فاد چیست؟ چگونه می‌توانیم از خطرات مرداب FUD در امان بمانیم؟

در حوزه فروش، بازاریابی، روابط عمومی، سیاست، نظرسنجی و… از تکنیک‌های مختلفی استفاده می‌شود تا احساسات مخاطبان تحریک شود. FUD به طور کلی یک استراتژی برای تأثیرگذاری بر ادراک از طریق انتشار اطلاعات منفی و مشکوک یا نادرست وایجاد احساس ترس است.

فاد در بازار کریپتو موقعی شکل می‌گیرد که احساسات منفی در بازار راجع به یک ارز یا کل بازار همه‌گیر می‌شود.

در این مقاله بررسی می‌کنیم که فاد چیست و چگونه دچار FUD نشویم؟ آیا این اصطلاح تنها به دنیای رمزارزها اطلاق می‌شود؟ در مطلب امروز خواهیم یافت!

در سالیان اخیر حوزه‌های مختلفی چون هنر، ورزش و سیاست تحت تاثیر پیشرفت‌های دنیای غیرمتمرکز و یکه تازی رمزارزها قرار گرفته‌اند. علاوه بر این زمینه‌ها، علم روانشناسی هم نقش پررنگی را در بازار رمزارزها ایفا کرده است.

روانشناسی بازار به قدری اهمیت دارد که بسیاری از معامله گران کهنه کار، ۶۰ درصد از عوامل موفقیت در بازارهای مالی را در گرو رعایت قواعد روانشناسی می‌دانند.

فاد (FUD) چیست؟

همانند ترس خانمان سوزی به نام FOMO، فاد هم عواطف و شرایط روانی معامله گران را هدف می‌گیرد. به طور کلی، FUD از حروف ابتدایی سه کلمه (Fear, Uncertainty ,Doubt) تشکیل شده و می‌توان آن را احساسی ناشی از ترس یا شک و تردید در نظر گرفت.

اغلب اوقات، فاد موجی از هیجانات و احساسات منفی را با خود به همراه دارد که موجب تغییر ذهنیت خریداران و فروشندگان درباره یک موقعیت یا رویداد خاص می‌شود. اگرچه، این اصطلاح را می‌توان در تمامی حوزه‌ها به کار برد و به حوزه کریپتو محدود نیست.

عمدتا FUD با احساساتی که به طور طبیعی در میان سرمایه گذاران به وجود می‌آید تفاوت دارد. زیرا معمولا پشتوانه محکمی ندارند و صرفا برای متشنج کردن فضای بازار ایجاد می‌شوند. البته، گاهی اوقات می‌تواند تغییرات قابل توجهی را در بازار ایجاد کند.

تصور کنید که یک گروه تصمیم می‌گیرد تا اعتبار پروژه‌ای نوپا را زیر سوال ببرد. در چنین شرایطی، این دسته از افراد موجی از هیجانات ناخوشایند را وارد بازار می‌کنند و متاسفانه در اکثریت موارد، به هدف خود می‌رسند! امّا این اتفاقات چگونه موجب ایجاد FUD می‌شوند؟

عوامل به وجود آمدن فاد

همانطور که تاکنون متوجه شدیم، FUD این پتانسیل را دارد معامله گران را به شک و تردید بیندازد و تصمیمات آنها را با مشکل مواجه کند. اکنون نوبت به آن رسیده تا باهم عوامل ایجاد فاد را شناسایی کنیم.

رسانه یا همان منبع شایعات!

اگر کمی به دنیای اطراف خودمان توجه کنیم، می‌توانیم از رسانه به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل سلطه فاد بر بازار نام ببریم. زیرا می‌دانیم که بازار کریپتو بسیار پرنوسان است و قابلیت این را دارد که به سادگی از رسانه تاثیر بپذیرد.

حواشی و اخبار منتشر شده در تریبون‌های مختلف، احساسات و روان معامله گران مختلف را تحت تاثیر قرار می‌دهند. همین موضوع می‌تواند FUD را به اوج برساند و به سدّ محکمی در برابر سرمایه گذاران تبدیل شود.

یک اینفلوئنسر مشهور را در نظر بگیرید که به دلیل رعایت نکردن قوانین مورد نیاز، در یک سرمایه گذاری ناموفق ظاهر شده و زیان‌هایی را به بار آورده است. این فرد می‌تواند محتوایی منتشر کند و در آن به نقاط ضعف پروژه‌ای که روی آن سرمایه گذاری کرده بپردازد.

اقدام این فرد محبوب موجب می‌شود تا سرمایه گذاران آن پروژه به FUD دچار شوند. در این شرایط، احساسات افراد بر آنها غالب شده و نمی‌توانند تصمیماتی منطقی را اتخاذ کنند.

