پرایوسی کوین چیست؛ آشنایی با برترین ارزهای دیجیتال محرمانه

در دنیای امروز، حفظ حریم خصوصی یکی از مسائل حیاتی محسوب می‌شود. بسیاری بیت کوین را به دلیل شفافیت بالا در ثبت تراکنش‌ها، روش مناسبی برای نقل‌ و انتقال دارایی نمی‌دانند و این موضوع باعث به وجود آمدن اولین پرایوسی‌کوین‌ها (Privacy Coin) در دنیای غیرمتمرکز شده است. در این مقاله قصد داریم به بررسی پرایوسی‌کوین‌ها یا ارزهای دیجیتال محرمانه بپردازیم و مزایا و معایب آن‌ها را شرح دهیم. اگر می‌خواهید با بهترین کوین محرمانه، لیست بهترین ارزهای دیجیتال محرمانه، قراردادهای هوشمند حفظ حریم خصوصی و بسیاری موارد دیگر آشنا شوید، تا انتهای این مطلب همراه ما بمانید.

کوین‌ محرمانه چیست؟

کوین‌های محرمانه یا پرایوسی‌کوین‌ها (Privacy Coins) به دسته‌ای از ارزهای دیجیتال گفته می‌شود که بر اساس الگوریتم‌های مختلف از ردیابی تراکنش کاربران جلوگیری می‌کنند. برخی معتقدند که پرایوسی کوین‌ها برای قاچاق، پول‌شویی و … استفاده می‌شوند و به همین دلیل این کوین‌ها در برخی از کشورها قابل معامله نیستند. بعضی از فعالان بازار کریپتو نیز پرایوسی کوین‌ها را یک روش برای حفظ حریم خصوصی افراد در مقابل ردیابی تراکنش‌ها می‌دانند. این افراد معتقدند که فقط درصد کمی از ارزهای ذکر شده برای موارد خلاف قانون استفاده می‌شود و این موضوع نباید مانعی برای معامله این ارزهای دیجیتال شود.

ارز دیجیتال چیست؟

هدف ارز دیجیتال حریم خصوصی

هدف اصلی ارزهای دیجیتال حریم خصوصی، حفظ حریم کاربرانی است که از آن‌ها برای راه پرداختی استفاده می‌کنند. شاید با خود بگویید که بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال نیز این قابلیت را دارند. بله بیت کوین نیز حریم خصوصی افراد را حفظ می‌کند، زیرا هیچ کس تا زمانی که خود صاحب والت اقدام به افشای آدرس کیف پول‌اش نکند، نمی‌داند که صاحب اصلی یک دارایی در شبکه بیت کوین کیست. همچنین در بلاک چین بیت کوین شفافیت کامل وجود دارد، یعنی هر فردی می‌تواند تمام تراکنش‌های یک آدرس را مشاهده کند و هیچ کس نمی‌تواند مانع این موضوع شود.

اما شاید شما زمانی بخواهید تراکنشی انجام دهید به‌طوری که کسی متوجه نشود تراکنش مربوطه از طرف آدرس کیف پول شما است. بیت کوین برای چنین کاری راه پرداخت مناسبی نیست و شما باید از پرایوسی کوین‌ها استفاده کنید. به زبان ساده‌تر باید گفت که هدف اصلی پرایوسی کوین‌ها ایجاد بستری برای انجام امور مالی و پرداخت‌ها بدون نیاز به اعتماد به یکدیگر و حفظ حریم شخصی با ایجاد فضایی است که در آن اطلاعات تراکنش‌ها از جمله مبلغ پرداختی، فرستنده و گیرنده فاش نشود.

ویژگی‌های ارزهای دیجیتال حریم خصوصی

هر کدام از پرایوسی کوین‌ها ویژگی خاص خود را دارد؛ اما اگر بخواهیم برای این کوین‌ها دو ویژگی مهم و مشترک نام‌ ببریم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

1. افزایش حریم خصوصی: مهم‌ترین و اصلی‌‌ترین ویژگی هر پرایوسی کوین افزایش حریم خصوصی است. در بلاک چین‌های دیگر مانند بیت کوین و اتریوم به‌واسطه شفافیت بالای شبکه، تمام نقل‌وانتقالات یک آدرس قابل رصد است و این موضوع در کنار نکات مثبتی که دارد، باعث کاهش حریم خصوصی افراد شده است. پرایوسی کوین‌ها با کمک الگوریتم‌های رمزنگاری‌، این مشکل را برطرف می‌کنند.
2. قابل اعتماد: با وجود آن که در پرایوسی کوین‌ها اطلاعات افراد مخفی است، اما فرایند ثبت و تایید تراکنش‌ها به درستی و با کمترین خطا صورت می‌گیرد. این موضوع باعث افزایش اطمینان کاربران این گونه کوین‌ها خواهد شد. 

