ارز دیجیتال استلار XLM چیست و چه مزایایی دارد؟ همه چیز درباره استلار

در حال حاضر استلار یکی از ۱۰ پلتفرم برتر بلاک چین دنیا محسوب می‌شود و رمزارز بومی این شبکه یعنی رمز ارز استلار لومنز (XLM) یکی از رمزارزهای پیشرو بازار است و محبوبیت بسیار زیادی در جامعه کریپتو دارد. اما استلار چیست و چه تفاوتی با سایر شبکه‌ها دارد؟

شبکه استلار چیست؟

استلار یک پروتکل پرداخت است که بر پایه دفتر ثبت توزیع شده (Ledger) کار می‌کند. با استفاده از این شبکه انجام تراکنش‌های سریع و فرامرزی بین هر جفت ارز امکان‌پذیر می‌شود. این پروتکل از جهات متعددی شبیه به دیگر رمزارزهایی است که بر پایه بلاک چین فعال هستند.

طبق تعریف وبسایت این شبکه:

استلار پلتفرمی است که «بانک‌ها، سیستم‌های پرداخت و افراد را به هم متصل می‌کند» و هدف آن نیز «انتقال سریع، مطمئن و تقریبا بدون هزینه پول» است.

منبع: وبسایت استلار

رمز ارز استلار لومن رمزارز بومی این شبکه است و تمامی عملیات‌ شبکه استلار با استفاده از آن انجام می‌شود. در زمان شروع به کار استلار ۱۰۰ میلیارد XLM یا رمز ارز استلار لومن خلق شد و این ارز دیجیتال، قابل استخراج نیست. تنها مکانیزم دیگری که برای خلق XLM به کار می‌رود تورم است. ایجاد لومن سالانه با ضریب تورم ۱% افزایش می‌یابد تا شبکه رشد اقتصادی داشته باشد و همچنین استلار لومن‌های از دست رفته نیز جبران شوند. لومن‌هایی جدید به صورت هفتگی خلق می‌شوند و پخش آن‌ها از طریق سیستم رای‌گیری مستقیم است.

جد مک‌کیلب که خالق این شبکه است، برای توضیح پایه و اساس آن این‌گونه توضیح می‌دهد: «طرح اصلی استلار این است که شما می‌توانید ارزهای فیات مثل دلار و انواع دیگر منابع ارزشمند را در کنار یکدیگر داشته باشید.»

در واقع شما با استفاده از شبکه استلار می‌توانید دیگر سرمایه‌های خود را هم وارد بازار کریپتو کنید و مشکلاتی که در زمان انتقال ارز به کشورهای دیگر وجود دارد را به صورت کلی از بین ببرید.

خالق استلار کیست؟

جد مک‌کیلب (Jed McCaleb)، در سال ۲۰۱۳ به دلیل اختلافاتی که در مورد آینده شرکت با دیگر شرکایش داشت ریپل (Ripple) را ترک کرد و به همراه یک وکیل به اسم جویس کیم (Joyce Kim) و دیوید مازیرس (David Mazières)، شبکه استلار را به وجود آورد.

مک‌کیلب یک برنامه‌نویس ۴۶ ساله آمریکایی است که به عنوان یکی از افراد اصلی شبکه استلار شناخته می‌شود. او یکی از افراد پیشرو در سیستم‌های غیرمتمرکز و تکنولوژی بلاک چین نیز هست. از سوابق او می‌توان به خلق وبسایت eDonkey2000 یکی از بزر‌گ‌ترین شبکه‌های اشتراک‌گذاری فایل در زمان خودش اشاره کرد. در سال ۲۰۰۷ نیز با تاسیس یک شرکت دیگر کار خود را ادامه داد و بازی محبوب Far Wilds را به بازار عرضه کرد. پس از مدتی این شرکت به گروهی از طرفداران آن انتقال یافت.

مک کیلب خالق سایت Magic: The Gathering Online Exchange نیز هست. این سایت یکی از مشهورترین پلتفرم‌های تبادل کارت بود. در نهایت این وبسایت در سال ۲۰۱۱ تغییر کاربری داد و به یک صرافی بیت کوین به اسم Mt. Gox تبدیل شد. پس از مدتی این صرافی نیز به فردی به اسم مارک کارپلس فروخته شد. همان‌طور که در ابتدای این بخش به آن اشاره کردیم، مک‌کیلب یکی از هم‌بنیان‌گذاران ریپل نیز به شمار می‌رود. البته او در سال ۲۰۱۳ از این کمپانی جدا شد و یک سال بعد بنیاد توسعه استلار (به انگلیسی Stellar Development Foundation) را تاسیس کرد. برخلاف ریپل که یک سازمان انتفاعی به شمار می‌رفت، استلار یک سازمان کاملا غیرانتفاعی است.

