تفاوت اتریوم و سولانا؛ آیا قاتل اتریوم می‌تواند جایگاه آن را تصاحب کند؟

سال ۲۰۱۴ که ویتالیک بوترین به طور رسمی وایت پیپر اتریوم را معرفی کرد. از آن زمان تا کنون، این شبکه قلّه‌های متعددی را فتح کرده و از سردمداران دنیای غیرمتمرکز بوده است. امّا در چندسال اخیر، بلاک چین‌های بسیاری در تلاش برای رقابت با پیشتاز قراردادهای هوشمند بود‌ه‌اند. یکی از موفق ترین پروژه‌های DeFi که توجه بسیاری را به خود جلب کرده، سولانا نام دارد که در سال ۲۰۱۷ توسط Anatoly Yakovenko راه‌اندازی شده و در همین مدت زمان کوتاه توانسته لقب قاتل اتریوم را به خود اختصاص دهد! اما تفاوت اتریوم و سولانا در چیست؟

آیا سولانا شایستگی این لقب را دارد و می‌تواند جایگاه اتریوم را متزلزل کند؟ این‌ها موضوعاتی هستند که امروز در پول نو به آنها می‌پردازیم. با این حال، بهتر است ابتدا کمی این دو شبکه را بهتر بشناسیم.

سولانا چیست؟

به طور خلاصه، می‌توان Solana را یک پلتفرم غیرمتمرکز مبتنی بر بلاک چین دانست که با هدف پشتیبانی از اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (dApps) و مقیاس پذیری طراحی شده است.

سولانا در سال ۲۰۱۷ به عنوان یک پروتکل منبع باز فعالیت خود را آغاز کرد و سازمان Solana Labs که در سانفرانسیسکو استقرار دارد، برای اولین بار این بلاک چین را به اجرا رساند. اگرچه، این شبکه اکنون در کمپانی Solana در ژنو به کار خود ادامه می‌دهد. سولانا چیست؛ نگاهی به سریع‌ترین شبکه بلاک چینی و وایت پیپر سولانا

توکن بومی این شبکه SOL نام دارد که تا سال ۲۰۲۱، رشدی۱۲ هزار درصدی را به خود دید و در جایگاه نهم بزرگترین ارزها براساس ارزش بازار قرار دارد. خرید و فروش سولانا در صرافی پول نو

اتریوم چیست؟

همانند بیت کوین، اتریوم هم از محبوبیت ویژه‌ای میان فعالان بازار برخوردار است. این بلاک چین در سال ۲۰۱۳ به طور رسمی کار خود را آغاز کرد و به یکی از ارکان اصلی پیشرفت دنیای غیرمتمرکز تبدیل شد. همچنین، از اتریوم به عنوان بستری مطمئن برای معاملات NFTها هم یاد می‌شود.

هدف اصلی این پلتفرم، در توسعه قراردادهای هوشمند و پشتیبانی از dAppها خلاصه می‌شود. به نوعی، اتریوم اولین بلاک چینی بود که از قراردادهای هوشمند پشتیبانی کرد و همین موضوع سبب شد تا به مدت چندین سال، بخش اعظمی از کاربران را به خود جذب کند. اتریوم چیست؟ ۰ تا ۱۰۰ اتریوم و ارز ETH در چند دقیقه!

همانطور که احتمالا بدانید، توکن این شبکه اتر (ETH) نام دارد که پس از BTC، باارزش ترین ارز بازار محسوب می‌شود. برای اطلاعات جامع درباره این پلتفرم و شناخت بهتر ارز ETH، پیشنهاد می‌کنم که مقاله اختصاصی اتریوم را از دست ندهید.

تفاوت اتریوم و سولانا

پس از اینکه درباره هر دو پروژه یک درک کلی به دست آوردیم، شاید نوبت آن رسیده باشد تا به موضوع اصلی امروز یعنی شناخت تفاوت‌های سولانا و اتریوم بپردازیم. برای این که به درک عمیق تری از این مفهوم برسیم، بهتر است از چند جهت این دو پروتکل را مورد بررسی قرار دهیم.