روش‌های رمزنگاری پرایوسی کوین‌ها

پرایوسی کوین‌ها یا ارزهای دیجیتال حریم خصوصی از روش‌های گوناگونی برای مخفی‌کردن اطلاعات تراکنش استفاده می‌کنند. البته این فرایند باید به‌گونه‌ای باشد که در پروسه‌ ثبت و تایید تراکنش اختلالی به وجود نیاورد. در ادامه به چند روش رمزنگاری ارزهای دیجیتال حریم خصوصی آشنا خواهیم شد.

• فناوری Zero-knowledge proof: این فناوری سال‌ها قبل از ساخت بیت کوین و دیگر رمزارزها به‌ وجود آمده بود. در فناوری Zero-knowledge proof فردی که قصد انجام تراکنش را دارد، به‌طرف دیگر اثبات می‌کند که دارایی لازم را دارد بدون آن که اطلاعاتی غیر از این مورد را فاش کند. این فناوری تنها در تایید تراکنش‌ها استفاده نمی‌شود، بلکه در بخش‌هایی مانند احراز هویت، ارسال پیام و ذخیره اطلاعات نیز کاربرد دارد.

• فناوری Ring signatures: فناوری امضا حلقه به کاربران این امکان را می‌دهد که یک فرد از بین افرادی که دسترسی به کلید خصوصی را دارند، تراکنش را امضا کند بدون آن که مشخص شود چه کسی این پیام را امضا کرده است.

• آدرس‌های مخفی (Stealth Addresses): در این روش برای هر تراکنش آدرس‌هایی تولید می‌شود و این موضوع پیوند دادن تراکنش‌ها و رسیدن به مبدا دارایی را سخت و پیچیده می‌کند.

• پروتکل زیرو کوین (Zerocoin Protocol): در برخی از کوین‌های حریم خصوصی کاربران می‌توانند توکن‌های استاندارد خود را به کوین ناشناس تبدیل کنند. این کوین‌های ناشناس اغلب از فناوری zero-knowledge proofs برای ناشناس بودن استفاده می‌کند.

توکن چیست؟ هر آنچه باید درباره مفهوم توکن بدانید

• فناوری Coin Mixing: در این روش تمام کوین‌های ارسالی در استخری ترکیب شده و سپس به آدرس گیرنده ارسال می‌شود. فرض کنید تمام دارایی‌ها قبل از ارسال به یک محلی وارد شده و با هم مخلوط شوند و سپس برای هر آدرس گیرنده مقدار مشخص شده ارسال شود. این فرایند نحوه کار Coin Mixing است. ترکیب‌شدن کوین‌ها باعث می‌شود که تراکنش‌ها قابل‌ردیابی نباشند.

این روش‌های رمزنگاری ارزهای دیجیتال حریم خصوصی تنها تعداد کمی از فناوری‌های موجود است. پیشرفت تکنولوژی و افزایش نیاز به استفاده از پرایوسی کوین‌ها باعث ایجاد فناوری‌ها جدیدی برای ایجاد پرایوسی کوین‌ها می‌شود.

آشنایی با پروتکل Zk-SNARK‌

اگر در مورد پرایوسی کوین‌ها تحقیق کنید، اسم Zk-SNARK‌ را خواهید شنید. Zk-SNARK‌ مخفف عبارت Zero-Knowledge Succinct Non-Interactive Argument of Knowledge است. Zk-SNARK‌ یا گواه اثبات دانش صفر غیرتعاملی بر اساس فناوری Zero Knowledge Proof که در بخش قبلی توضیح دادیم کار می‌کند. زی کش که یکی از آلت کوین‌های معروف در دنیای کریپتو محسوب می‌شود که از Zk-SNARK استفاده می‌کند.

آشنایی با بهترین کوین‌های محرمانه

در ادامه به بررسی بهترین پرایوسی کوین‌ها بر اساس میزان محبوبیت و ارزش بازار خواهیم پرداخت.

