مروری بر عملکرد بازار ارزهای دیجیتال در سال ۲۰۲۳

در سه ماه پایانی ۲۰۲۳ امیدها برای تایید ETFهای بیت کوین، بیشتر شد. این خوشبینی نسبت به آغاز بازار صعودی، باعث ایجاد یک جو روانشناسی و احساسی نیز شد که در نهایت رشد قابل توجهی را در مارکت کریپتو با خود به همراه داشت. به طوری که حجم کلی بازار از ۱.۱ تریلیوین دلار، تا ۱.۶ تریلیون رشد کرد؛ و این یعنی افزایش ۵۵ درصدی. در این مدت قیمت بیت کوین هم از ۲۷٬۰۰۰ دلار تا ۴۵٬۰۰۰ دلار هم رشد کرد.

اگر بخواهیم کل سال ۲۰۲۳ را به قیاس بگذاریم، بازار کریپتو رشد چشمگیری داشت. به شکلی که ارزش بازار (Market Cap) در پایان سال نسبت به ابتدای آن (۸۳۲ میلیارد دلار) دوبرابر شد. این رشد قابل توجه بیشتر از همه مدیون بازگشت شکوهمندانه بیت کوین بوده که در طی یکسال، ارزش آن حدودا ۲.۵ برابر شده است! پس از نشیب‌های ۲۰۲۲، سال ۲۰۲۳ ثابت کرد که نوبت به فرازها هم خواهد رسید و بازار ارزهای دیجیتال، قله‌های بلندی را می‌تواند فتح کند.

در این نقد و بررسی، به طور کامل قرار است بازار کریپتوکارنسی را در سال گذشته مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم. از چشم‌انداز بازار تا آنالیز بیت کوین و اتریوم گرفته تا بررسی دنیای اقتصاد غیرمتمرکز یا DeFi. همچنین اکوسیستم NFT و عملکرد صرافی‌های متمرکز (CEX) و غیرمتمرکز (DEX) را هم مورد بررسی قرار خواهیم داد. پس تا پایان این مقاله جامع با پول نو همراه باشید.

در این مقاله به چه موضوعاتی می‌پردازیم؟

بازار رمزارزها و کریپتوکارنسی بازار بسیار بزرگی‌ست که می‌توان آن را به حوزه‌های کوچک‌تری تقسیم کرد. برای سادگی بررسی و مقایسه ما نیز چنین کاری کردیم. در این مقاله، از ۶ نقطه این بازار را مورد بررسی قرار خواهیم داد و عملکرد آن را تحلیل می‌کنیم.

1. ارزش بازار (Market Cap) بازار کریپتو در سال ۲۰۲۳ حدود ۱۰۰٪ رشد پیدا کرد. این مقدار در ابتدای سال حدود ۸۳۰ میلیارد دلار بود که در انتها به ۱.۷ تریلیون دلار رسید.
2. بیت کوین در ۲۰۲۳ حدود ۱۵۰٪ رشد قیمت داشت؛ ‌به لطف افزایش امید افراد به تایید ETFها!
3. اتریوم هم به دنبال بیت کوین اما نه به اندازه آن رشد خوبی را تجربه کرد؛ حدود ۹۰٪.
4. حجم معاملات توکن‌های غیرمثلی (NFT) در پایان ۲۰۲۳ رقم ۱۲ میلیارد دلار را نشان می‌داد. این رقم تنها ۴۴٪ از حجم معاملات NFTها در سال ۲۰۲۲ بوده است.
5. عجیب‌ترین صعود اما مربوط به سولانا بوده است. این ارز در طی یکسال حدود ۹۰۰٪ رشد پیدا کرد که رقم خیره‌کننده‌ای‌ست!
6. حجم معاملات (Trading Volume) در بازار کریپتو در ۳ ماهه پایانی چیزی حدود ۱۰ تریلیون دلار بوده است. این رقم نسبت به مدت مشابه قبلی ۵۳٪ بیشتر شده بود.

ارزش کل (Total Market Cap) بازار کریپتو

حجم کلی بازار کریپتو در سال ۲۰۲۳ حدود ۱۰۰٪ رشد پیدا کرد. این مقدار در ابتدای سال حدود ۸۳۰ میلیارد دلار بود که در انتها به ۱.۷ تریلیون دلار رسید.

همچنین حجم معاملات روزانه هم در سال ۲۰۲۳ برایندی صعودی داشت. به طوری که در ۳ ماه پایانی سال گذشته، میانگین حجم معاملات روزانه چیزی حدود ۷۵ میلیارد دلار بود. این مقدار نسبت به ۳ ماه سوم ۲۰۲۳، تقریبا دوبرابر بوده است.