بنیاد توسعه استلار به همراه پاتریک کولیسون که مدیرعامل و هم‌بنیانگذار پلتفرم پرداخت آنلاین استرایپ (Stripe) است تاسیس شد و استرایپ نیز سه میلیون دلار در این بنیاد سرمایه‌گذاری کرد.

ویژگی‌های برتر بلاک چین استلار

اکنون که به صورت کامل با شبکه استلار و خالق‌های آن آشنا شده‌ایم، زمان آن رسیده که نگاهی به قابلیت‌های مهم این شبکه بیندازیم:

• دیتابیس استلار غیرمتمرکز و کاملا متن باز (Open-Source) است. این ویژگی یکی از مهم‌ترین ویژگی‌هایی است که هر شبکه بلاک چین باید داشته باشد.
• مدت زمان تایید هر تراکنش بین ۳ تا ۵ ثانیه است. این موضوع به دلیل استفاده از مکانیزم توافق جمعی (consensus mechanism) میسر شده است.
• این بلاک چین می‌تواند در هر ثانیه هزاران تراکنش انجام دهد.
• امکان استفاده از قابلیت چندامضایی و قرارداد هوشمند در این استلار وجود دارد.
• نرخ تورم سالانه این شبکه مقدار ثابت ۱% است.

ریپل و استلار چه تفاوت‌هایی دارند؟

همان‌طور که پیش‌تر گفتیم، جد مک کیلب از پروژه ریپل انصراف داد و استلار را پایه گذاشت به همین دلیل این دو شبکه را بسیار به هم شبیه می‌دانند ولی مک کیلب در پاسخ به کسانی که هنوز استلار را فورک ریپل می‌دانستند در توییتر خود نوشت: این دو رمزارز، کدهای مختلفی دارند و هیچ‌یک شاخه (فورک) نیستند.

ولی این تفاوت‌ها چه هستند؟

۱. ریپل به وجود آمد تا به سیستم‌های مالی متمرکز مانند بانک‌ها کمک کند که تراکنش‌های مالی بین‌المللی را سریع‌تر انجام دهند و هزینه‌های انتقال پول در سراسر جهان کاهش یابد. این در حالی بود که استلار علاوه بر تسریع و تسهیل تراکنش‌های مالی جهانی و کاهش هزینه‌های نقل و انتقال پول در سطح بین‌المللی، برای تمام کاربرانش شرایطی را ایجاد می‌کرد که بدون نیاز به سازمان‌های متمرکز مالی تراکنش انجام دهند.

۲. ریپل از پروتکل اثبات درستی برای ایجاد و توزیع کوین‌های جدید و تایید تراکنش‌ها استفاده می‌کند. اما این فرآیندها در شبکه استلار از طریق الگوریتم اجماع استلار صورت می‌گیرد.

۳. ریپل تورم منفی را برای شبکه در نظر گرفته است. حجم سکه‌های ریپل به‌مرور زمان با سازوکارهای مشخص شده کاهش پیدا می‌کند. توسعه‌دهندگان این شبکه پروتکلی را در نظر گرفته‌اند که کارمزد تراکنش‌ها (0.0001 ریپل)، بسوزد و از چرخه توزیع و گردش خارج شود. اما پروتکل تورمی شبکه استلار سالی یک درصد طراحی شده است و استلار یک رمزارز تورمی به‌شمار می‌رود.

به جز این‌ها، ریپل و استلار در اهداف، اندازه سازمان متمرکز و غیرمتمرکز بودن نیز با هم متفاوت‌اند.

برای آشنایی با ریپل و xrp این مطلب را مطالعه کنید: ریپل xrp چیست؟ | آینده بانکداری در دستان شبکه بلاک چین Ripple

نحوه کار بلاک چین استلار به چه صورت است؟

مانند هر پلتفرم بلاک چین دیگری، تراکنش‌های شبکه استلار به یک دفتر کل توزیع شده و اشتراکی (Ledger) افزوده می‌شود. در این پلتفرم از یک الگوریتم توافق جمعی براساس قرارداد فدرال بیزانس (Federated Byzantine Agreement) یا به صورت مختصر (FBA) استفاده می‌شود. این الگوریتم تحت عنوان Stellar Consensus Protocol یا به اختصار SCP شناخته می‌شود.

