بررسی جامع استخراج و استیکینگ کاردانو + آموزش استیک کاردانو

ارز دیجیتال کاردانو که در سال‌های اخیر سروصدای زیادی به پا کرده توسط چارلز هاسکینسون، یکی از اعضای اصلی تیم اتریوم، ساخته شد. هاسکینسون بعد از جدایی از پروژه اتریوم، رمزارز کاردانو را در سال ۲۰۱۷ ایجاد کرد. به علت علاقه هاسکینسون به ریاضیات، نام این ارز دیجیتال را از نام یک ریاضیدان مشهور ایتالیایی (جرلامو کاردانو) انتخاب کردند. یکی از ویژگی‌های برجسته کاردانو قابلیت استیک کردن و استخراج آن است.

چارلز هاسکینسون؛ از بنیانگذار کاردانو چه می‌دانیم؟

ارز دیجیتال Cardano با نماد ADA، بر روی بلاک‌چینی متن‌باز ایجاد شد که امکان استفاده از قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) را به کاربرانش می‌دهد. پشتیبانی از قراردادهای هوشمند، همان خدمتی بود که اتریوم با ارائه آن توانست به محبوب‌ترین ارز دیجیتال بعد از بیت‌کوین تبدیل شود.

در یک کلام قراردادهای هوشمند به ما کمک می‌کنند تا بر روی شبکه یک بلاک‌چین، انواع مختلفی از ارزهای دیجیتالِ جدید یا برنامه‌های غیرمتمرکز (Dapps) را بسازیم. شبکه کاردانو از روشی استفاده می‌کند که اجرای قراردادهای هوشمند را سریع‌تر کرده است.

انواع روش‌های استخراج ارزهای دیجیتال چه هستند؟

بلاک‌چین‌ها شبکه‌های غیرمتمرکزی هستند که از اطلاعات و گره‌های (Nodes) زیادی تشکیل شده‌اند. گره‌ها درواقع سیستم‌های کامپیوتری هستند که پایگاه‌ داده یکسانی دارند، اما به‌صورت غیرمتمرکز و جدا از هم کار می‌کنند. عملکرد نودها در شبکه، نیازِ بلاک‌ چین را به سازمانی متمرکز، برای اعتمادسازی از بین می‌برد.

در هر شبکه بلاک‌چین باید از درست بودن اطلاعات اطمینان داشته باشیم؛ در غیر این صورت امنیت شبکه کاملا زیر سوال می‌رود. این اطلاعات شامل داده‌های مربوط به تراکنش‌های شبکه یا اطلاعات قراردادهای هوشمند (در شبکه‌هایی که از قراردادهای هوشمند پشتیبانی می‌کنند) می‌شود. نودها اطلاعات جدید را اعتبارسنجی کرده و بعد از تایید، آن‌ها را به شبکه اضافه می‌کنند.

به روش‌های امنی که برای ثبت بلاک‌های جدید در بلاک‌چین و اطمینان از درست بودن آنها به کار می‌رود، الگوریتم اجماع گفته می‌شود. الگوریتم‌های اجماع متنوعی وجود دارد. از شناخته‌شده‌ترین روش‌های اجماع می‌توان به الگوریتم اثبات کار و الگوریتم اثبات سهام اشاره کرد. در ادامه شما را با هرکدام از این دو روش بیشتر آشنا خواهیم کرد.

استخراج ارزهای دیجیتال با روش اثبات کار (POW)

الگوریتم اثبات کار (Proof Of Work) که برای ایجاد بلاک در بلاک‌چینِ بیت‌کوین، اتریوم، دوج‌کوین و بسیاری از ارزهای دیجیتال دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد، قدیمی‌ترین روش ساخت ارزهای دیجیتال محسوب می‌شود.

رمزارزهایی که از روش POW استفاده می‌کنند، قابلیت استخراج (Mining) دارند و اصطلاحا به استخراج‌کنندگان آنها ماینر (Miner) گفته می‌شود. این روش امنیت بسیار بالایی دارد اما انرژی بسیار زیادی در آن مصرف می‌شود.

در روش اثبات کار، نودها با حل مسائل بسیار سخت و پیچیده ریاضی، می‌توانند به بلاک جدیدی در شبکه دست پیدا کرده و تراکنش‌ها را تایید کنند. برای حل این مسائل از سخت‌افزارهای بسیار قوی و گران‌قیمت استفاده می‌شود که مصرف برق بالایی دارند.

