پورتفولیو یا سبد ارز دیجیتال چیست؟ چگونه پورتفولیوی خود را مدیریت کنیم؟

احتمالا در اکثریت محتواهای انگیزشی در شبکه‌های اجتماعی مشاهده نموده‌اید که «شروع» هر کاری، دشوارترین قسمت آن پروسه محسوب می‌شود. حتی اگر با چالش‌های فراوانی‌ هم همراه نباشد، بدون شک یک مرحله پر اهمیت به حساب می‌آید که نمی‌توان از آن غافل شد.

در دنیای مالی (به ویژه دنیای کریپتو) هم شاهد مسیری مشابه هستیم. به عبارتی، بخش آغازین معامله‌گری یا سرمایه‌گذاری، قسمت بسیار تعیین‌کننده‌ای به شمار می‌آید و سنگ بنای مسیر ما در این قدم نهاده می‌شود. حال در بحث سرمایه‌گذاری، شاید بتوان تنظیم سبد معاملاتی یا همان پورتفولیو (Portfolio) را اساسی‌ترین بخش راه قلمداد کرد.

با تدوین یک پورتفولیوی مناسب، مسیر بسیار شفاف‌تری را در پیش خواهیم داشت. امّا چگونه می‌توان یک پورتفولیوی مناسب را ایجاد کرد؟ چه فاکتورهایی را باید در نظر بگیریم؟ تخصیص دارایی‌های پورتفولیو را به چه شکل انجام دهیم؟ این‌ها مواردی هستند که در مطلب امروز، به آن‌ها خواهیم پرداخت.

پورتفولیو یا سبد ارز دیجیتال چیست؟

به طور کلی، پورتفولیوی سرمایه‌گذاری به مجموعه‌ای از دارایی‌های قابل سرمایه‌گذاری همچون سهام، اوراق قرضه و البته ارزهای دیجیتال و توکن‌های غیرمثلی (NFT) اطلاق می‌شود که در آن، میزان سرمایه تخصیص یافته بر هر دارایی، به طور مجزا مشخص می‌شود.

شاید بتوان گفت در بازارهایی همچون کریپتوکارنسی که طیف وسیعی از دارایی‌ها را پوشش می‌دهند، بیش از هر بازار دیگری به تنظیم و مدیریت یک سبد معاملاتی مناسب نیاز داریم. چرا که با گذشت زمان، پروژه‌های باارزش (و حتی کم‌ارزش!) بسیاری در این بازار ظهور می‌کنند که می‌توانند موقعیت‌های سرمایه‌گذاری مناسبی را برای ما فراهم کنند.

با وجود اینکه داشتن یک پورتفولیوی سرمایه‌گذاری به ویژه در بازار رمزارزها، می‌تواند تا حد زیادی به سهولت فعالیت‌های ما کمک کند، نباید فراموش کنیم که ایجاد یک پورتفولیو، کار چندان آسانی هم نیست و برای این‌که بتوانیم آن را به بهترین شکل ممکن تنظیم کنیم، نیاز داریم تا مولفه‌های متعددی را در نظر داشته باشیم.

در ادامه مهم‌ترین فاکتورهای یک پورتفولیوی مناسب را بررسی خواهیم کرد.

فاکتورهای یک پورتفولیوی مناسب

دانستیم که برای داشتن یک سبد معاملاتی با پتانسیل بازدهی بالا، نیاز داریم تا معیارهای متعددی را مورد بررسی قرار دهیم. شاخصه‌هایی چون مشخص کردن هدف، وضعیت مالی و میزان دارایی و شناسایی بهتر دارایی‌ها (سهام‌، فلزات قیمتی، ارزهای دیجیتال و…)، می‌توانند مسیر ما را تا حد زیادی هموار کنند.

