مقایسه بیت کوین و لایت کوین | کدام برای سرمایه‌گذاری بهتر است؟

بیت کوین و لایت کوین دو نام بزرگ ارزهای دیجیتال هستند که از زمان راه‌اندازی، توجه سرمایه‌گذاران و علاقه‌مندان را به خود جلب کرده‌اند. در سال ۲۰۰۹، فرد/گروه ناشناسی به نام ساتوشی ناکاموتو بیت کوین را خلق کرد و پس از گذشت ۲ سال، مهندسی خلاق به نام چارلی لی (Charlie Lee) تصمیم گرفت تا با انجام برخی تغییرات در زیرساخت‌های بیت کوین، پروژه‌ای بهینه‌تر را خلق کند که حاصل آن بلاک چین لایت کوین و ارز دیجیتال LTC بود. در این مطلب از بلاگ پول نو، با نگاهی عمیق به شباهت‌ها، تفاوت‌ها، عملکرد قیمتی و پیش‌بینی‌های آینده، بررسی می‌کنیم که از بین بیت کوین و لایت کوین، کدام یک می‌تواند انتخاب بهتری برای سبد سرمایه‌گذاری شما باشد.

نگاهی به تاریخچه بیت کوین و لایت کوین

برای درک بهتر تفاوت‌های بیت کوین و لایت کوین ابتدا بهتر است نگاهی به تاریخچه خلق این دو ارز دیجیتال بیندازیم. 

بیت کوین: طلای دیجیتال

در اکتبر سال ۲۰۰۸، فرد یا گروهی با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو سندی را تحت عنوان وایت پیپر بیت کوین منتشر و برای نخستین بار مفهوم تکنولوژی بلاکچین را در ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز معرفی کرد و مسیر پیش روی بیت کوین را شرح داد.

در سال ۲۰۰۹ و با استخراج بلاک ابتدایی (Genesis Block)، فعّالیت بیت کوین به‌طور رسمی آغاز شد. هدف اصلی بیت کوین، ایجاد یک سیستم پولی غیرمتمرکز بود که بدون نیاز به واسطه‌هایی مثل بانک‌ها، امکان انتقال ارزش را فراهم کند.

در سال‌های ابتدایی عرضه، بیت کوین بیشتر در میان علاقه‌مندان به فناوری، انجمن‌های آنلاین یا حتی مجرمان دارک‌وب مورد استفاده قرار می‌گرفت!

 با این حال با رشد قیمت این ارز دیجیتال رفته رفته نگاه‌ها به بیت کوین تغییر کرد و این ارز دیجیتال به یکی از دارایی‌های تاریخ‌ساز تبدیل شد. امروزه نیز بیت کوین در ذخایر ملی استراتژیک آمریکا، درست در کنار طلا، وارد شده و در بازار بورس این کشور نیز، در قالب صندوق‌های معاملاتی (ETF) معامله می‌شود.

لایت کوین: نقره دیجیتال

اگرچه بسیاری بیت کوین را بی‌نقص‌ترین ارز دیجیتال می‌دانند، یک‌سری از مشکلات این شبکه اعم از سرعت پایین تراکنش‌ها و کارمزد بالا باعث شد تا برخی از افراد به فکر ارتقای آن بیفتند. تغییر ساختار کدهای بلاکچین بیت کوین و اعمال تغییرات در این ارز کار چندان آسانی نیست. با این حال افراد می‌توانند تغییرات اعمال شده روی کد را در قالب بلاکچین دیگری عرضه کنند که اصطلاحا به آن هارد فورک گفته می‌شود.

لایت کوین فورکی از بیت کوین است که توسط چارلی لی خلق شده و طرفداران زیادی دارد. لی با الهام از بیت کوین، الگوریتم Scrypt را جایگزین SHA-256 کرد تا استخراج را برای کاربران معمولی‌تر در دسترس‌تر کند. علی‌رغم برخی تفاوت‌ها، لایت کوین نیز مشابه بیت کوین عرضه محدودی دارد و هر چهار سال با فرآیند هاوینگ تورم خودش را کنترل می‌کند.