مکانیزم شبکه

می‌دانیم که هر شبکه‌ای بر پایه یک پروتکل اجماعی فعالیت دارد. طی این پروسه، میان اعضای یک بلاک چین توافقی انجام می‌شود که به وسیله آن، وضعیت داده‌های شبکه تعیین می‌شود. هدف اصلی این فعالیت را می‌توان امنیت شبکه و تایید امور پلتفرم عنوان کرد.

اتریوم؛ اثبات کار (PoW)

مشابه بیت کوین، اتریوم هم از الگوریتم اجماع اثبات کار (PoW) پیروی می‌کند. همانطور که از نام آن قابل حدس است، این مکانیزم به شبکه اجازه می‌دهد تا میزان تلاش محاسباتی صرف شده برای توافق بر سر فعالیت‌های بلوک را تایید کند.

در ازای صرف انرژی و قدرت محاسباتی برای حل مسائل پیچیده شبکه، پاداش‌هایی به ماینرهای پلتفرم تعلق خواهد گرفت. همچنین، این موضوع موجب جلوگیری از حملات سایبری و تامین امنیت شبکه خواهد شد.

به دلیل مصرف بالای انرژی و پرهزینه بودن این مکانیزم، اتریوم آپدیت ادغام (Merge) را اعمال و فعالیت‌های خود را به الگوریتم اجماع اثبات سهام (PoS) منتقل کرد. اتریوم ۲ چیست؟

سولانا؛ اثبات تاریخچه (PoH) و اثبات سهام (PoS)

برخلاف بسیاری از پلتفرم‌ها، سولانا ۲ الگوریتم اجماعی را مورد استفاده قرار می‌دهد. برای تایید سریع یک توالی از تراکنش‌ها، Solana از الگوریتم اثبات سهام استفاده می‌کند. هدف از به کارگیری این ساز و کار، مصرف کمتر انرژی و تایید جداگانه تراکنش‌ها است که هزینه بسیار کمتری را به دنبال دارد.

علاوه بر اثبات سهام، سولانا مکانیزم Proof of History یا اثبات تاریخچه را برای زمانبندی شبکه به کار می‌گیرد. الگوریتم PoH به پلتفرم این امکان را می‌دهد تا با ثبت تاریخچه فعالیت‌ها، رویدادهای شبکه که در لحظه‌ای مشخص اتفاق افتاده‌اند را ضبط کند.

برای اجرای این سیستم، سولانا از یک تابع عملیاتی استفاده می‌کند و به واسطه تکنولوژی رمزنگاری(Cryptography)، تاریخچه فعالیت‌ها را در زنجیره شبکه ذخیره می‌کند. در تابع ایجاد شده، نمی‌توان خروجی را پیشبینی کرد. بنابراین، همه چیز به چگونگی پردازش داده‌های ورودی بستگی خواهد داشت. استخراج سولانا

سرعت و مقیاس پذیری

پروژه‌هایی که در سالیان اخیر به دنیای بلاک چین‌ها وارد شده‌اند، به سرعت پردازش تراکنش‌ها توجه ویژه‌ای داشته‌اند. آوالانچ و سولانا از سریع ترین پلتفرم‌های غیرمتمرکزی بودند که پا به عرصه نهادند.

شاخص TPS یا تراکنش‌های پردازش شده در هر ثانیه، در سولانا به ۶۵ هزار می‌رسد. این در حالی است که این آمار، برای بلاک چین اتریوم از ۳۰ تراکنش فراتر نمی‌رود.

به بیانی دیگر، حدود ۱۵ ثانیه زمان می‌برد تا هر بلوک در زنجیره اتریوم تایید شود. در نقطه مقابل، سولانا تنها به ۰.۸ ثانیه نیاز دارد تا یک بلوک را پردازش کند.