مشخص کردن هدف

با ترسیم یک چشم‌انداز مشخص، می‌توانیم سبد معاملاتی خود را به طرز هوشمندانه‌تری تنظیم کنیم. البته که در بازارهای مالی، قیمت دارایی‌ها تحت تاثیر عوامل مختلفی جابجا می‌شوند و داشتن یک هدف «دقیق»، شاید امری به نسبت دور از ذهن به نظر برسد. به همین خاطر، می‌توانیم بازه‌های زمانی حدودی را برای سرمایه‌گذاری‌های خود تعیین کنیم.

برای نمونه، می‌توانیم به سرمایه‌گذاری بلندمدت روی آوریم و اهداف خود را در بازه‌های 6 ماهه، 1 ساله و بیشتر مشخص کنیم. زمان ایجاد هدف، می‌تواند روی میزان ریسک ما تاثیرگذار باشد. چرا که در صورت داشتن یک استراتژی بلندمدت، ریسک نوسانات دارایی‌های ما کمتر است و می‌توانیم بخش بیشتری از سرمایه خود را صرف پورتفولیو کنیم.

از طرفی، ممکن است برخی سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت را در اولویت خود قرار دهند. طبعا برای سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت و کسب سود از حرکات بازار در بازه‌های زمانی کوتاه‌تر، به تجربه، پیگیری و مهارت بیشتری نیاز داریم. البته که به نسبت ریسک معقولانه بیشتر، پتانسیل سود بیشتری را هم خواهیم داشت.

میزان بودجه

بدون شک آگاهی از وضعیت بودجه و میزان سرمایه در دسترس، یکی از مهم‌ترین عوامل در انجام سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت یا بلندمدت به حساب می‌آید. احتمالا شنیده‌اید که بهتر است پولی را به سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی تخصیص دهید که در صورت از دست رفتن آن، تغییر اساسی‌ای در کل سرمایه شما ایجاد نشود.

موقعیتی را در نظر بگیرید که شخصی از یک درآمد ثابت و کافی برخوردار است و با تدوین قید بودجه، می‌تواند علاوه بر تمامی هزینه‌های روزمره، هزینه‌های غیرمترقبه خود را هم پوشش دهد. در چنین شرایطی، این فرد می‌تواند سرمایه مازاد خود را به حوزه‌ها (نسبتا) پرریسکی چون کریپتو تخصیص دهد.

حال شرایطی را در نظر بگیرید که در آن، شخصی با موقعیت‌هایی چون بیماری، تصادف یا از دست دادن بخشی از سرمایه‌ خود روبرو شده است. در چنین وضعیتی، بدون شک سرمایه‌گذاری در بازار پرنوسانی چون ارز دیجیتال، امر چندان هوشمندانه‌ای به حساب نمی‌آید. با این حال اگر فرد بسیار به سرمایه‌گذاری مصر باشد، می‌تواند حوزه‌های کم ریسک‌تری چون طلا را برگزیند. با این حال همانطور که در ابتدای این بخش به آن اشاره کردیم، پولی را به بازار وارد کنید که توانایی از دست دادن آن را داشته باشید!

مطالعه و تحقیق درباره بازارها

تعجبی ندارد که شناخت بازارهای سرمایه‌گذاری و مطالعه درباره دارایی‌های مختلف، گامی مهم در انجام یک سرمایه‌گذاری سودآور به حساب می‌آید. به عنوان مثال اگر فردی با نحوه کارکرد پروژه‌های کریپتویی مختلف آشنا باشد و از ابعاد مختلفی (تکنیکال و فاندامنتال) آن‌ها را بررسی کند، می‌تواند سرمایه خود را به دارایی‌های کریپتویی پرریسک‌تری همچون برخی آلت‌کوین‌های نوظهور تخصیص دهد و از بازدهی بالای مقطعی آن‌ها بهره‌مند شوند.

از طرفی، این احتمال وجود دارد که شخصی با سازوکار بنیادی و عملکرد قیمتی برخی دارایی‌های کریپتویی به اندازه کافی آشنا نباشد. در چنین موقعیت‌هایی، برای این سرمایه‌گذاران بهتر است تا ارزهای بنیادی‌ و کم‌نوسان‌تری چون بیت کوین (BTC) و اتریوم (ETH) را به سبد معاملاتی خود بیفزایند.

