رندر توکن چیست؟ بررسی کامل پروژه رندر توکن و ارز دیجیتال RNDR

امیرحسام محمدی

زمان مطالعه :

8 دقیقه

فهرست

Created with Sketch.

بلاک چین یک نوع دفتر توزیع غیرمتمرکز است؛ دفتری که اطلاعات را بین گره‌ یا نُدهای مختلف تقسیم می‌کند. این اطلاعات می‌توانند اطلاعات تراکنش‌های شبکه، یا در پروژه «رندر توکن»، توان پردازشی گرافیکی (GPU) باشد.

در این مقاله قصد داریم تا یکی از پروژه‌های کریپتویی جذاب و مرتبط با متاورس را مورد بررسی قرار دهیم. پروژه‌ای که نوآوری جذاب و جالبی دارد و می‌تواند تحولی در صنعت گرافیک و رندرهای ۳ بعدی باشد.

رندر با توکن بومی خود، RNDR، سعی در این دارد تا دنیای بلاک چین را با گرافیک تلفیق کند. با وجود رندر توکن، گرافیست‌ها، معمارها و انیماتورها نیازی به سیستم‌های کامپیوتری پیشرفته برای رندرگیری ندارند. بلکه پروژه Render اینجاست تا این مشکل را حل کند و مشتریان را، به سیستم‌های رندرگیری متصل کند.

در ادامه به سوالاتی مثل “رندر توکن چیست؟” و “رندر توکن چگونه کار می‌کند؟” پاسخ خواهیم داد. همچنین مفاهیمی مثل هدف رندر توکن، خالق رندر توکن، ارز دیجیتال رندر و تاریخچه آن را مورد بررسی قرار خواهیم داد. پس اگر کار گرافیکی و ۳D انجام می‌دهید یا به پروژه‌های نوآورانه کریپتویی و همچنین متاورسی علاقه دارید، با من همراه باشید!

شبکه رندر چیست؟

رندرینگ چیست و چرا اهمیت دارد؟

به طور خلاصه فرایند رندرینگ (Rendering) یا رندر گرفتن، تبدیل یک تصویر ۲ بعدی به ۳ بعدی‌ست. شاید کمتر درباره این فرایند شنیده باشید، اما یکی از فرایندهایی‌ست که ناخودآگاه، خیلی با آن سر و کار داریم. بازی‌های ویدئویی که انجام می‌دهید، خیلی از تصاویری که روی موبایل خود می‌بینید و انیمیشن‌ها. همه و همه برای ساخته شدن نیاز به رندرگیری دارند.

رندر در صنایع دیگری هم استفاده می‌شود. علاوه بر اینکه در صنایع بزرگ مثل همین تولید بازی و انیمیشن به کار گرفته می‌شود، خیلی از کاربران کوچک هم برای کارهای خود، به رندر گرفتن نیاز دارند. برای مثال معماران برای طراحی سازه‌های مورد نظر خود به صورت ۳D، از تصاویر ۲D رندر می‌گیرند. در صنعت پزشکی، از این فرایند استفاده می‌شود تا تصویر ۳ بعدی و حقیقی‌ای از ارگان‌ها و اندام بیمار به وجود بیاید.

عملیات رندرگیری

اما این حرف‌ها چه اهمیتی دارد؟ اهمیت این حرف‌ها در اهمیت عملیات رندرینگ است! فرایندی که در دنیای امروز به شکل گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد. علاوه بر کاربردهایی که اشاره کردیم، واقعیت مجازی (VR)، واقعیت افزوده (AR) و متاورس هم حوزه‌های استفاده این تکنولوژی هستند.

از طرفی رندرگرفتن پروسه‌ای زمان‌‌گیر و هزینه‌بر است که نیاز به فضای ذخیره‌سازی بسیاری هم دارد. پروژه «رندر توکن» رندرگیری را با بلاک چین ترکیب می‌کند تا این موانع را از سر راه بردارد. در ادامه خواهیم فهمید که چگونه این کار را انجام می‌دهد.

خالق رندر توکن

«جولز اورباش Jules Urbach» را می‌توان به عنوان خالق رندر توکن معرفی کرد. او در سال ۲۰۱۷ و با انتشار وایت ‌پیپر رندر توکن، هدف خود را از ایجاد رندر اینگونه توصیف کرد:

ایجاد یک سیستم همتا به همتای (P2P) غیرمتمرکز، برای به اشتراک‌گذاری توان گرافیکی

اورباش در حال حاضر، بنیان‌گذار و مدیرعامل (CEO) شبکه رندر (Render Network) به شمار می‌رود.