مقیاس پذیری و مکانیزم اجماع که در بخش قبلی به آن پرداختیم، از مهم ترین عوامل این آمار و ارقام بوده و به نقاط قوت شبکه سولانا تبدیل شده‌اند. شاید بتوان گفت همین مقیاس پذیری و سرعت برق آسای سولانا موجب شده تا از این بلاک چین به عنوان قاتل اتریوم یاد شود!

البته، نباید اجتماع بزرگ اتریوم و حجم بالای فعالیت‌های شبکه را نادیده گرفت. در قسمت بعدی، این دو پلتفرم را از نظر گستردگی اجتماع آنها بررسی خواهیم کرد.

اجتماع شبکه

خواندیم که اتریوم اولین و بزرگترین بلاک چینی است که از انواع قراردادهای هوشمند پشتیبانی به عمل می‌آورد. علاوه بر این، چندین سال قبل از سولانا به دنیای غیرمتمرکزها وارد شده و به همین سبب، از اجتماع گسترده تری برخوردار است.

تعداد کیف پول‌های منحصر به فرد اتریوم از ۲۰ میلیون فراتر رفته است. کارمزد بالای شبکه مانع موفقیت‌های آن نشده و حدود ۹۰ درصد معاملات NFTها هم بر بستر همین بلاک چین انجام می‌شود.

در سوی دیگر میدان،در نوامبر ۲۰۲۱ آدرس‌های منحصر به فرد سولانا از ۲ میلیون کیف پول عبور کرد. این آمار، در نوع خود یک رکورد محسوب می‌شد و در همان دوره بود که SOL، سقف قیمتی (ATH) جدیدی را به ثبت رساند و به آستانه ۲۶۰ دلار رسید.

برخلاف شاخصه‌های قبلی، در این بخش باید اتریوم را برنده بلامنازع رقابت بدانیم. چرا که در قراردادهای هوشمند، اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز و NFTها، همواره پیشتاز بوده و سکاندار بازار محسوب می‌شود. لیست بهترین کیف پول‌های سولانا برای ذخیره SOL در ۲۰۲۳

ارزش بازار

وجود رقابت گسترده‌ و چالش‌های چند سال اخیر، اتریوم توانسته جایگاه خود را در جدول باارزش‌های بازار حفظ کند و حاشیه امن مناسبی را با دیگر رقبا به وجود بیاورد. با ارزش بازاری معادل ۲۲۰ میلیارد دلار، پروژه ویتالیک بوترین رتبه ۲ کوین مارکت کپ را تثبیت کرده است. ارزش بازار و قیمت لحظه ای اتریوم

در زمان نگارش این مطلب، ارزش بازار SOL به ۱۴ میلیارد دلار می‌رسد و در رده نهم بزرگترین ارزها قرار دارد. با وجود قابلیت‌های بی شمار سولانا، همچنان اختلاف زیادی میان ETH و SOL وجود دارد.

اگرچه، این موضوع کاملا منصفانه است و جز این انتظاری نمی‌رود. زیرا اتریوم از سال ۲۰۱۳ ماجراجویی‌های خود را آغاز کرده و زمان بیشتری را صرف توسعه شبکه خود کرده است. این درحالی است که اجتماع سولانا از سال ۲۰۱۷ تشکیل شد و با این وجود، به موفقیت‌های زیادی دست یافته که نباید آنها را دست کم بگیریم.

سولانا یا اتریوم؟

از مقیاس پذیری سولانا تا ارزش بازار بالای اتریوم گفتیم و اکنون نوبت به آن رسیده تا اصلی ترین موضوع را مورد بررسی قرار دهیم. کفه‌ی ترازو به سمت کدام شبکه سنگینی می‌کند؟ سولانا یا اتریوم؟

هر شبکه ویژگی‌های منحصر به فرد خود را داراست. هردو قابلیت‌های مختلفی دارند. برخی از آنها مانند پردازش dAppها و قراردادهای هوشمند، تا حد زیادی مشابه یکدیگر هستند.