البته که طلا و نقره بازار هم از نوسانات بی‌امان بازار کریپتو در امان نیستند! تنها در مقایسه با برخی آلت‌کوین‌های دیگر که از حجم معاملات پایین‌تری برخوردارند، دارایی‌های نسبتا امنی به شمار می‌آیند و در صورت ریسک گریزی بیشتر، شاید بهتر باشد سرمایه‌گذاران به سراغ استیبل کوین‌هایی چون تتر (USDT) روند.

مدیریت سرمایه و نحوه تخصیص دارایی‌ها

در بازارهای مالی پرنوسان، ایجاد یک پورتفولیوی متنوع، استراتژی هوشمندانه‌تری به حساب می‌آید. چرا که در صورت ریزش یک دارایی، اغلب این احتمال وجود دارد که با رشد دارایی‌های دیگرِ سبد، زیان‌های ما به صورت قابل توجهی جبران شوند یا حتی برایند حساب ما روندی صعودی را به خود گیرد.

احتمالا تا کنون شنیده‌اید که با رعایت مدیریت سرمایه مناسب، توزیع سرمایه خود به صورت حساب‌شده و مدیریت ریسک، می‌توانیم حتی در قمار هم به سود برسیم! پس مدیریت ریسک و مدیریت سرمایه، از مهم‌ترین مولفه‌هایی هستند که نیاز داریم تا برای تصمیم‌گیری بهتر، آن‌ها را مورد توجه قرار دهیم.

در بخش‌های آتی، بیشتر به چگونگی تخصیص دارایی و ایجاد تنوع در سبد معاملاتی خود می‌پردازیم.

نحوه تخصیص سرمایه در پورتفولیو

از اقدامات لازم برای مدیریت ریسک سرمایه‌گذاری خود گفتیم. حال شاید بد نباشد که به نحوه تخصیص سرمایه در پورتفولیو یا سبد معاملاتی بپردازیم.

از این مرحله می‌توان با عنوان «بودجه‌بندی» هم یاد کرد. در این پروسه، سرمایه‌گذاران نیاز دارند تا بودجه‌بندی لازم را برای تقسیم‌بندی سرمایه خود میان دارایی‌های مختلف انجام دهند. شیوه انجام این فرایند، به عوامل مختلفی چون میزان تحمل ریسک، میزان سرمایه و وضعیت بازار بستگی دارد.

برای نمونه، سرمایه‌گذارانی که از روحیه محافظه‌کاری برخوردارند، ترجیح می‌دهند تا بخش اعظمی (مثلا 50درصد) از سرمایه در دسترس خود را به دارایی‌های کم‌نوسان‌تری چون استیبل‌کوین‌ها اختصاص دهند تا در طولانی مدت، با ریسک کمتر مواجه باشند. از 50 درصد باقی‌مانده، این احتمال وجود دارد که سرمایه‌گذار قسمتی از بودجه خود را در دارایی‌های دیگری چون بیت کوین (BTC) و اتریوم (ETH) سرمایه‌گذاری کند و درصد کمتری از بودجه خود را هم به آلت‌کوین‌های نوسانی‌تری اختصاص دهد.

در مقابل، ممکن است سرمایه‌گذاری از میزان سرمایه و تجربه بیشتر برخوردار باشد و به تبع آن، بتواند بازارهای پرسود تر را شناسایی، و بخش بیشتری از سرمایه خود را به آن‌ها اختصاص دهد که علی‌رغم بازدهی بیشتر، طبعا ریسک بیشتری را هم به همراه خواهد داشت.