SCP امکان انجام تراکنش‌های سریع و کم‌هزینه را برای کاربران فراهم می‌کند و تمامی اعضای شبکه می‌توانند در مدت زمان کوتاهی معتبر بودن تراکنش‌ها را تایید کنند. هر شرکت کننده (یا Node) که به افزودن تراکنش‌ها به دفتر ثبت عمومی کمک کند، می‌تواند یک شبکه کوچک (Mini-Network) از دیگر شرکت کننده‌های قابل اعتماد را انتخاب کند. این شبکه‌های کوچک تحت عنوان Quorum Slices یا برش‌های حدنصاب شناخته می‌شوند. به محض اینکه این برش‌ها دچار همپوشانی شوند، شبکه گسترده استلار می‌تواند در مورد اعتبار یک تراکنش به توافق جمعی برسد.

برای آشنایی بیشتر درباره شبکه‌های بلاک چین و تاثیر آن‌ها بر هزینه کارمزد و سرعت تراکنش، بخوانید: چگونه از شبکه‌های بلاک چین مختلف برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال استفاده کنیم؟

یکپارچگی شبکه مالی در پروتکل استلار چگونه حفظ می‌شود؟

گفتیم که مکانیزم توافق جمعی استلار براساس قرارداد فدرال بیزانس یا FBA است. این قرارداد از طریق برش‌های حدنصاب (Quorum Slices) که توسط هر Node ایجاد می‌شود به بیشترین میزان بهره‌وری می‌رسد. این شبکه تقریبا شبیه به اینترنت است که در آن شبکه‌های منحصر به فرد به یکدیگر متصل می‌شوند تا اینترنت را خلق کنند.

در سیستم FBA:

• هر کدام از شرکت کننده‌ها (یا نودها) در یک شبکه کوچک یا Mini Network عضو هستند.
• هر نود موجود در Mini Network شرکت کنندگان اصلی شبکه کوچک خود را می‌شناسد.
• زمانی که یک تراکنش آغاز شود، نودها قبل از اینکه تراکنش را تمام شده بدانند، صبر می‌کنند تا اکثر اعضای شبکه کوچک خودشان تراکنش را تایید کنند.
• دیگر شرکت کننده‌ها تا زمانی که اعضای اصلی شبکه با تراکنشی موافقت نکنند آن را تایید نخواهند کرد.
• در نهایت، اگر تعداد کافی از شرکت کننده‌های شبکه تراکنشی را قبول کنند، هکرها نمی‌توانند آن را به وضعیت قبل برگردانند.
• فقط در صورتی که تمامی این مراحل طی شود، تمامی شرکت کننده ها می‌توانند تراکنش را تایید شده بدانند.

به همین دلیل می‌توان گفت که مکانیزم توافق جمعی FBA امنیت و یکپارچگی شبکه مالی استلار را تامین می‌کند.

تراکنش‌های چندارزی در استلار چیست؟

یکی از قابلیت‌های بلاک چین استلار، تراکنش‌های چند ارزی است. مثلا اگر کسی بخواهد از آفریقا برای فردی که در آمریکا اقامت دارد، به صورت دلاری پول بفرستد می‌تواند این کار را با استفاده از شبکه استلار انجام دهد. امکان تبدیل ارزهای خارجی به صورت یکپارچه و غیرمتمرکز یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد استلار به شمار می‌رود. تراکنش‌ها ممکن است به یکی از روش‌های زیر انجام شود. (برای سادگی بیشتر، ما USD/EUR را به عنوان مثال در نظر می‌گیریم):

• تبادل مستقیم: شبکه استلار به دنبال افرادی می‌گردد که قصد خرید دلار با پرداخت یورو را دارند. در صورتی که خریداری پیدا شود، تراکنش به سرعت انجام می‌شود.
• تبادل غیرمستقیم: همچنین شبکه می‌تواند به دنبال افرادی بگردد که قصد خرید دلار با پرداخت XLM را دارند. در صورتی که چنین فردی پیدا شود، به فردی متصل می‌شود که قصد خرید XLM با پرداخت یورو را دارد. در صورت پیدا شدن این دو فرد نیز تراکنش با موفقیت انجام خواهد شد.
• زنجیره تبدیل: در نهایت در صورتی که هیچ‌کدام از این دو روش تبدیل قابل استفاده نباشند، شبکه از یک زنجیره تبدیل استفاده می‌کند. یک نمونه زنجیره تبدیل به شکل زیر است: USD/EUR, EUR/BTC, BTC/XLM, XLM/EUR