بیشترین حرکت و رشد در ۳ ماه پایانی ۲۰۲۳ بین ۳۰ ارز برتر بازار متعلق به سولانا (SOL) و آوالانچ (AVAX) بوده است. سولانا از رتبه هفتم به رتبه پنجم برترین ارزهای بازار از نظر حجم کلی رسید. آوالانچ هم از رتبه ۲۲ به رتبه ۹ صعود کرد. سولانا البته نسبت به ابتدای ۲۰۲۳ توانست ۱۳ پله صعود کند و از رتبه ۱۸ام شروع کرده و کار را در پایان سال با رتبه ۵ام به اتمام برساند.

جمع ۳۰ نفره برترین‌های بازار، اعضای جدیدی هم در ۳ ماه پایانی ۲۰۲۳ را به خود دید. اینترنت کامپیوتر (ICP) در رتبه ۱۶، نیر پروتکل (NEAR) در رتبه ۲۳ و آپتیمیزم (OP) در رتبه ۲۶ و اینجکتیو (INJ) در رتبه ۳۰. همه این ۴ ارز برتر در صرافی پول نو قابل خرید و فروش و معامله هستند و شما می‌توانید با احراز هویت سریع و کارمزد پایین، این ارزها را در پول نو معامله کنید.

۴ ارزی هم که جمع ۳۰ ارز برتر  را ترک کردند عبارت اند از هدرا (HBAR)، بایننس یو اس دی (BUSD)، مونرو (XMR) و ترو یو اس دی (TUSD).

شاه بازار؛ بیت کوین

بیت کوین به طور کلی در سال ۲۰۲۳ توانست حدود ۱۵۰٪ ارزش بیشتری پیدا کند. این مقدار در سه ماهه پایانی سال گذشته، حودد ۶۵٪ بود؛ که بیت کوین از قیمت ۲۷٬۰۰۰ دلار تا حوالی ۴۳٬۰۰۰ دلار هم پیش رفت. البته بعد از ۲۰۲۳ و در روزهای گذشته، بیت کوین توانست از محدوده ۴۶٬۰۰۰ دلار هم عبور کند. رقمی که از سال ۲۰۲۲ تا کنون بی‌سابقه بوده است.

بررسی عملکرد قیمتی و حجم معاملات بیت کوین در سال گذشته اما فراز و نشیب بسیاری را نشان می‌دهد. قیمت بیت کوین در سه ماهه اول نسبت به مدت مشابه قبلی حدودا ۷۲ درصد بیشتر شده بود. در سه ماهه دوم هم BTC روندی صعودی داشت اما در سه ماهه بعدی، حدود ۱۱٪ افت قیمت پیدا کرد. حجم معاملات بیت کوین اما در پایان سه ماهه اول ۲۰۲۳ با کاهش مواجه شد. روند نزولی آن در سه ماهه دوم و سوم هم ادامه پیدا کرد تا در پایان ۳ ماه پایانی سال گذشته. این مقدار در مدت بیان‌شده، به ۱۸ میلیارد دلار رسید؛ رشدی برابر با ۶۵٪.

اتریوم هم صعودی بود، اما نه به اندازه بیت کوین!

اتریوم در سال ۲۰۲۳ در محدوده قیمتی ۲٬۳۰۰ دلار به کار خودش پایان داد. قیمت این ارز نسبت به ابتدای سال نزدیک به ۹۰٪ بیشتر شد. بیشترین رشد اتریوم در سال گذشته مربوط به سه ماهه ابتدایی سال بود. در این مدت، اتریوم حدودا ۵۰٪ افزایش قیمت داشت و از ۱٬۲۰۰ دلار تا ۱٬۸۰۰ دلار پیش رفت. در ساهه دوم و سوم ۲۰۲۳ اما عملکرد اتریوم تقریبا راکد بود و تغییر محسوسی نداشت. البته تا سه ماهه پایانی سال که ETH توانست حدود ۳۶٪ رشد پیدا کند. در همین مدت اتریوم بالاترین سقف خودش در سال ۲۰۲۳ را با قیمت ۲٬۳۷۰ دلار ثبت کرد.

آپگرید شانگهای اتریوم در آوریل سال گذشته یکی از نقاط عطف قیمتی آن را رقم زد. به جز این رویداد، رخداد مهمی که در رشد یا رکود قیمت اتریوم تاثیرگذار بوده باشد، دیده نمی‌شود. میانگین حجم معاملات اتریوم هم در ۲۰۲۳ تقریبا ثابت بود و تغییرات خاصی نداشت. البته به جز سه ماه پایانی، که از ۷.۲ میلیارد دلار، به ۱۴.۴ میلیارد دلار رسید؛ و این یعنی رشد ۱۰۰ درصدی!

سولانا و جهش چند صد درصدی‌ آن!

سولانا (SOL) در سال گذشته رشد چشمگیری داشت و از ۱۰ دلار، به قیمت ۱۰۱ دلار رسید. این افزایش چشمگیر، رشد ۹۱۷ درصدی آن را نشان می‌دهد! بخش بزرگی از این رشد در سه ماهه ابتدایی ۲۰۲۳ رقم خورد؛ زمانی که SOL تقریبا ۱۱۳٪ رشد کرد. در ۶ ماه بعد این ارز روندی تقریبا ثابت داشت. تا جایی که در سه ماه پایانی ۲۰۲۳ توانست سقف ۱۲۱ دلار را هم ثبت کند.