ایجاد تنوع در پرتفولیو

همانطور که پیش‌تر به آن اشاره کردیم، داشتن یک پورتفولیوی متنوع، می‌تواند در مواقع ریزش یک دارایی، استراتژی مناسبی برای جبران زیان‌های آن دارایی قلمداد شود. چرا که اگر تمام سرمایه خود را به یک ارز مشخص اختصاص دهیم، طبیعتا با نوسانات آن دارایی، کل سرمایه ما تحت‌الشعاع قرار خواهد گرفت.

برای داشتن یک پورتفولیوی متنوع، می‌توانیم از صندوق‌های قابل معامله (ETF) یا اصطلاحا سبدگردان‌ها استفاده کنیم. شیوه کار این صندوق‌ها بدین گونه است که سرمایه‌ای را در اختیار آن‌ها قرار می‌دهیم و این پلتفرم‌های سبدگردان، به صورت اتوماتیک دارایی‌های مناسب سرمایه‌گذاری را برای ما انتخاب می‌کنند و در بازه‌های زمانی مشخص، عایدی خود را دریافت می‌کنیم.

این گونه ETFها، عمدتا محدود به بازار سهام هستند. با این حال، در بازار کریپتو هم ابزارهای سبدگردان (Portfolio Manager) شاخصی چون Morningstar وجود دارند. همچنین، نیاز است به خاطر داشته باشیم که صرف ایجاد یک پورتفولیوی متنوع، سوددهی ما را تضمین نمی‌کند. با این حال، عموما یک استراتژی مطمئن به حساب می‌آید.

چگونه پورتفولیوی خود را مدیریت کنیم؟

با توجه به مطالبی که تا کنون عنوان کردیم، احتمالا دریافته‌اید که تنظیم یک پورتفولیوی مناسب، بیشتر از هدف، یک پروسه و مسیر محسوب می‌شود. به عبارتی، نیاز داریم تا به طور مستمر پورتفولیوی خود را رصد و در صورت لزوم، تغییراتی را در نحوه دسته‌بندی دارایی‌ها ایجاد کنیم.

می‌دانیم که قطار هیچ بازاری برای ما نمی‌ایستد! بنابراین این ما هستیم که نیاز داریم تا خودمان را با تغییرات ایجاد شده در بازارها تطبیق دهیم.

به عنوان مثال در صورت نزدیک شدن یک پروژه به رویداد مهمی چون هاوینگ، این احتمال وجود دارد که قیمت ارز بومی آن رشد مناسبی را تجربه کند. به همین خاطر، شاید بد نباشد اگر بخشی از دارایی‌های پورتفولیوی خود که بازدهی مناسبی نداشته‌اند را به آن رمزارز مستعد رشد در آن دوره تخصیص دهیم.

به منظور رصد رویدادهای کریپتویی، می‌توانید از مراجعی چون کوین‌مارکت‌کل (CoinMarketCal) استفاده کنید. در مقاله «معرفی ابزارهای فاندامنتال»، به معرفی این پلتفرم و دیگر ابزارها پرداخته‌ایم.

البته که شاید تغییر دارایی‌های یک پورتفولیو، همیشه یک اقدام ضروری محسوب نشود. با این حال به منظور افزایش پتانسیل کسب سود و مدیریت بهتر ریسک، ممکن است گاهی اوقات نیاز به تجدید نظر در پورتفولیوی خود داشته باشیم.

بهترین ابزارهای مدیریت پورتفولیو

حال که با مفهوم پورتفولیو آشنا شدیم، می‌دانیم که رصد مستمر و مدیریت پورتفولیوی سرمایه‌گذاری، از مهم ترین اقداماتی است که می‌بایست در دستور کار قرار دهیم. به همین خاطر، شاید بد نباشد اگر بهترین ابزارهای مدیریت پورتفولیو را هم بشناسیم تا به سرمایه‌گذار حرفه‌ای تری تبدیل گردیم!