سیستم رندر توکن اما اولین خلق اورباش نبود. او در سال ۲۰۰۹ شرکت «OTOY» را تاسیس کرد. شرکتی که هدف آن ایجاد سیستمی برای رندر ابری بود و افراد متقاضی برای رندر را، به کسانی که GPUهای قوی داشتند، متصل می‌کرد. در همان زمان، اورباش متوجه کارامدی این سیستم شد اما به این نتیجه رسید که چیزی که آن را تکمیل می‌کند، استفاده از یک شبکه مبتنی بر توکن و غیرمتمرکز است.

خالق رندر توکن
جولز اورباش، خالق و مدیر عامل (CEO) رندر نتوورک

این باعث می‌شود هر دو طرف در معادله «تولیدکننده و هنرمند = GPU» راضی باشند. چون در موارد بسیاری تولیدکنندگان و هنرمندان از GPUهای قوی برای رندر گرفتن برخوردار نیستند و می‌توانند کار خود را به افرادی که از این ابزارها بهره‌مندند بسپارند. در مقابل هم افرادی که سیستمی با توان پردازشی گرافیکی بالا دارند، می‌توانند از آن کسب درآمد کنند.

به همین دلیل بود که جولز اورباش تصمیم گرفت تا پروژه بلاک چینی «رندر» را طراحی کند و توسعه دهد.

تاریخچه رندر توکن

همانطور که اشاره کردیم، تاریخچه رندر توکن به OTOY و بنیان‌گذار مشترک‌شان پیوند خورده است. زمانی که جولز اروباش OTOY را تاسیس کرد، قصد داشت تا بازاری ایجاد کند که بین تولیدکنندگان و دارندگان GPU ارتباط برقرار می‌کند.  با این حال این سیستم و واسطه‌گری OTOY خیلی کارامد نبود و از همان زمان، اورباش ایده «یک سیستم ابری مبتنی بر توکن» را در سر خود داشت.

OTOY، سیستم رندرگیری ابری

در OTOY شما می‌توانستید پروژه رندر خود را در سایت به ثبت برسانید و بالاخره کسی پیدا می‌شد که این کار را برای شما انجام دهد! اما خب این پروسه معایب و موانع خود را داشت. شاید بهترین جایگزین برای آن، یک سرویس همتا به همتا، غیرمتمرکز و مبتنی بر توکن بود. چیزی که امروز پروژه رندر توکن به آن تکامل پیدا کرده است.

رندر توکن و OTOY از سیستمی به نام «OctaneRender» برای رندرگیری استفاده می‌کنند. در واقع این سیستم چیزی شبیه به EVM شبکه اتریوم است و به نوعی سیستم عامل این شبکه به شمار می‌رود.

در OTOY اینگونه بود که اگر نیاز به رندرگیری از یک پروژه داشتید، آن را در OTOY ثبت می‌کردید. این سیستم هم با بررسی پروژه شما، آن را به یکی از پردازنده‌های سایت محول می‌کرد. منظور از پردازنده، اشخاصی‌ست که با سیستم و GPU خود، در OTOY کار رندرگیری انجام می‌دهند. سیستم رندر ابری OTOY اجازه می‌داد تا GPUها هم نیازی به ذخیره اطلاعات نداشته باشند و فضای کمتری را برای پروژه‌های خود اشغال کنند.

اما پروژه «رندر توکن» که نسخه بلاک چینی OTOY است، بسیار کارآمدتر از آن است. پروژه و مفاد آن در قراردادهای هوشمند ثبت می‌شوند؛ در ادامه پروژه به یک نُد (Node) سپرده می‌شود.

در سیستم رندر توکن، هر نُد یک پردازنده گرافیکی یا همان GPU است.

رندر توکن چگونه کار می‌کند؟

در ابتدای صحبت، برای دو عامل مهم در شبکه رندر اسم انتخاب می‌کنیم. این نام‌گذاری کاملا بر اساس سلیقه نویسنده صورت گرفته و عامل دیگری در آن نقش نداشته است!