• مونرو (Monero): شبکه مونرو و ارز دیجیتال XMR یک پرایوسی‌کوین است که در سال ۲۰۱۴ به‌عنوان یک فورک از بیت کوین ساخته شد. در مونرو تراکنش به‌صورت محرمانه انجام می‌شود، یعنی ارسال کننده، دریافت کنند و مقدار هر تراکنش بر اساس دو فناوری  امضاهای حلقوی (Ring Signatures) و آدرس‌های پنهان (Stealth Addresses) مخفی می‌ماند. قیمت ارز دیجیتال XMR در زمان نوشتن این مقاله برابر ۱۵۱.۶ دلار و مارکت کپ آن ۲.۷ میلیارد دلار است. با این مارکت کپ مونرو به‌عنوان برترین پرایوسی کوین از نظر ارزش بازار شناخته می‌شود.

• زی کش (ZCash): زی کش و ارز دیجیتال ZEC در اکتبر ۲۰۱۶ توسط تعدادی از مهندسین امنیت دانشگاه Johns Hopkins و MIT  ساخته شد. زی کش از فناوری zk-SNARKS برای حفظ حریم خصوصی کاربران خود استفاده می‌کند. زی کش یک پلتفرم با قابلیت توسعه و ساخت برنامه و سرویس‌های مختلف است، به عبارت دیگر کاربران می‌توانند بر روی زی کش برنامه غیرمتمرکز ایجاد کنند؛ اما این شبکه بلاکچینی و این ارز دیجیتال بیشتر برای امور مالی و پرداخت استفاده می‌شود. قیمت ارز دیجیتال ZEC در زمان نوشتن این مقاله (خرداد ۱۴۰۲) برابر ۳۲ دلار است و از نظر ارزش بازار در بین دیگر پرایوسی کوین‌ها در رتبه دوم قرار دارد.

• دش (Dash): دش سومین پرایوسی‌کوین از نظر ارزش بازار است. این پرایوسی کوین در سال ۲۰۱۴ توسط ایوان دافیلد (Evan Duffield) و کایل هاگان (Kyle Hagan) و با نام ایکس کوین (XCoin) ایجاد شد. دش از جوین کوین (CoinJoin) برای حفظ حریم خصوصی افراد استفاده می‌کند. در دش تعدادی تراکنش با هم ترکیب و سپس به آدرس‌های گیرنده ارسال می‌شود. این ترکیب شدن باعث دشواری در ردیابی تراکنش‌ها خواهد شد. قیمت ارز دیجیتال دش در زمان نوشتن این مقاله برابر ۴۳.۶ دلار و مارکت کپ آن ۷۰۶ میلیون دلار است.

• هورایزن (Horizen): شبکه هورایزن و ارز دیجیتال ZEN نیز یکی از پروژه‌ها محبوب در حوزه پرایوسی هستند. هورایزن یک پرایوسی کوین است که در سال ۲۰۱۷ توسط راب ویلیون (Rob Viglione) و رالف ورسلیوس (Rolf Versluis) ساخته شد. این پروژه ابتدا با نام ZenCash فعالیت خود را آغاز کرد و پس از آن به هورایزن تغییر نام داد. هورایزن دیگر پروژه‌ای است که از فناوری zk-SNARK برای حفظ حریم خصوصی کاربران خود استفاده می‌کند.

• کومودو (Komodo): کومودو یک فورک از زی کش است که توسط افرادی ناشناس در سال ۲۰۱۶ ایجاد شد. اگر بخواهیم لیستی از بهترین پرایوسی کوین‌ها را بنویسیم، حتما اسم کومودو در آن قرار خواهد داشت. ارز دیجیتال KMD در حال حاضر (خرداد ۱۴۰۲) با قیمت ۰.۲۹ دلار و مارکت کپ ۶۰ میلیون دلار در رتبه ۴۳۴ بین تمام آلت‌کوین‌ها قرار دارد.

• ورج (Verge): ارز دیجیتال XVG و شبکه ورج در سال ۲۰۱۴ با نام دوج‌کوین دارک (DogecoinDark) پا به دنیای ارزهای دیجیتال نهادند. این پروژه توسط جاستین (Justin) و میکائیل رادوسلویچ (Mihael Radoslovic) ایجاد شد. اگر لیستی از بهترین پرایوسی کوین‌ها ایجاد کنیم حتما اسم پروژه ورج در آن قرار دارد.