کوین استتس (CoinStats)

شاید بتوان CoinStats را شناخته‌شده‌ترین ابزار برای مدیریت پورتفولیوی ارز دیجیتال دانست. البته که امکانات این ابزار به مدیریت پورتفولیو محدود نمی‌شود و معامله‌گران می‌توانند تاریخچه‌ای از معاملات خود را در این پلتفرم، رصد کنند یا حتی به استیک ارز دیجیتال با سود سالانه 20% بپردازند.

تعداد دارایی‌های پشتیبانی شده توسط پلتفرم CoinStats به بیش از 400 رمزارز و ارزش مجموع دارایی‌های موجود در پورتفولیوهای این پلتفرم، به بیش از 100میلیارد دلار می‌رسد. امنیت بالا، پردازش سریع و داشتن داشبورد مجزا برای هر دارایی، از جمله ویژگی‌های مناسب این ابزار به حساب می‌آیند.

جالب است بدانید که علاوه بر ارزهای دیجیتال، کوین‌استتس امکان پشتیبانی از توکن‌های غیرمثلی (NFTها) را هم برای کاربران فراهم نموده است. برای رصد پورتفولیوها توسط این پلتفرم، می‌توان از کیف‌پول متامسک استفاده کرد.

شریمپی (Shrimpy)

یکی دیگر از ابزارهای شاخص برای مدیریت پورتفولیو، وبسایت شریمپی (Shrimpy) است که به ما اجازه می‌دهد تا با اتصال کیف پول شخصی یا کیف پول صرافی، به مدیریت اتوماتیک پورتفولیو و سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت بپردازیم.

از ویژگی‌های جالب این پلتفرم، می‌توان به امکان اتوماتیک‌سازی معاملات، رصد دارایی‌ها و تحلیل بازار با استفاده از معیارهای شخصی سازی شده توسط کاربران اشاره کرد.

تعداد معاملات پردازش شده به 300 میلیون و مجموع ارزش دارایی‌های دیجیتالی معامله شده در این پلتفرم، به بیش از 13 میلیارد دلار می‌رسد که در صرافی‌های مطرحی از جمله بایننس، کوکوین، کراکن و کوین‌بیس، مبادله شده‌اند.

گفتنی است که وبسایت Coinstats و شریمپی، از سال 2019 با یکدیگر همکاری داشته‌اند و به گفته نارِک گِوورگیان (Narek Gevorgyan)، مدیرعامل Coinstats، قابلیت سفارش‌گذاری هوشمند شریمپی در افزایش حجم معاملات Coinstats نقشی اساسی را ایفا کرده است.

کوین ترکر (Cointracker)

کوین ترکر (Cointracker) هم از دیگر ابزارهای محبوبی است که برای مدیریت پورتفولیوی ارز دیجیتال مورد استفاده قرار می‌گیرد و با استفاده از آن، می‌توانیم دارایی‌های مختلفی از جمله ارزهای دیجیتال پرداختی، رمزارزهای حوزه دیفای و حتی NFTهای موجود در پورتفولیوی خود را مدیریت کنیم.

درحال حاضر، این پلتفرم از بیش از 10هزار کوین و توکن پشتیبانی می‌کند. علاوه بر این، تعداد صرافی‌های ارز دیجیتال تحت پشتیبانی این وبسایت نیز، به بیش از 300 پلتفرم معاملاتی می‌رسد.

همچنین علاوه بر مدیریت سبد معاملاتی، Cointracker اطلاعاتی در رابطه با وضعیت لحظه‌ای بازار ارز دیجیتال هم در اختیار ما قرار می‌دهد. لیست ارزهایی با بیشترین سود یا ضرر یا تراکنش‌های مهم صرافی‌ها، نمونه‌ای از این اطلاعات به حساب می‌آیند.

بایننس، کوین بیس، رابین هود و اوپن‌سی (OpenSea)، از شاخص‌ترین پلتفرم‌های معاملاتی فعال در بازار هستند که با Cointracker به طور مستقیم همکاری می‌کنند. این ابزار مدیریت پورتفولیو، روی سیستم‌عامل‌های اندروید و iOS قابل دسترسی است.