اگرچه، این بدین معنا نیست که تمام محتواهای منتشر شده در رسانه از اعتبار لازم برخوردار نیستند. فقط نیاز داریم تا کمی بیشتر به تصمیمات خود دقت کنیم. در کنار اخبار و حواشی، تصمیم گیری‌های پروژه‌ها یا سازمان‌های مختلف هم می‌توانند در تشدید فاد و عواطف منفی ایفای نقش کنند.

تصمیم گیری‌های کلان

سال ۲۰۲۱ بود که چین تصمیم گرفت تا تمام فعالیت‌های مربوط به کریپتو اعم از ماینینگ و تراکنش‌های مبتنی بر بلاک چین را منع کند. این اقدام صورت گرفت و با ترس و تردید به وجود آمده میان فروشندگان، بیت کوین ریزش قیمتی ناگهانی را تجربه کرد. علاوه بر BTC، ارزش بازار کریپتو هم بیش از ۱۵۰ میلیارد دلار کاهش یافت.

به طور کلی، قوانینی از این دست می‌توانند احساسات منفی سرمای گذاران را برانگیزند و شرایط کلی بازار را هم تحت الشعاع خود قرار دهند. فاد هم مانند بازار ارزهای دیجیتال غیرقابل پیشبینی بوده و نمی‌توانیم به سادگی از وجود آن باخبر شویم. با این حال، شاید بتوانیم تا حدی با آن مقابله کنیم!

چگونه گرفتار FUD نشویم؟

همانند بیماری‌هایی که قابلیت همه گیر شدن دارند، فاد هم می‌تواند به سرعت میان فعالان بازار منتقل شود. امّا با این وجود، مقابله با آن چندان دشوار نخواهد بود. کافیست برخی نکات ساده امّا پر اهمیت مانند مدیریت سرمایه و انجام تحقیقات کافی قبل از خرید ارز دیجیتال را رعایت کنیم تا از ضرر ناشی از FUD تا حد زیادی جلوگیری کنیم.

انجام تحقیقات لازم

در مثال اینفلوئنسر، ما می‌توانیم گفته‌های او را با منابع موثق و مورد اطمینان مطابقت دهیم. در این صورت، با دید بازتری به تحلیل و بررسی موضوع خواهیم پرداخت.

در صورت مواجهه با نقل قول‌ها یا حواشی در فضای مجازی، بهتر است در منابع مختلفی جویای آن مطالب شویم. گاهی اوقات اطلاعات نادرست یا منابع نامعتبر می‌توانند ما را به انتخاب‌های اشتباه وا دارند و در دام FUD بیاندازند.

مراجعه به تیم پروژه مد نظر، زیر نظر گرفتن فعالیت‌ها، مطالعه وایت پیپر و بررسی شرایط بازار، از جمله اقداماتی هستند که همیشه در تصمیم گیری‌های بهتر برای ما چاره گشا خواهند بود. با انجام این اقدامات، بعید است که به سادگی تحت تاثیر FUD و FOMO قرار گیریم.

مدیریت سرمایه

راه حل قبلی به ما کمک می‌کرد که درگیر فاد یا دیگر احساسات منفی نشویم. امّا همانطور که گفتیم، گاهی سرعت انتقال FUD به قدری بالاست که به ما مجال تصمیم گیری نخواهد داد. بنابراین، باید به یکی از مهم‌ترین اصول سرمایه گذاری از دیدگاه متخصصان پناه ببریم که مدیریت سرمایه نام دارد. امّا این به چه معناست؟

شرایطی را در نظر بگیرید که طی آن، ما تحقیقات خود را انجام داده و بخشی از سرمایه‌مان را صرف خرید چند آلت کوین‌ کرده‌ایم. در این موقعیت، ممکن است شایعه‌ای بی پایه و اساس در فضای مجازی انتشار یابد و سبب کاهش ارزش دارایی هولد شده ما شود.

طبیعتا اگر سرمایه‌ای مهم را به بازار اختصاص داده باشیم، ممکن است در اثر فاد به وجود آمده زیان‌های جبران ناپذیری را تجربه کنیم. به همین دلیل، بهتر است تنها بخشی از سرمایه خود را برای بازار کریپتو در نظر بگیریم که ترس از دست دادن‌ آن را نداریم.

همه ما بر این اصل آگاهیم که هیچ گونه قطعیتی در بازارهای مالی و به ویژه بازار کریپتو‌ها وجود نداشته و هر اتفاقی می‌تواند رخ دهد. بنابراین، فراموش نکنید که مدیریت سرمایه و استفاده از سرمایه مازاد، می‌توانند ما را از مشکلات زیادی دور نگه دارند.