  • مشتری: کسانی که پروژه رندر دارند و آن را به شبکه رندر توکن می‌سپارند
  • پردازنده: نُدهای شبکه که کار رندرگیری را انجام می‌دهند و بابت آن دستمزد (توکن RNDR) دریافت می‌کنند.

اتفاقی که در شبکه رندر رخ می‌دهد اینگونه است؛ ابتدا مشتریان به شبکه رندر مراجعه و پروژه‌شان را ثبت می‌کنند. شبکه رندر و سیستم «OctaneRender» درجه سختی این پروژه را تعیین می‌کند. پروژه‌های پیچیده‌تر و سخت‌تر، به ندهای پیشرفته‌تر و با اولویت و امیتاز بالاتر سپرده می‌شوند. طبیعتا هرچه سطح پیچیدگی یک پروژه بیشتر باشد، هزینه بیشتری هم برای آن‌ها در نظر گرفته می‌شود.

سیستم OctaneRender، دستمزد لازم برای یک پروژه را مشخص می‌کند. از طرف دیگر، هر ندی که برای یک پروژه انتخاب می‌شود، توان پردازشی، سابقه و عملکرد مشخصی دارد. این باعث می‌شود تا کیفیت و مدت زمان مورد انتظار پروژه هم در قرارداد هوشمند ذکر شود.

قرارداد هوشمند چیست؟ گامی بلند به سوی دنیای غیرمتمرکز!

بعد از اینکه قرارداد هوشمند ایجاد و در بلاک چین ثبت شد، توکن‌های RNDR مورد نیاز برای پروژه در قرارداد قفل می‌شوند. پس از اتمام پروژه و اگر نتیجه همان چیزی باشد که کارفرما انتظار داشته است، توکن‌های RNDR آزاد می‌شوند. سیستم OctaneRender این قابلیت را دارد که در هر لحظه، تصویری از رندری که در حال صورت‌گرفتن است را به مشتری ارائه بدهد. در انتهای پروژه و در صورتی که مشتری از نتیجه کار ناراضی باشد، دستمزدی بابت آن پرداخت نخواهد شد. این مهندسی باعث می‌شود تا خرابکاری و تقلب در شبکه کاهش پیدا کند. این یکی از مزیت‌های مکانیزم اجماع «اثبات رندر Proof of Render» یا PoR رندر توکن است.

اثبات رندر یا PoR چیست؟

«گواه اثبات رندر» یا «Proof of Render (PoR)» مکانیزم اجماع ساخته خود رندر توکن است که از آن برای حاکمیت شبکه استفاده می‌کند. این گواهی شباهت بسیار زیادی به گواهی «اثبات کار» یا «Proof of Work (PoW)» دارد. از این جهت که بر اساس توان پردازشی‌ای که هر نُود (GPU) برای رندرگیری استفاده می‌کند، به آن‌ها رتبه می‌دهد.

در شبکه‌هایی مثل بیت کوین یا اتریوم قبل از آپدیت مرج (The Merge) که از مکانیزم PoW استفاده می‌کنند، بر اساس توان پردازشی‌ای که هر نُود (ماینر) صرف حل معادلات ریاضی می‌کند، به آن پاداش داده می‌شود. این پاداش در شبکه رندر توکن، نه برای حل معادلات ریاضی، بلکه برای تولید تصاویر ۳D اعطا می‌شود.

اما این مکانیزم چگونه از تقلب و کلاهبرداری در شبکه جلوگیری می‌کند؟ پاداش و امتیازهایی که بابت هر پروژه به نُدها داده می‌شود، به نوعی یک سابقه برای آن‌ها به شمار می‌روند. شبکه هم بر اساس سابقه و توان کنونی پردازشی نُدها، آن‌ها را برای انجام پروژه انتخاب می‌کند. این باعث می‌شود نودهای ضعیف‌تر قابلیت فعالیت روی پروژه‌های پیچیده را نداشته باشند.

تعیین اولویت و رتبه‌بندی مشتریان و نُدها

در موضوع رندر توکن، نه همه مشتریان و نه همه ندها با هم برابر نیستند و نباید هم باشند! چون که ندهای قدرتمندتر و با سابقه بهتر، باید اولویت بالاتری برای دریافت پروژه از شبکه داشته باشند. در مقابل هم مشتریان ثابت و فعال شبکه، باید جلوتر از دیگران در صف انتظار انجام پروژه‌شان قرار بگیرند. البته اگر با تمام عوامل دیگر یکسان، و تنها “سابقه” مطرح باشد.