کوین مارکت کپ (CoinMarketCap)

درست است؛ همان سایت مشهوری که به رتبه‌بندی دارایی‌های دیجیتال براساس ارزش بازار می‌پردازد!

وبسایت کوین مارکت کپ، از بزرگترین پلتفرم‌های آماری جامع در حوزه کریپتو به حساب می‌آید و یکی از دلایل جامع بودنِ این پلتفرم را می‌توان در قابلیت‌های گسترده آن خلاصه نمود. ابزار مدیریت پورتفولیو، یکی از این قابلیت‌ها به شمار می‌آید.

در پورتفولیو منیجر کوین‌مارکت‌کپ، می‌توانیم به صورت شبانه روز (24/7) و البته رایگان، به بررسی داده‌های بازار، بیش از 20هزار ارز و وضعیت پورتفولیوی خود بپردازیم.

این ابزار جذاب روی وب و موبایل (اندروید و iOS) قابل دسترسی است و در صورت داشتن حساب در سایت CoinMarketCap، می‌توانیم از این ابزار هم بهره‌مند شویم. همچنین در صورت عدم برخورداری از حساب کاربری در کوین‌مارکت‌کپ، می‌توان تنها با یک ایمیل، به این پلتفرم جامع وارد شد.

ساخت و مدیریت پورتفولیو در صرافی پول نو

برای ایجاد و مدیریت یک پورتفولیوی ارز دیجیتال در صرافی پول نو، کافیست:

• مراحل ساخت حساب در صرافی پول نو را تکمیل و حساب کاربری خود را ایجاد کنید.
• با ورود به تب «رمزارزها»، قیمت ارزهای دیجیتال را رصد کنید.
• در حساب کاربری خود به تب «معامله‌» وارد شوید.
• دارایی‌های مد نظر خود را خریداری کنید. در مقاله راهنمای خرید ارز دیجیتال در پول نو، خرید دارایی در صرافی پول نو را شرح می‌دهیم.
• پس از انجام تراکنش‌ خرید ارز دیجیتال، سبد معاملاتی خود را در «کیف پول» مشاهده می‌کنید که می‌توانید در هر زمانی، به خرید، فروش یا تبدیل آن‌ها بپردازید.

در صورت تمایل به برداشت تومان، شما می‌توانید این کار را در هر دو سطح کاربری «سریع» و «حرفه‌ای» انجام دهید. برای ساخت یک حساب کاربری با سطح سریع، کافیست فرم مشخصات پایه (نام و نام خانوادگی، کد ملّی، تاریخ تولّد و شماره کارت بانکی) را تکمیل کنید. امّا برای ارتقا به سطح کاربری حرفه‌ای، علاوه بر مشخصات پایه، به احراز هویت تصویری هم نیاز دارید. در مقاله سطوح کاربری پول نو، تفاوت سطوح کاربری مختلف را با یکدیگر شرح داده‌ایم.

فراموش نکنید…

همانطور که در مطلب امروز به آن پرداختیم، فرایند تنظیم و مدیریت یک پورتفولیوی سرمایه‌گذاری (مخصوصا در حوزه ارز دیجیتال)، پروسه‌ای ساده و در عین حال پیچیده‌ای است که به زمان، صبر، مدیریت سرمایه و ریسک و سنجش وضعیت‌ بازارهای سرمایه‌گذاری نیاز دارد.

به طور کلی، شاید یک قانون یا فرمول کلی برای ایجاد و مدیریت سبد معاملاتی وجود نداشته باشد. این بدان معناست که هر سرمایه‌گذار نیاز دارد تا با توجه به شرایط مالی، سرمایه در دسترس و میزان ریسک قابل‌تحمل خود، پورتفولیوی مناسب خود را تنظیم و در طول زمان، آن را مدیریت کند. همچنین پیشنهاد می‌کنیم اگر از این مقاله استفاده کردید، حتما سری هم به مقاله پول هوشمند بزنید.