شباهت‌های لایت کوین و بیت کوین

امروزه هر دو ارز دیجیتال بیت کوین و لایت کوین از پروژه‌های قدیمی و مطرح اکوسیستم بلاکچین هستند و طرفداران زیادی دارند. بخشی از علاقه کاربران به لایت کوین به‌واسطه شباهت‌های کلیدی و ویژگی‌های مشترک آن با بیت کوین است. از جمله شباهت‌های لایت کوین و بیت کوین می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ساختار غیرمتمرکز: هر دو از فناوری بلاکچین استفاده می‌کنند و توسط هیچ نهاد مرکزی کنترل نمی‌شوند.
• الگوریتم اجماع اثبات کار: بیت کوین و لایت کوین از مکانیزم اثبات کار برای اعتبارسنجی تراکنش‌ها بهره می‌برند.
• عرضه محدود: هر دو دارای سقف عرضه مشخصی هستند که به کنترل تورم کمک می‌کند.
• قابلیت استخراج: ماینرها در هر دو شبکه برای پردازش تراکنش‌ها پاداش دریافت می‌کنند.
• پذیرش به عنوان روش پرداخت: هر دو به طور گسترده‌ای در صرافی‌ها و برخی کسب‌وکارها پذیرفته شده‌اند.
• ساز و کار هاوینگ: مشابه با بیت کوین لایت کوین نیز از چرخه‌های هاوینگی برای کنترل تورم خود استفاده می‌کند.

ساختار غیرمتمرکز

بیت کوین و لایت کوین هر دو بر پایه فناوری غیرمتمرکز بلاکچین ساخته شده‌اند، به این معنا که هیچ دولت یا بانکی بر تراکنش‌ها نظارت ندارد. این ویژگی، آنها را به گزینه‌ای جذاب برای افرادی تبدیل می‌کند که به دنبال آزادی مالی و حفظ حریم خصوصی هستند. تراکنش‌ها در هر دو شبکه به صورت شفاف در دفتر کل عمومی ثبت و از سوی Node های شبکه تأیید می‌شوند.

الگوریتم اجماع اثبات کار

بیت کوین و لایت کوین هردو از الگوریتم اثبات کار (Proof of Work) برای تأیید تراکنش‌ها و امنیت شبکه استفاده می‌کنند. ماینرها با حل مسائل پیچیده ریاضی، بلاک‌های جدیدی به زنجیره اضافه می‌کنند و در ازای آن پاداش دریافت می‌کنند. این مکانیزم، امنیت شبکه را تضمین می‌کند امّا مصرف انرژی بالایی را می‌طلبد.

عرضه محدود

بیت کوین با سقف عرضه ۲۱ میلیون واحد و لایت کوین با سقف ۸۴ میلیون واحدی، هر دو عرضه محدودی دارند. این محدودیت، ارزش آنها را در برابر تورم حفظ می‌کند و به کمیابی و افزایش قیمت آنها در درازمدت منجر می‌شود.

قابلیت استخراج

ماینرها در هر دو شبکه با استفاده از سخت‌افزارهای تخصصی، تراکنش‌ها را پردازش کرده و پاداش دریافت می‌کنند. اگرچه بیت کوین به دلیل سختی استخراج بالاتر، وابستگی بیشتری به دستگاه‌های قوی‌تر دارد، لایت کوین با الگوریتم Scrypt امکان استخراج با سخت‌افزارهای ساده‌تر را نیز فراهم می‌کند.

پذیرش به عنوان روش پرداخت

بیت کوین و لایت کوین هر دو در صرافی‌های معتبر جهانی و برخی کسب‌وکارها به عنوان روش پرداخت پذیرفته می‌شوند. بیت کوین به دلیل قدمت و شهرت بیشتر، پذیرش گسترده‌تری دارد و به بازار بورس آمریکا نیز وارد شده است، اما لایت کوین نیز به دلیل کارمزد پایین‌تر، در پرداخت‌های خرد محبوبیت رو به رشدی دارد.

هاوینگ

یکی از شباهت‌های کلیدی لایت کوین و بیت کوین، مکانیزم هاوینگ در این شبکه‌ها است. در هر دو شبکه پس از استخراج تعداد مشخصی از بلاک‌ها، پاداشی که ماینرها دریافت می‌کنند به صورت خودکار نصف می‌شود. هاوینگ بیت کوین پس از استخراج ۲۱۰٬۰۰۰ بلاک (تقریباً هر ۴ سال) و در لایت کوین پس از استخراج ۸۴۰٬۰۰۰ بلاک (حدوداً هر ۴ سال) اتفاق می‌افتد.

