح، با افزایش قیمت مسکن همراه خواهد بود. این موضوع به خوبی آگاهی از پشت پرده بازارهای مالی را نشان می‌دهد که می‌تواند چه تاثیر مثبتی روی سرمایه‌گذاری‌ها معاملات ما داشته باشد.

پول هوشمند مفهومی‌ست که باید درک شود؛ حتی اگر مایل نباشید از آن به عنوان یک استراتژی معاملاتی استفاده کنید. چرا که دیگران مثل شما فکر نمی‌کنند و خیلی‌ها از این مفهوم، برای معاملاتشان بهره می‌برند. پول هوشمند یا اسمارت مانی نشان می‌دهد پول‌های آگاه و ناآگاه چه زمانی به بازار وارد یا از آن خارج می‌شوند و چه تاثیری بر آن می‌گذارند.

در این مقاله سعی کردیم به بررسی مفهوم پول هوشمند، نحوه شناسایی آن در بازارهای مختلف مالی و همچنین مزایا و معایب آن بپردازیم. امیدواریم که این مقاله برای‌تان مفید واقع شده باشد.

سوالات متداول