برای همین رندر توکن سیستمی را طراحی کرده که از طریق آن، نُدها و مشتریان را اولویت‌بندی می‌کند و به آن‌ها “اعتبار (Reputaion)” می‌دهد.

اولویت‌بندی پردازنده‌ها (نُودها)

برای اولویت‌بندی ندها، بازه‌ای از ۰ تا ۱۰۰ وجود دارد و هر ند در هر زمانی، نمره‌ای در این بازه خواهد داشت. هر ندی که تایید می‌شود و کار خود را  در شبکه رندر آغاز می‌کند، نمره ۶۰ خواهد داشت. در واقع ۶۰ حداقل نمره ممکن در زمان شروع به کار یک نُد است. البته امکان این وجود دارد که این نمره در طول زمان کاهش پیدا کند و به زیر ۶۰ برسد.

مطابق با تعداد رندر توکن‌هایی که هر ند بابت پروژه دریافت می‌کند، امتیاز آن هم بالاتر می‌رود. بدین صورت که:

  • ۱ تا ۵ توکن رندر : ۱ امتیاز
  • ۵ تا ۱۰ توکن رندر : ۲ امتیاز
  • ۱۱ و بالاتر توکن رندر : ۳ امتیاز

این امتیازها برای زمانی‌ست که نُد، یک پروژه را با موفقیت به انجام برساند؛ اما اگر این اتفاق رخ ندهد، چه؟

برای سنجش عدم موفقیت نُدها، عامل دیگری به نام «درصد موفقیت یا Success Percentage» در نظر گرفته می‌شود. این عامل برای ندها، به صورت میانگین ۳۰ روزه از پروژه‌های دیگرشان محاسبه می‌گردد. فرمول این نرخ اینگونه محاسبه می‌شود:

تعداد پروژه‌های با موفقیت انجام‌شده / تعداد کل پروژه‌ها * ۱۰۰ = درصد موفقیت

در صورتی که یک ند پروژه‌ای را قبول کند و نتواند آن را به صورت کامل یا به شکلی که مشتری خواسته، به انجام برساند، طبق جدول زیر و مطابق با درصد موفقیت فعلی‌اش، از امتیاز او کسر خواهد شد:

  • ۸۰٪ و کمتر: ۳ امتیاز
  • ۸۰ تا ۹۰٪ : ۲ امتیاز
  • ۹۰ تا ۱۰۰ ٪ : ۱ امتیاز
اولویت‌بندی و اعتبار دهی شبکه رندر توکن به نُدها

فرض کنید نُد A با درصد موفقیت ۹۲٪ و امتیاز ۸۴ پروژه‌ای را قبول کرده که پاداشی برابر با ۷ توکن RNDR دارد. بسته به اینکه پروژه را با موفقیت و کاملا مطابق خواسته مشتری انجام دهد یا در این کار موفق نباشد، دو اتفاق ممکن است رخ دهد:

  • اگر پروژه با موفقیت و به درستی انجام شود، بسیار هم عالی! ۷ توکن RNDR را به عنوان پاداش دریافت خواهد کرد و ۲ امتیاز هم به او اضافه خواهد شد. مجموع امتیازات ند A به ۸۶ می‌رسد.
  • اگر رندرگیری این ند مشکل داشته باشد و مشتری ناراضی باشد، ۱ امتیاز از او کسر می‌شود و به امتیاز ۸۳ خواهد رسید.

امتیاز ندها هرچه بالاتر باشد، آن‌ها را برای دریافت پروژه در نوبتی جلوتر در صف قرار خواهد داد.

اولویت‌بندی مشتریان

اولویت‌بندی مشتری‌ها بر اساس نمره و امتیاز نیست؛ بلکه برای دسته‌بندی آن‌ها، تعداد توکن‌های RNDRشان را می‌سنجند. میانگینی از تعداد توکن‌هایی که در شبکه استفاده کرده‌اند محاسبه می‌شود که بدین صورت است:

  • ۷۵٪ این میانگین را تعداد توکن‌های RNDRای تشکیل‌ می‌دهد که در ۶۰ روز گذشته در شبکه استفاده کرده‌اند.
  • ۲۵٪ این میانگین را هم تعداد توکن‌های RNDR موجود در والت‌شان تشکیل می‌دهد.