بهترین کیف پول استلار

کیف پول‌های مختلفی وجود دارند که با استفاده از آن‌ها می‌توان سکه‌های استلار لومن را به صورت امن نگهداری کرد. این کیف پول‌ها در انواع مختلف سخت‌افزاری و نرم‌افزاری برای دستگاه‌های موبایل و دسکتاپ عرضه شده‌اند و کاربر می‌تواند بسته به نیاز خود هر کدام از آن‌ها را انتخاب کند:

1. لجر نانو ایکس (Ledger Nano X): این محصول یک کیف پول سخت افزاری است که هم روی کامپیوتر و هم دستگاه‌های موبایل قابل استفاده است و با کمک آن می‌توانید توکن‌های استلار را نگه‌داری، ارسال و دریافت نمایید. علاوه بر استلار لومن، این کیف پول بیش از 37 بلاک چین مختلف را به همراه انواع توکن‌هایی که روی آن‌ها عرضه می‌شود پوشش می‌دهد.
2. ترزور مدل تی (Trezor Model T): مدل T کیف پول‌ ترزور یکی از امن‌ترین و قابل اعتمادترین کیف پول‌های موجود در دنیا است. این محصول نسل دوم کیف پول‌های شرکت ترزور است و می‌‌توان به نوعی آن را نسخه آپدیت شده‌ی Trezor One دانست. این محصول مثل فلش مموری به دستگاه موردنظر شما وصل می‌شود و با استفاده از صفحه نمایش رنگی روی آن می‌توانید تراکنش‌ها را تایید کنید. کیف پول Trezor Model T از 1300 کوین و توکن مختلف از جمله استلار پشتیبانی می‌کند. همچنین کاربر می‌تواند آن را به انواع کیف پول‌های نرم‌افزاری و پلتفرم‌های دیفای مختلف هم متصل کند.
3. لابستر والت (Lobstr Wallet): کیف پول Lobstr Wallet به صورت اختصاصی برای نگهداری استلار و دارایی‌های مرتبط به آن طراحی شده است. کاربر می‌تواند این کیف پول موبایلی را روی نسخه‌های اندروید، آی او‌اس و تحت وب نصب کند. ویژگی منحصر به فرد این کیف پول امکان انتخاب Federation Address است. این آدرس تقریبا شبیه نام کاربری است و کاربر می‌تواند به جای آدرس کیف پول از آن استفاده کند.
4. سولار والت (Solar Wallet) (دسکتاپ و موبایل): این کیف پول هم یکی دیگر از کیف پول‌های اختصاصی شبکه استلار است. Solar Wallet طراحی کاملا مینیمالیستی دارد و ویژگی‌های آن هم کمتر از کیف پول Lobstr است. با استفاده از این محصول که کار با آن هم خیلی راحت است، شما می‌توانید انواع توکن‌های استلار و دیگر دارایی‌های مرتبط به آن را ارسال، دریافت و نگهداری کنید.
5. اتمیک والت (Atomic Wallet): کیف پول اتمیک یکی از قدیمی‌ترین کیف پول‌های چند ارزی دنیا است و می‌توانید روی سیستم عامل‌های دسکتاپ ویندوز، مک، اوبونتو، دبیان و فدورا و همچنین سیستم عامل‌های موبایل اندروید و iOS از آن استفاده کنید. این محصول از بلاک چین‌های مختلف و رمزارزهای مربوط به آن‌ها پشتیبانی می‌کند.
6. تراست والت (Trust Wallet) (فقط موبایل): از تراست والت می‌توان روی دستگاه‌های اندروید و iOS برای نگهداری استلار و انواع ارزهای دیگر استفاده کرد. این کیف پول یک صرافی غیرمتمرکز اختصاصی دارد و با کمک آن می‌توانید ۶ نوع ارز مختلف را سپرده گذاری (Stake) کنید.

سخن نهایی

استلار با حل کردن مشکلات بانک‌ها در نقل و انتقال پول به نقاط مختلف، کمک بزرگی به مردم کرده است. این شبکه غیرمتمرکز سرعت حواله ارز را افزایش داده و کارمزدهای انتقال را به حداقل رسانده. با این کار کشورهای تحت تحریم می‌توانند تراکنش‌های مالی با سایر نقاط جهان داشته باشند.