تفاوت فاد و نگرانی‌ سرمایه گذاران

با توجه به مطالبی که تا کنون درباره FUD خواندیم، احتمالا این حدس و گمان به وجود آمده که بروز هرگونه ترس و نگرانی به منزله فاد تلقی می‌شود. شک و تردید ناشی از FUD را نمی‌توان یک نوع هیجان ساده دانست.

احتمالا مطلع هستید که اغلب افراد از مشکلات مقیاس پذیری اتریوم شکایت داشته‌اند. یا حتی افزایش هزینه ماینینگ بیت کوین هم به یکی از معضلات برخی از فعالان بازار تبدیل شده است. این گونه نگرانی‌ها، کاملا طبیعی‌اند و دلیل و پشتوانه محکمی را دارا هستند. درحالی که وقتی از FUD می‌گوییم، با شرایطی متفاوت مواجه خواهیم بود.

اغلب اوقات تنها انگیزه افراد یا موسسات از ایجاد فاد، در تغییر روند بازار و وضعیت ارزها خلاصه می‌شود. بسیاری در اجتماعات بازاریابی از فاد استفاده می‌کنند تا ریسک معامله گران را افزایش دهند و به اهداف خود برسند.

پس از این که FUD بر بازار حاکم می‌شود، شمار فروشندگان افزایش می‌یابد و قیمت روندی نزولی را پیش می‌گیرد. در چنین شرایطی افرادی که موجب به وجود آمدن نگرانی شده‌اند، این توانایی را دارند که از موقعیت‌های ایجاد شده نهایت استفاده را ببرند.

پس به طور کلی، دریافتیم که وجود نگرانی و احساسات منفی میان معامله گران امری کاملا طبیعی به شمار می‌آید. امّا این شک و تردید‌ها تا زمانی که دلیل و پشتوانه قابل اتکایی داشته باشند به FUD تبدیل نمی‌شود. در غیر این صورت، این احتمال وجود دارد که گرفتار فاد شویم و باید به ۲ نکته قسمت قبلی رجوع کنیم.

نمونه‌هایی از فاد در کریپتو

در بخش‌های قبلی، به یکی از تاثیرگذارترین تصمیم گیری‌های حوزه کریپتو یعنی ممنوعیت استخراج بیت کوین در چین اشاره کردیم. دیدیم که در آن دوره، FUD خیمه بر سر بازار انداخت و زیان‌های بسیاری را به بار آورد.

حال تصمیم داریم تا نمونه‌های دیگری از فاد را مورد بررسی قرار دهیم تا بیشتر با این مفهوم آشنا شویم. یکی از مهم‌ترین آنها به اوج گیری تاریخی بیت کوین اختصاص دارد.

۲۰ هزارتایی شدن BTC؛ خوب یا بد؟

همانند سال ۲۰۲۱ و رسیدن بیت کوین به سقف تاریخی خود، از سال ۲۰۱۷ هم به عنوان یکی از نقاط عطف پادشاه بازار یاد می‌شود. بیت کوین سال ۲۰۱۷ را با حرکت در ناحیه ۱۰۰۰ دلار آغاز کرد. ۴ماه بعد و در اواسط ماه مِی، به محدوده ۲هزار دلار جهش یافت.

با رسیدن با ماه دسامبر، هر واحد BTC حدود ۲۰ هزار دلار ارزش داشت. به عبارتی در مقایسه با قیمت بیت کوین در ژانویه، حدود ۲۰ برابر افزایش یافته بود و این فرایند، در کمتر از یک سال رخ داد!
سرمایه گذاری موسسات بزرگ و هاوینگ سال ۲۰۱۲، مهم ترین دلایل این رکوردشکنی محسوب می‌شوند.

رسیدن بیت کوین به آستانه ۲۰ هزار دلار تمام سرمایه گذاران را شگفت زده کرد. امّا این پایان ماجرا نبود. درست پس از صعود BTC به ناحیه ۱۹,۵۰۰ هزار دلار، FUD عجیبی به بازار وارد شد و پس از چند روز، سقوط بیت کوین به محدوده ۶۰۰۰ دلار را شاهد بودیم.

به تعبیر اکثریت، فعال شدن معاملات آتی بیت کوین و اعمال مالیات بر هولدرهای بیت کوین، زمینه موردنیاز برای ریزش BTC از سقف تاریخی را فراهم کردند.

ایلان ماسک مرد همیشه در صحنه!