این فرمول برای اولویت‌بندی مشتریان نشان می‌دهد مشتریان سابقه‌دار در شبکه از اولویت بیشتری برای سفارش پروژه برخوردار هستند.

مزایای رندر توکن

پروژه رندر یک اپلیکیشن غیرمتمرکز (dApp) روی شبکه اتریوم و پالیگان به شمار می‌رود. طبیعتا هر اپلیکیشن غیرمتمرکزی سعی می‌کند تا مشکلاتی را برطرف کند و مزایایی نسبت به نسخه‌های مشابه و متمرکز خود داشته باشد. اگر رندر را هم با همین عینک بررسی کنیم، متوجه مزایای آن خواهیم شد که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.

مقیاس‌پذیری

سیستم اعتباردهی و اولویت‌بندی کاربران باعث می‌شود تا شبکه رندر کمتر با شلوغی مواجه شود. به کمک این سیستم، مشتریان به نُدهای مناسب خود متصل می‌شوند و ازدحام برای یک نُد ایجاد نخواهد شد.

از طرفی اعتباردهی به ندها هم باعث می‌شود تا فرایند اتصال یک نُد به مشتری، فرایندی منطقی باشد! فرضا یک نُد با امتیاز پایین امکان این را ندارد که پروژه‌ای پیچیده را انجام دهد. پس از این سو هم شلوغی شبکه کاهش پیدا خواهد کرد و طرف‌های مناسب هم، یکدیگر را پیدا خواهند کرد.

دستِ باز مشتریان و ندها برای انتخاب یکدیگر

از دیگر مزایای سیستم اعتباردهی رندر همین است که دست کاربران را برای انتخاب نُد باز می‌گذارد؛ و بالعکس. قاعدتا برای یک پروژه رندر، چندین نُد مناسب و مطابق با آن وجود خواهد داشت. شبکه هم سعی می‌کند از بین این انتخاب‌های فراوان، بهترین را به مشتری معرفی کند.

از طرفی دست نُدها هم برای انتخاب پروژه باز است. تعداد بالای کاربران شبکه رندر (حدود ۹۰٬۰۰۰ کاربر) باعث می‌شود پروژه‌های زیادی پیش روی نُدها باشد. از طرف دیگر، این تعداد بالا باعث می‌شود تا اکثر مواقع، نُدها سرشان شلوغ و درگیر پروژه باشند!

حفاظت از اطلاعات و کپی‌رایت

یکی از مزیت‌های بزرگ بلاک‌چین‌ها که به رندر محدود نمی‌شود، این است که اطلاعات در آن‌ها “غیرقابل دستکاری (Immutable)” است. شفافیت اطلاعات و در دسترس همه بودن و خاصیت ثبت ابدی تراکنش‌ها در بلاک‌ چین‌ها، باعث می‌شود دستکاری اطلاعات در بلاک چین تقریبا غیرممکن باشد. در پروژه‌ای مثل رندر که با آثار هنری و دیجیتالی رابطه تنگاتنگی دارد، این موضوع اهمیت زیادی دارد.

امکان سرقت هنری در دنیای واقعی هم وجود دارد؛ در دنیای مجازی و اینترنت که اوضاع بدتر هم می‌شود. با این حال ثبت اطلاعات هر رندر و تصاویر و شات‌هایی از آن در بلاک چین، این موضوع را به حداقل می‌رساند. و باعث خواهد شد سوء استفاده‌ها در این حوزه کاهش پیدا کند.

ارز دیجیتال رندر (RNDR)

 تا به اینجا مقاله تقریبا تمام کاربردها و نکات لازم درباره رمزارز RNDR را بیان کردیم. با این حال در این بخش تمام این نکات را دوباره مرور خواهیم کرد. خرید و فروش ارز دیجیتال رندر توکن

ارز دیجیتال رندر

مثل هر پروژه اتریومی دیگری، توکن RNDR هم یک توکن ERC-20 است و نقش اصلی آن در شبکه رندر، برای ابزار (Utility) است. از این توکن به عنوان ابزار پرداخت و عاملی برای اعتبارسنجی مشتریان و نُدها استفاده می‌شود. در حال حاضر، توکن RNDR علاوه بر اتریوم، روی شبکه «پالیگان» هم قرار دارد که «صرافی پول نو»، از رندر روی هر دوی این شبکه‌ها پشتیبانی می‌کند.