این که ما از میان SOL و ETH یک مورد را برای سرمایه گذاری انتخاب کنیم و یا فعالیت‌هایمان را برروی یکی از بلاک چین‌ها انجام دهیم، به نوع فعالیت و نیاز ما بستگی خواهد داشت.

اگر ترجیح می‌دهید که تراکنش‌ مورد نظرتان به سریع ترین شکل ممکن پردازش شود، سولانا پیش روی شما قرار دارد. امّا آیا همه چیز به هزینه و سرعت تراکنش محدود می‌شود؟

تصور کنید که شما قصد دارید تا NFT خود را در یکی از پلتفرم‌های خرید و فروش NFT مانند OpenSea بارگذاری کنید. در چنین شرایطی، اگر بخواهید اجتماع وسیع تری از دارایی شما دیدن کنند و شانس بیشتری برای فروش داشته باشید، بدون شک اتریوم مناسب ترین گزینه خواهد بود. در هر حال شما تصمیم گیرنده نهایی خواهید بود.

مزایا و معایب اتریوم و سولانا

احتمالا تاکنون متوجه شده‌اید که هر شبکه نقاط قوت و ضعف خود را دارا است. اجتماع وسیع، ارزش بازار بالا و قابلیت‌های گسترده، همواره از مهم ترین مزایای اتریوم بوده‌اند. از طرفی مشکلات مقیاس پذیری و هزینه بالای تراکنش‌ها، از نقاط ضعف اتریوم به حساب می‌آیند.

در طرف دیگری از رقابت، سولانا ایستاده که با مقیاس پذیری باکیفیت، سرعت بالای تراکنش‌ها و سازگاری با دیگر پلتفرم‌ها، توجه بسیاری از سرمایه گذاران را به خود جلب کرده است. با این حال، مشکلاتی مانند بی ثباتی شبکه و اجتماع محدود، موجب انتقاد بسیاری از کاربران شده است.

آیا سولانا برنده رقابت با اتریوم خواهد بود؟

علی رغم مزایای فراوان سولانا، تصاحب جایگاه ETH بسیار دور از ذهن به نظر می‌رسد. چرا که ارزش بازار اتریوم، بیش از ۱۰ برابر سولانا بوده و این بدین معناست که پیروزی SOL، تقریبا غیرممکن خواهد بود.

اگرچه، سولانا همچنان از بهترین پروژه‌های نوظهور به حساب می‌آید و بسیاری آینده سولانا را درخشان پیشبینی می‌کنند. با این حال بهتر است فراموش نکنیم که بازار کریپتو به طور لحظه‌ای درحال تغییر بوده و نمی‌توان چیزی را پیشبینی کرد.

سخن پایانی

در بسیاری از حوزه‌ها، شاهد جاه طلبی نام‌های کوچک بوده‌ایم که در برخی موارد، بزرگان را به چالش کشیده‌اند. دنیای گسترده رمزارزها هم از این قاعده مستثنی نبوده و در سالیان اخیر، پروژه‌های متعددی در صدد حل مشکلات و حتی رقابت با اتریوم وارد رقابت شده‌اند.

سولانا یکی از مهم ترین تعقیب کنندگان اتریوم بوده که همیشه از آن به عنوان یکی از موفق ترین‌های DeFi نام برده می‌شود. امّا با توجه به جایگاه تثبیت شده اتریوم، بعید به نظر می‌رسد که سولانا یا دیگر بلاک چین‌های نوظهور بتوانند از رقابت با آن سربلند بیرون بیایند.

امروز تلاش کردیم تا در بلاگ پول نو، سولانا و اتریوم را از جهات مختلفی مورد بررسی قرار دهیم. مقیاس پذیری، اجتماع شبکه، ارزش بازار،مکانیزم بلاک چین و… چکیده مطلب ما بودند. شما چه دیدگاهی دارید؟ آیا سولانا این توانایی را دارد که جایگاه اتریوم را تهدید کند؟