تفاوت‌های لایت کوین و بیت کوین

علی‌رغم شباهت‌‌های متعدد بیت کوین و لایت کوین، این دو بلاک چین از جنبه‌هایی هم با یک‌دیگر متفاوت هستند. در حقیقت چارلی لی با این تفاوت‌ها سعی داشته تا نسخه بهتری از بیت کوین را بسازد و به کاربران عرضه کند. از جمله این تفاوت‌ها می‌توان به این موارد اشاره کرد:

• زمان ایجاد بلاک: بیت کوین هر ۱۰ دقیقه یک بلاک تولید می‌کند، در حالی که این زمان برای لایت کوین ۲.۵ دقیقه است.
• الگوریتم هش: بیت کوین از الگوریتم SHA-256 و لایت کوین از Scrypt استفاده می‌کند.
• حداکثر عرضه: عرضه بیت کوین محدود به ۲۱ میلیون واحد است اما لایت کوین این عدد را ۴ برابر کرده و به ۸۴ میلیون واحد رسانده است.
• کارمزد تراکنش: کارمزد بیت کوین معمولاً بالاتر از لایت کوین است.
• هدف اصلی: بیت کوین بر ذخیره ارزش تمرکز دارد، در حالی که لایت کوین برای تراکنش‌های سریع‌تر طراحی شده است.

زمان ایجاد بلاک

یکی از مهم‌ترین تفاوت‌ها، سرعت تولید بلاک است. در بلاکچین بیت کوین هر ۱۰ دقیقه یک بار بلاک جدید تولید می‌شود که فرآیند تراکنش‌ها را کندتر می‌کند. در سمت مقابل، لایت کوین با زمان تولید بلاک ۲.۵ دقیقه‌ای، تراکنش‌ها را ۴ برابر سریع‌تر پردازش می‌کند.

الگوریتم هش

بیت کوین از الگوریتم هش SHA-256 استفاده می‌کند که به شدت به قدرت محاسباتی وابسته است و استخراج آن عمدتاً با دستگاه‌های ASIC انجام می‌شود. لایت کوین اما از الگوریتم Scrypt بهره می‌برد که برای پردازنده‌ها و کارت‌های گرافیکی بهینه‌تر است و استخراج را برای کاربران معمولی‌تر در دسترس‌تر می‌کند.

حداکثر عرضه

حداکثر عرضه بیت کوین ۲۱ میلیون واحد است، در حالی که لایت کوین ماکسیمم عرضه ۸۴ میلیون واحدی دارد. این تفاوت می‌تواند بر کمیابی و ارزش‌گذاری بلندمدت تأثیر بگذارد، اگرچه هر دو از نظر عرضه محدود طراحی شده‌اند.

کارمزد تراکنش

کارمزد تراکنش‌های بیت کوین به دلیل تقاضای بالا و محدودیت ظرفیت شبکه، معمولاً بین ۱ تا ۵ دلار و گاها بیشتر متغیر است. در مقابل، لایت کوین با کارمزدهایی کمتر از ۰.۰۵ دلار، گزینه‌ای اقتصادی‌تر برای انتقال‌های کم‌حجم به حساب می‌آید.

هدف اصلی

بیت کوین با هدف ایجاد یک سیستم پولی غیرمتمرکز، بدون نیاز به بانک یا نهاد واسط راه‌اندازی شد تا به کاربران این امکان را بدهد که دارایی خود را آزادانه، ایمن و بدون ریسک سانسور مدیریت کنند. در مقابل، لایت کوین با الهام از بیت کوین و برای رفع برخی از محدودیت‌های آن متولد شده است؛ محدودیت‌هایی مثل سرعت پایین تراکنش‌ها و هزینه‌های بالا. در واقع، هدف لایت کوین این بود که نقش یک «نقره دیجیتال» را در کنار «طلای دیجیتال» یعنی بیت کوین ایفا کند و تجربه‌ای سریع‌تر و ارزان‌تر از پرداخت‌های همتابه‌همتا را در اختیار کاربران قرار دهد.

مقایسه جامع بیت کوین و لایت کوین

برای درک بهتر تفاوت‌ها و شباهت‌ها، جدول زیر ویژگی‌های کلیدی بیت کوین و لایت کوین را در کنار هم قرار می‌دهد:

بیت کوین بخریم یا لایت کوین؟

انتخاب بین بیت کوین و لایت کوین به اهداف سرمایه‌گذاری و میزان ریسک‌‌پذیری‌تان بستگی دارد.