اثبات کار یا POW چیست؟ | در مورد Proof of Work این مکانیزم پرهزینه بیشتر بدانید!

استخراج ارزهای دیجیتال با روش اثبات سهام (POS)

اثبات سهام (Proof Of Stake) یکی دیگر از الگوهای معتبر، برای ساخت ارزهای دیجیتال جدید در یک بلاک‌چین است. این روش بیشتر در رمزارزهای جدیدتر استفاده می‌شود. ارزهایی مثل کاردانو، سولانا و الگورند از این روش به‌عنوان الگوریتم اجماع بهره می‌گیرند.

کار نودها در روش اثبات سهام خیلی راحت‌تر است. علت آسان‌تر بودنِ کار نودها در مدل اثبات سهام، تفاوت در فرایند کاری بلاک‌چین آن‌ها است. در بلاک‌چینی که با مدل POS کار می‌کند، مسائل سخت ریاضی وجود ندارد؛ هر نودِ تاییدگر (Validator Node) به‌جای حل این مسائل، باید مقدار مشخصی ارز دیجیتال بومی آن بلاک‌ چین را در شبکه قفل کند. به این کار نودها استیک (Stake) یا سهام‌گذاری گفته می‌شود.

استیک یک ارز دیجیتال چگونه به امنیت شبکه کمک می‌کند؟

رمزارزهایی که هر نود تاییدگر باید در شبکه قفل کند، مقدار قابل‌توجهی هستند. اگر یک نود، تراکنش‌های جعلی را تایید کند، این کار او توسط سایر نودها تشخیص داده می‌شود.

پس از شناسایی نودِ مخرب، تراکنش‌های جعلی از شبکه حذف شده و بعد از آن ارزهای دیجیتالی که این نود در شبکه استیک کرده، به‌عنوان جریمه از او گرفته می‌شود؛ بنابراین برای نودهای یک شبکه اثبات سهام، ایجاد اختلال در شبکه، صرفه اقتصادی نخواهد داشت. رمزارزهای استیک ‌شده همان تضمینی هستند که نودها برای اثبات درست انجام دادن کارِ خود می‌دهند.

PoS یا اثبات سهام چیست؟ همه چیز در مورد این مکانیزم دوستدار طبیعت!

ماینینگ کاردانو، آیا کاردانو قابل استخراج است؟

در پاسخ به سوال پر تکرار امکان استخراج کاردانو، ارز دیجیتال کاردانو در شبکه بلاک‌چین خود از روش اثبات سهام استفاده می‌کند. به‌کارگیری این روش باعث می‌شود، استخراج کاردانو با گوشی، کامپیوتر یا هر سخت‌افزار دیگری امکان‌پذیر نباشد.

به دلیل مدل فرایندها در الگوریتم POS، نمی‌توان به‌عنوان ماینرِ کاردانو در شبکه فعالیت کرد و به درآمد رسید، البته به‌جای استخراج کاردانو می‌توانیم با استیک رمزارزهای ADA، تعداد بیشتری ارز دیجیتال کاردانو کسب کنیم.

استیک کاردانو چیست؟

استیکینگ می‌تواند یک روش عالی برای سرمایه‌گذاری و کسب درآمد باشد، آن هم کسب درآمدی که نیاز به‌صرف زمان زیادی ندارد. برای استیک کاردانو شما باید مقداری از این ارز دیجیتال را در یک استخر کاردانو بگذارید. در حقیقت استیک کاردانو یک روش برای کسب سود از طریق ییلد فارمینگ است.

استخر کاردانو محلی مجازی است که مقداری ارز دیجیتال آدا در آن استیک می‌شود. این استخرها در واقع همان نودهای اعتبارسنج در شبکه کاردانو هستند. هر استخر کاردانو توسط یک اپراتور مطمئن اداره می‌شود تا بتواند اطلاعات جدید را در قالب بلاک‌ها به شبکه اضافه کند.

بلاک‌چین کاردانو که از تعداد زیادی استخر و بلاک‌های اطلاعات تشکیل شده، توسط پروتکلی به نام اوروبوروس (Ouroboros) اداره می‌شود. اوروبوروس تعیین می‌کند که کدام یک از نودهای شبکه باید بلاک بعدی را ایجاد کند.

هرچه تعداد کاردانوهای ذخیره شده در یک استخر بیشتر باشد، شانس آن استخر برای انتخاب شدن جهت ساخت بلاک جدید و در نتیجه دریافت جایزه آن بلاک، بالاتر خواهد رفت. برای اینکه شانس یک استخر کاردانو برای دریافت پاداش بیشتر شود، استخرهای عمومی ایجاد شدند.