پس از فاد به وجود آمده در سال ۲۰۱۷، شاید نوبت به بررسی یکی دیگر از FUDهای ایجاد شده رسیده باشد. این بار توسط یکی از تاثیرگذار ترین افراد بازار یعنی ایلان ماسک!

در مارس سال ۲۰۲۱، ایلان ماسک در توییتر اعلام کرد که کمپانی Tesla بزرگ‌ترین و محبوب‌ترین ارز دیجیتال بازار یعنی بیت کوین را به عنوان شیوه‌ای برای پرداخت مورد پذیرش قرار خواهد داد. همه گیری کرونا موجب آشفتگی بازار شده بود و این خبر می‌توانست ورق را برگرداند. با این حال، شرایط متفاوتی را شاهد بودیم.

در جریان تصمیمات ایلان ماسک، بیت کوین تا ناحیه ۶۰ هزار دلار هم صعود کرد. امّا یک ماه پس از توییت مدیرعامل تسلا، وی نظر خود را تغییر داد و برنامه‌ ریزی‌های دیگری را در نظر گرفت.

در ماه مِی ۲۰۲۱ بود که رای ایلان ماسک برگشت و اعلام کرد که به دلیل مصرف انرژی بالای فرایند ماینینگ، تسلا از بیت کوین پشتیبانی نخواهد کرد. بر اساس گزارش‌های کوین مارکت کپ، پس از این خبر، شاخص BTC/USDT افتی ۴۵ درصدی را تجربه کرد و به نواحی ۳۵ هزار دلار رسید.

نمونه‌هایی از فاد را مشاهده کردیم. در رابطه با تصمیمات ایلان ماسک، جا دارد به این موضوع اشاره کنیم که وی همواره علاقه خود را به دنیای کریپتو ابراز کرده و یکی از عوامل رشد چند صد درصدی دوج کوین بوده است.

آیا فاد در بازار پایان خواهد یافت؟

ترس و طمع، فراز و فرود قیمت‌ها، حواشی و هیجانات منفی مانند FOMO و FUD مسائلی هستند که طبیعت بازار کریپتو را تشکیل می‌دهند. با این اوصاف، شاید نتوان پایانی را برای آنها در نظر گرفت و تنها چاره این است که با آنها مقابله کنیم.

در پی جریانات چین که به آن پرداختیم، ارزش بازار کریپتو چندین میلیارد دلار افت داشت و طبیعتا بسیاری از معامله‌گران زیان‌های شدیدی را متحمل شدند. با این حال، شاید بتوانیم از FUD به عنوان فرصتی مناسب برای معاملات خود استفاده کنیم. چرا که در بازار رمزارزها، هر لحظه منحصر به فرد است و شاید بتوان موانع را به فرصت تبدیل کرد!

مزایای FUD

خرید در کف و فروش در سقف یکی از ساده‌ترین و در عین حال مهم‌ترین استراتژی‌هایی است که احتمالا بارها آن را شنیده‌اید. اگرچه، در بازار پر نوسان رمز ارزها این موضوع می‌تواند کمی دشوار به نظر برسد.

در مواقع به وجود آمدن FUD، فعالیت فروشندگان به بالاترین حد خود می‌رسد و بازار به ترس شدیدی گرفتار می‌شود. در همین موقعیت‌هاست که قیمت معمولا به کف خود نزدیک می‌شود و می‌توانیم آن را به عنوان ناحیه مناسبی برای خرید در نظر بگیریم.

اگرچه نباید فراموش کنیم که هیچ فردی نمی‌تواند حرکات بازار را پیش بینی کند و روند می‌تواند به صورت لحظه‌ای دستخوش تغییرات شود. امّا شاید گاهی اوقات بهتر باشد که کمتر تحت تاثیر جو بازار قرار بگیریم. البته، این در صورتی است که بدانیم این شرایط تداوم نخواهد داشت.

سخن پایانی

بسیاری بازارهای مالی را مانند یک چرخه بی پایان می‌دانند. زیرا برخی از ویژگی‌های آن همواره ثابت می‌مانند و ما باید متناسب با آنها تصمیم بگیریم.

فاد و فومو می‌توانند در هر زمانی بر روی بازار تسلط یابند و ما باید نسبت به آنها هوشیار باشیم. زیرا شرایط روحی و روانی این توانایی را دارد که تغییراتی کلیدی را در معاملات ما رقم بزند.

شما چطور فکر می‌کنید؟ تا به حال گرفتار FUD شده‌اید؟ این شرایط چه زمانی به سراغ ما می‌آید؟ چگونه با آن مقابله کنیم؟ منتظر شنیدن نظرات شما هستیم.