پرایوسی کوین‌هایی با قابلیت تنظیم حریم خصوصی

پرایوسی کوین‌ها به دو نوع دسته بندی می‌شوند، دسته‌ای فقط یک حالت دارند و تمام تراکنش‌ها را مخفی می‌کنند و دسته‌ای دیگر قابلیت تنظیم دارند. در دسته دوم کاربر می‌تواند، مشخص کند که اطلاعات تراکنش خود مخفی بماند یا نه. این موضوع باعث انعطاف در این پروژه ها شده است. اگر بخواهیم، چند پرایوسی کوین با قابلیت تنظیم مقدار حریم خصوصی را نام ببریم می‌توان از کوین‌های زیر نام برد.

• زی کش (ZEC)
• هورایزن (ZEN)
• ورج (XVG)
• دش (DASH)
• کومودو (KMD)

تمام این پرایوسی کوین‌ها دارای تنظیماتی هستند که به کاربر اجازه می‌دهد تا انتخاب کند که تراکنش آن محرمانه باشد یا به‌صورت عادی در بلاک چین ثبت شود.

مزایا و معایب پرایوسی کوین‌ها

مزایای کوین‌های حریم خصوصی:

• حفظ حریم خصوصی افراد
• امکان ارسال کمک مالی بدون ردیابی
• امنیت بالا

معایب ارزهای حریم خصوصی:

• امکان استفاده‌شدن در معاملات غیرقانونی
• ممنوع شدن در برخی از کشورها
• فشار دولت‌ها برای کاهش استفاده از پرایوسی کوین‌ها

آیا پرایوسی کوین‌ها مناسب برای سرمایه‌گذاری هستند؟

پاسخ به این سوال برای هر فرد می‌تواند متفاوت باشد، پرایوسی کوین‌ها مانند تمام کوین‌ها و توکن‌های دیگر می‌توانند در روند‌های صعودی بیت کوین رشد قیمت داشته باشند؛ اما باید در انتخاب آن‌ها دقت کنید. پرایوسی کوین‌ها به دلیل آن ‌که غیرقابل ردیابی هستند در معاملات غیرقانونی مانند مواد مخدر، قاچاق اسلحه و… استفاده می‌شود و این موضوع باعث ممنوعیت معاملات این کوین‌ها در برخی از کشورها شده است. باید توجه داشت که دولت‌ها به دنبال کاهش استفاده از این توکن‌ها هستند و این موضوع می‌تواند بر قیمت این ارزهای دیجیتال تاثیرگذار باشد.

اگر قصد سرمایه‌گذاری در پرایوسی کوین‌ها را دارید، بهتر است در لیست خود کوین‌های معروف مانند مونرو را قرار دهید. این کوین‌ها با توجه به حجم بازاری که دارند، ریسک کمتری برای سرمایه‌گذاری خواهند داشت. این جمله در حالتی بیان می‌شود که حتی بیت کوین به عنوان بزرگترین ارز دیجیتال موجود، ریسک بالاتری از دیگر دارایی های سنتی دارد. پس با دانستن این ریسک‌ها بهتر است برای انتخاب این پرایوسی کوین‌ها به سراغ شناخته شده‌ترین آن‌ها که حجم مارکت بالایی دارند، بروید تا دچار ضررهای ناخواسته نشوید.

آینده ارزهای حریم خصوصی بسیار وابسته به سیاست‌های دولت‌ها و رفتار متقابل مردم نسبت به این سیاست‌هاست. پس بهتر است اخبار مربوط به پرایوسی کوین‌ها را دنبال کنید تا بتوانید بهترین عملکرد را در سرمایه‌گذاری خود داشته باشد.

جمع‌بندی

پرایوسی کوین‌ها یک راه مفید برای پنهان‌کردن نقل‌وانتقالات مالی است و این موضوع باعث شده که برخی از افراد از آن‌ها سوءاستفاده کنند و این سوءاستفاده باعث شده است که برخی از دولت‌ها با پرایوسی کوین‌ها و خرید و فروش پرایوسی کوین‌ها مخالف باشند. 

در این مقاله سعی کردیم در مورد پرایوسی کوین‌ها، فناوری به کار رفته در پرایوسی کوین‌ها، معرفی توکن‌های محرمانه، انواع ارزهای دیجیتال حریم خصوصی و … صحبت کنیم امیدوارم که از این مقاله استفاده لازم را برده باشد.