افراد مختلف می‌توانند ارزهای دیجیتال آدا خود را در این استخرها استیک کنند. جایزه ایجاد بلاک جدید به‌صورت ارز دیجیتال کاردانو پرداخت می‌شود. در یک استخر عمومی، پاداش استیک کاردانو متناسب با میزان استیک سپرده‌گذاران، بین آن‌ها توزیع می‌شود.

استخرهای استیکینگ کاردانو

استخر سهام یا Stake Pool ارز دیجیتال، به استخر نقدینگی‌ای اطلاق می‌شود که از دارایی‌های کریپتویی متنوعی تشکیل شده و با تخصیص بیشتر دارایی‌ها توسط کاربران، شانس آن‌ها برای دریافت پاداش افزایش می‌یابد.

استخرهای استیکینگ کاردانو به دو شیوه عمومی و خصوصی فعالیت می‌کنند. هر استخر عمومی (Public) یک آدرس عمومی را در اختیار دارد که تمامی کاربران می‌توانند دارایی‌های خود را در آن استیک کنند تا پاداشی به آن‌ها تعلق گیرد.

امّا استخرهای استیکینگ خصوصی (Private)، طوری طراحی شده‌اند که تنها صاحبان آن گره (Node)، توانایی استیک و دریافت پاداش را دارند.

طبیعتا هرچه سهم بیشتری از ADA را به استخرهای استیکینگ ارسال کنیم، برای تبدیل شدن به ولیدیتور شبکه از شانس بیشتری برخوردار هستیم. در واقع پاداش دریافتی میان اپراتورها و نماینگدان استخرهای استیکینگ تقسیم می‌شود و این موضوع براساس میزان دارایی استیک شده متغیر خواهد بود.

صرافی و کیف پول‌ مناسب استیک کاردانو

برای استیکینگ کاردانو می‌توان از کیف پول‌هایی مثل Atomic Wallet، Yoroi و Daedalus کمک گرفت. صرافی‌های معتبری مانند بایننس، کراکن و کوکوین نیز امکان استیک کاردانو را فراهم کرده‌اند. در زیر نحوه استیک کاردانو را در یکی از کیف پول‌های معتبر آموزش می‌دهیم.

• کیف پول ددالوس (Daedalus Wallet): به سبب معرفی این کیف پول در وبسایت رسمی کاردانو، می‌توان از امنیت آن آسوده خاطر بود. اگرچه که به دلیل ساز و کار Full Node، فضای زیادی را در بلاک چین اشغال می‌کند.
• کیف پول Yoroi Wallet: به سبب حجم پایین، دسترسی آسان و فعالیت در فضای وب (افزونه مرورگر)، بسیاری از کاربران این کیف پول را به عنوان گزینه‌ای مناسب برای استیک کاردانو در نظر می‌گیرند.
• کیف پول اکسودوس (Exodus Wallet): ساز و کار استیک ADA در این پلتفرم به گونه‌ای است که پس از قفل کردن دارایی‌های، می‌بایست ۲۰ روز منتظر بمانیم تا پروسه آغاز شود. پس از آن بیست روز، هر ۵ روز یک بار پاداش خود را دریافت خواهیم کرد.
• اتمیک والت (Atomic Wallet): برویم تا بدانیم!

کیف پول‌های Yoroi و Daedalus تنها مختص پشتیبانی از ارز دیجیتال کاردانو هستند؛ پس ترجیح دادیم یک کیف پول کاردانو شناخته‌شده و عمومی‌تر مانند اتمیک والت را برای آموزش استیک کاردانو انتخاب کنیم.

استیک کاردانو در اتمیک ولت

این فرایند با انجام چند مرحله ساده امکان‌پذیر خواهد بود:

1. ابتدا باید مقداری ارز دیجیتال کاردانو را خریداری کرده و برروی شبکه اصلی کاردانو، به آدرس اتمیک ولت خود واریز کنید.
2. کیف پول اتمیک ولت خود را باز کنید.
3. سپس از گزینه‌هایی که در سمت چپ صفحه می‌بینید، روی Staking کلیک کنید.
4. لیست ارزهایی که می‌توانید در اتمیک ولت استیک کنید، به شما نشان داده می‌شود. از بین آن‌ها گزینه کاردانو را انتخاب کنید.
5. در صفحه‌ای که باز می‌شود روی دکمه CHOOSE POOL کلیک کنید.