بیت کوین اولین ارز دیجیتال بازار است و به دلیل پذیرش گسترده، نقدینگی بالا و شهرت جهانی، گزینه‌ای مطمئن‌تر برای سرمایه‌گذاری بلندمدت است. علاوه بر این، مکانیسم کنترل تورم این ارز دیجیتال باعث شده تا در مقابل تورم و کاهش ارزش پول مقاوم باشد و همین آن را به یکی از بهترین ابزارهای ذخیره ارزش تبدیل کرده است.

در سمت دیگر، لایت کوین در کنار بیت کوین یکی از قدیمی‌ترین ارزهای دیجیتال بازار است و بازارهای صعودی و نزولی زیادی را تجربه کرده و همچنان محبوبیت بالایی دارد.

گرچه میزان پذیرش لایت کوین مثل بیت کوین بالا نیست، اما این ارز در حال حاضر توسط طیف وسیعی از کسب‌وکارها پذیرفته می‌شود و چند شرکت مدیریت دارایی آمریکایی نیز برای راه‌اندازی صندوق قابل معامله (ETF) آن در بازار بورس درخواست داده‌اند. تحلیلگران می‌گویند در صورت تایید این صندوق‌ها، احتمالا لایت کوین نیز رشد خوبی را تجربه خواهد کرد.

در یک سال گذشته، همزمان با بازار صعودی ارزهای دیجیتال، بیت کوین رشد قیمتی قوی‌تری را تجربه کرده و در برهه‌ای از ۱۰۰ هزار دلار نیز گذشته است. با این حال با اصلاحات اخیر میزان بازدهی سالیانه بیت کوین تا زمان نگارش این مطلب به ۳۲٪ رسیده است.

در سمت دیگر، عملکرد لایت کوین در طول یک سال گذشته ضعیف‌تر بوده و بازدهی سالانه آن تا به اینجای کار منفی ۷.۴٪ است. علیرغم این عملکرد، بسیاری از تحلیلگران انتظار دارند لایت کوین ماه‌های باقیمانده از چرخه صعودی کنونی خودی نشان بدهد و عملکرد ضعیفش را جبران کند.

بسیاری از تحلیلگران پیشنهاد می‌کنند که به جای انتخاب یکی از بین بیت کوین و لایت کوین، بخشی از سرمایه‌تان را به هردو اختصاص دهید چراکه این دو ارز می‌توانند در بازه‌های زمانی مختلف، عملکردهای مکمل و موثری در سبد سرمایه‌گذاری‌تان داشته باشند.

پیش‌بینی قیمت بیت کوین

بر اساس پیش‌بینی‌های منابع تحلیلی معتبر مثل کوین کودکس (Coincodex)، قیمت بیت کوین احتمالا در سال‌های آینده نیز همچنان روند صعودی خواهد داشت. جدول زیر پیش‌بینی‌ها را از سال ۲۰۲۵ تا ۲۰۳۰ نشان می‌دهد:

پیش‌بینی قیمت لایت کوین

لایت کوین نیز طبق پیش‌بینی‌ها، پتانسیل رشد قابل توجهی دارد. در جدول زیر پیش‌بینی تحلیلگران کوین پدیا (coinpedia) از قیمت احتمالی لایت کوین در سال‌های ۲۰۲۵ تا ۲۰۳۰ آورده شده است:

سخن پایانی

بیت کوین و لایت کوین هر دو جایگاه ویژه‌ای در دنیای ارزهای دیجیتال دارند. بیت کوین با پذیرش گسترده و نقشش به عنوان ابزاری برای ذخیره ارزش، گزینه‌ای کم‌ریسک برای سرمایه‌گذاری بلندمدت محسوب می‌شود. در سمت دیگر لایت کوین به دلیل سرعت بالا و کارمزدهای پایینش برای تراکنش‌های روزمره مناسب‌تر است.

داده‌های قیمتی نشان می‌دهد که بیت کوین در یک سال گذشته عملکرد بهتری نسبت به لایت کوین داشته است. با این حال بسیاری از تحلیلگران همچنان نسبت به پتانسیل لایت کوین اعتقاد دارند و آن را گزینه خوبی برای سرمایه‌گذاری می‌بینند. در نهایت، ترکیب این دو در یک سبد سرمایه‌گذاری متنوع می‌تواند راهی هوشمندانه برای بهره‌مندی از پتانسیل هر دو باشد.