میانگین حجم معاملات سولانا در سه ماهه ابتدایی سال گذشته چیزی حدود ۸۲۷ میلیون دلار بود. این مقدار در سه ماه پایانی ۲۰۲۳ به ۲ میلیارد دلار رسید!

مارکت NFT، همچنان در حسرت سال ۲۰۲۱!

حجم معاملات توکن‌های غیرمثلی (NFT) در ۱۰ بلاک‌چین مختلف به حدود ۱۱.۸ میلیارد دلار رسید. این رقم شاید بزرگ به نظر برسد، اما همچنان کمتر از نیمی از همین مقدار در سال ۲۰۲۲ بوده است. در سال ۲۰۲۲ حدود ۲۶ میلیارد دلار حجم خرید و فروش NFTها بود.

حجم معاملات در سه ماهه ابتدایی ۲۰۲۳ چیزی حدود ۴.۵ میلیارد دلار بوده است. این مقدار در سه ماهه دوم و سوم به طرز قابل توجهی کاهش پیدا کرد. در سه ماه دوم، ۲.۷ میلیارد دلار و در سه ماه سوم، ۱.۴ میلیارد دلار حجم معاملات توکن‌های غیرمثلی بوده است. البته به لطف معاملات اوردینال‌های بیت کوین، حجم معاملات در سه ماهه پایانی ۲۰۲۳ رشد خوبی داشت و به ۳.۲ میلیارد دلار رسید.

بیشترین حجم معاملات در سال گذشته طبق معمول روی شبکه اتریوم صورت گرفت. حدود ۷۲٪‌از حجم معامله NFTها در ۲۰۲۳ در اتریوم انجام شد. البته این مقدار نسبت به سال ۲۰۲۲ کاهش چشمگیری پیدا کرده است. در ۲۰۲۲، حدود ۹۰٪ معاملات توکن‌های غیرمثلی را NFTهای اتریومی تشکیل دادند. بیت کوین و سولانا از شبکه‌هایی بودند که روز به روز در سال گذشته به حجم معاملاتشان افزوده می‌شد. به شکلی که حجم خرید و فروش NFT در ماه دسامبر، روی شبکه بیت کوین حتی بیشتر از اتریوم بود؛ حدود ۸۰۸ میلیون دلار.

اواخر ۲۰۲۳ و رونق بازار کریپتوکارنسی!

حجم معاملات ارزهای دیجیتال در سال ۲۰۲۳ حدود ۳۶.۶ تریلیون دلار برآورد می‌شود. ۱۰.۳ تریلیون دلار از این مقدار به سه ماه پایانی سال مربوط می‌شود. در سه ماهه سوم ۲۰۲۳ این مقدار چیزی حدود ۶.۷ تریلیون دلار بوده است. و این  به معنای رشد ۵۳ درصدی‌ست.

بخش بسیار بزرگی از این معاملات در صرافی‌های متمرکز صورت گرفت. نسبت معاملات در صرافی‌های متمرکز (CEX) نسبت به صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) حدود ۹۱٪ بوده است. این در حالی‌ست که این نسبت برای معامله مشتقات (Derivatives) حدود ۹۸٪ بوده است! در قسمت پایینی تصویر بالا، ۴ فاکتور نشان‌ داده شده اند. از سمت چپ به ترتیب، حجم معاملات در ۱۰ صرافی متمرکز برتر برای معاملات آتی، ۱۰ صرافی غیرمتمرکز برتر برای معاملات آتی، ۱۰ صرافی متمرکز برتر برای معاملات اسپات و ۱۰ صرافی غیرمتمرکز برتر برای معاملات اسپات.

جمع‌بندی

تا پیش از آغاز سه ماه پایانی ۲۰۲۳ و با وقایعی که در این مدت رخ داد، همه فکر می‌کردیم زمستان کریپتویی سختی از این به بعد هم در انتظارمان خواهد بود. آنچنان که تا همان زمان هم سرمای این زمستان برای کاربران دنیای کریپتوکارنسی استخوان‌سوز بود!

اما به لطف شایعات تایید ETFهای بیت کوین، این بازار جان دوباره‌ای گرفت. ETFهای بیت کوین باعث می‌شد مردم احساس مثبت و امید بزرگی نسبت به آینده این مارکت داشته باشند. برای همین هم بازار ارزهای دیجیتال جهش رو به جلویی داشت. این تصورات و انتظارات در ابتدای سال جاری و با تایید ETFهای بیت کوین توسط کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) به بار نشست.

بیت کوین توانست خودش، اتریوم سولانا و در نهایت همه بازار را بالا بکشد. رشد محبوبیت اوردینالزهای این شبکه هم باعث شد بازار NFT دچار خواب زمستانی نشود. با اینکه همچنان این بازار با دوران اوج خود فاصله زیادی دارد.