• شما می‌توانید از بخش Amount، مقدار ارز دیجیتال کاردانو خود را برای استیکینگ مشخص کنید.

از بخش Pool نیز می‌توانید یکی از استخرهای استیک کاردانو را انتخاب کنید. در این بخش به‌صورت پیش‌فرض استخر اتومیک ولت انتخاب شده است. در پایان با زدن گزینه STAKE در پایین صفحه، استیک کاردانو انجام می‌شود.

میزان سود استیک کاردانو روزانه ماهانه سالانه

در حال حاضر سود استیک کاردانو در کیف پول اتمیک والت، سالانه ۵% از دارایی است که به اشتراک گذاشته‌اید. یعنی اگر ۱۰۰ واحد ارز کاردانو را یک سال در این کیف پول استیک کنید، ۵ واحد کاردانو را به‌عنوان سود دریافت خواهید کرد. این سود به‌ جز دارایی اولیه شما است که دست‌نخورده باقی می‌ماند.

میزان سود استیک کاردانو در بازه‌های زمانی مختلف، امری است که بسته به نوع پلتفرم استیکینگ، متغیر خواهد بود. با این حال برای تخمین میزان این سود، می‌توان از ابزارهای محاسبه گری مانند آداتینمنت (ADAtainment) استفاده کنیم.

همانطور که مشاهده می‌کنید، در صورت استیک ۱۰۰۰ واحد ADA، مقادیر مشخص شده را دریافت خواهیم کرد. اعداد درج شده در ستون سمت چپ، به حداقل و ستون سمت راست به حداکثر میزان سود دریافتی اشاره دارند.

پس از پایان هر Epoch(یک دوره پنج روزه)، سودهای استیکینگ میان کاربران توزیع می‌شوند و مبلغ مورد نیاز برای ادامه سپرده گذاری، مجددا به صورت خودکار استیک خواهد شد.

آیا کاربرهای ایرانی هم می‌توانند کاردانو را استیک کنند؟

البته! علی رغم محدودیت‌‌های بسیار مانند تحریم‌های بایننس و کوین بیس برای ایرانیان، ما همچنان می‌توانیم با استفاده از برخی پلتفرم‌های دیگر، به استیک کاردانو (ADA) بپردازیم. همانطور که دیدید، به جز صرافی‌های متمرکز خارجی که از آن‌ها نام بردیم، امکان استیک ADA در کیف پول‌های مذکور و صرافی‌های غیرمتمرکزی مانند صرافی بومی کاردانو یعنی SundaeSwap وجود دارد.

نکات مهم استیک کردن آدا

در این مقاله در مورد روش کار الگوریتم‌های pow و pos در شبکه‌های مختلف بلاک‌چین صحبت کردیم و در آخر نیز به آموزش استیک کاردانو پرداختیم. استیک کاردانو یا سایر ارزهای دیجیتال می‌تواند روش خوبی برای کسب درآمد باشد، اما قبل از شروع استیکینگ باید به یک نکته توجه کنیم. قبل از استیک هر ارز دیجیتال باید درباره شرایط بنیادی و تکنیکالی آن، مخصوصا در درازمدت به‌خوبی تحقیق کنیم.

درست است که استیک یک روش ساده و راحت برای کسب سود از ارزهای دیجیتال است اما این احتمال را هم در نظر بگیرید که اگر تا انتهای دوره استیک، قیمت ارز دیجیتال موردنظر پایین بیاید، ممکن است حتی پاداش استیک هم نتواند ارزش کم شده دارایی شما را جبران کند. همانطور که اشاره شد استخراج کاردانو امکان پذیر نیست، اما به طور کلی این مشکل برای رمز ارزهایی که قابلیت استخراج دارند نیز جود دارد.

مزایا و معایب استیک کاردانو

با فرایند استیک در کاردانو آشنا شدیم و اکنون وقت آن رسیده تا به طور خلاصه، نگاهی بیندازیم بر مزایا و معایب استیک کاردانو.

با این تفاسیر، شاید بتوان استیک کاردانو را اقدامی بهتر از هولد دانست (البته این موضوع همیشه صادق نیست). امّا آیا استیک ADA همیشه بهترین گزینه پیش روی ما خواهد بود؟ یا بهتر است با نوسان گیری از خرید کاردانو (ADA) به کسب سود از این رمز ارز بپردازیم؟ از شما می‌خواهیم تا به این پرسش پاسخ دهید:)