پالیگان چیست؟ با نسخه ارزان‌تر و سریع‌تر اتریوم ملاقات کنید!

شباهت مکانیزم اجماع PoR در رندر توکن با PoW در این است که هر دو ارز بومی خود را به عنوان پاداش به نُودها پرداخت می‌کنند. توکن RNDR هم چنین نقشی در این شبکه دارد؛ درست مثل بیت کوین که به عنوان پاداش ماینینگ در این شبکه پرداخت می‌شود.

  توکن RNDR، عرضه کلی (Max Supply) ۵۳۱٬۰۲۴٬۲۷۱ عددی دارد. از این مقدار در حال حاضر، ۳۶۸٬۸۵۲٬۸۹۷ توکن RNDR در گردش و در بازار قرار دارند. با در نظر گرفتن قیمت ارز دیجیتال رندر این توکن در زمان تالیف این مقاله (۲ دلار)، مارکت کپ این ارز حدودا ۷۲۰ میلیون دلار است.

پول نو یکی از صرافی‌های معتبر ایرانی‌ست که از خرید و فروش توکن رندر پشتیبانی می‌کند. شما می‌توانید از طریق این لینک، به صفحه قیمت ارز دیجیتال رندر (RNDR) دسترسی پیدا کنید.

توکنومیک رندر توکن

توکنومیک توکن رندر

تصویر بالا شماتیکی از توکنومیک رندر و تخصیص این توکن‌ را نشان می‌دهد. با هم بررسی می‌کنیم:

  • توسعه شبکه (۴۰٪) : این درصد از توکن‌های RNDR توسط تیم ان ضرف تحقیق و توسعه این پروژه شده است. درصد بزرگی از این توسعه در سال دوم شکل‌گیری پروژه (تا پایان ۲۰۱۸) و بخشی از آن هم تا اطلاع ثانوی و شاید “ابد” ادامه داشته باشد!
  • نگهداری از شبکه (۲۵٪) : این سهم از رندر توکن‌ها صرف نگهداری، حفاظت از اطلاعات، بهبود مقیاس‌پذیری و مسائل مشابه خواهد شد.
  • بازاریابی و گسترش استفاده از شبکه (۲۰٪)
  • توسعه‌دهندگان خارجی (۱۰٪) : ده درصد از تمام توکن‌های RNDR به توسعه‌هدندگان و پیمان‌کاران خارج از شبکه اختصاص داده شده است. این افراد کسانی هستند که به بهبود شبکه و بهترشدن آن در آینده کمک خواهند کرد.
  • اتفاقات غیرمنتظره (۵٪) : جالب است که رندر ۵ درصد از توکن‌های خود را به موانع و اتفاقات غیرمنتظره و ناگوار در مسیر توسعه پروژه اختصاص داده است! البته شاید این دوراندیشی بتواند در شرایط بحرانی خیلی اثرگذار باشد!

جمع‌بندی

در این مقاله سعی کردیم یکی از توکن‌هایی که در چند ماه گذشته با رشد خوبی مواجه شده است را بررسی کنیم. پروژه رندر توکن نسبت به ۹۰ روز گذشته، حدود ۲۳٪ رشد داشته است که آن را مستعد بررسی و واکاوی می‌کند.

سرمایه‌گذاری بدون دانش کافی درباره چیستی یک پروژه، رمزارز بومی آن و نقاط قوت و ضعفش، بسیار خطرناک است. در مقاله‌هایی مثل این مقاله سعی می‌کنیم تا بینش متفاوتی نسبت به پروژه‌ها برای شما ایجاد کنیم تا با دید بازتری نسبت به رندر توکن، درباره آن اقدامی کنید. اینگونه تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاری و معامله ارزها هم ریسک کمتری خواهد داشت.

اما نظر شما چیست؟ توکن RNDR تا چه زمانی به روند صعودی خود ادامه خواهد داد؟ و اینکه آیا ارز دیجیتال رندر برای سرمایه‌گذاری مناسب است یا خیر؟

0
اشتراک در
اطلاع از
guest
0 تمام دیدگاه‌ها
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها

چنانچه به مشاوره رایگان علاقه‌مندید، پرسش‌ها و نظرات خود را درباره این مقاله یا موضوعات مختلف حوزه بلاکچین و ارزهای دیجیتال مطرح کنید. برای پاسخگویی آماده‌ایم!

نظر بدهید

0

7

نظر مخاطبان (0)