استیبل کوین چیست؟ انواع ارزهای باثبات و کاربرد آن‌ها

در دنیای پر نوسان ارزهای دیجیتال که قیمت‌ها در آن می‌توانند در عرض چند ساعت به شدت تغییر کنند، وجود دارایی‌هایی با ارزش ثابت ضروری است. استیبل کوین ها (Stablecoins) به عنوان ارزهای دیجیتالی با قیمت ثابت، به همین منظور طراحی شده‌اند. این دسته از ارزهای دیجیتال معمولا به یک دارایی زیربنایی مثل دلار یا طلا متکی هستند و قیمت آنها در اکثر موارد برابر با قیمت دارایی پشتوانه آن‌هاست.

در این مقاله تصمیم داریم تا به زبان ساده به سوال استیبل کوین چیست پاسخ دهیم و ببینیم چطور قیمت این ارزها همواره ثابت می‌ماند. در ادامه، انواع استیبل کوین‌ها را بررسی می‌کنیم و در پایان نیز، لیستی از بهترین استیبل کوین‌ها در سال ۲۰۲۴ را ارائه خواهیم کرد. توصیه می‌کنیم تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

استیبل کوین چیست؟

استیبل کوین‌ (Stablecoin) نوعی ارز دیجیتال است که قیمت و ارزش همیشه ثابتی دارد. برخلاف بیت کوین (BTC) و سایر ارزهای دیجیتال که دائما در حال نوسان قیمت هستند، استیبل کوین‌ها به دنبال آن‌اند تا ارزش خود را به یک دارایی پایدار مثل دلار آمریکا، یورو یا طلا گره بزنند و از نوسانات دوری کنند.

نوسانات شدید قیمت ارزهای دیجیتال در سال‌های اخیر همواره یکی از بزرگترین چالش‌های این بازار بوده و مانع از پذیرش گسترده آن شده است. با این حال، استیبل کوین‌ها با مکانیسم منحصر به فرد خود تا حد زیادی  ثبات را به این بازار بازگردانده‌اند و به سرمایه‌گذاران این امکان را داده‌اند تا از ارزش پول خود در برابر نوسانات محافظت کنند.

علاوه بر محافظت در برابر نوسانات، استیبل کوین‌ها پل ارتباطی بین دنیای ارزهای دیجیتال و اکوسیستم امور مالی سنتی عمل می‌کنند به طوری که بسیاری ابتدا پول خود را به استیبل کوین تبدیل کرده و سپس در بازار کریپتو فعالیت می‌کنند. همچنین از استیبل کوین‌ها می‌توان برای انجام تراکنش‌های روزمره و پرداخت‌های آنلاین نیز استفاده کرد.

گفتیم که استیبل کوین‌ها معمولا در تلاش‌اند تا ارزش خود را به یک دارایی پایدار گره بزنند. این یعنی اکثر استیبل کوین‌ها پشتوانه معینی دارند که قیمت آنها برابر با قیمت آن پشتوانه است. مثلا، استیبل کوین تتر که پشتوانه دلاری دارد، همواره برابر با یک دلار آمریکاست یا استیبل کوین پکس گلد (PAXG) پشتوانه‌ای برابر با طلا دارد، این یعنی قیمت آن همواره برابر با یک اونس طلاست.

در حال حاضر در دنیای کریپتوکارنسی انواع مختلفی از استیبل کوین‌ها وجود دارند که هر کدام با شیوه خاصی، ارزش خود را حفظ می‌کنند. در ادامه این مطلب انواع استیبل کوین‌ها و الگوریتم حفظ قیمت آنها را بررسی می‌کنیم.

تاریخچه استیبل کوین‌ها

تاریخچه استیبل کوین‌ها به سال ۲۰۱۴، یعنی ۵ سال پس از اختراع بیت کوین توسط ساتوشی ناکاموتو برمی‌گردد. در آن زمان صنعت کریپتو کمی معروف‌تر شده بود و سرمایه‌گذاران مختلفی را به خود جذب کرده بود؛ با این حال، یک مشکل بزرگ و اذیت‌کننده برای این سرمایه‌گذاران وجود داشت و آن چیزی جز نوسانات شدید قیمت نبود.

این نوسانات باعث شد تا تیم‌های مختلفی با هدف ایجاد ثبات در بازار پرنوسان کریپتو به فکر ساخت دارایی دیجیتالی با ارزش ثابت بیفتند.

پروژه BitUSD اولین استیبل کوین تاریخ بازار ارزهای دیجیتال محسوب می‌شود. این استیبل کوین توسط چارلز هاسکینسون (Charles Hoskinson)، بنیانگذار کاردانو و دن لریمر (Dan Larimer)، یکی از توسعه‌دهندگان اصلی بلاکچین ایاس در سال ۲۰۱۴ و در بستر شبکه بیت‌شر (BitShare) راه‌اندازی شد و پشتوانه‌ای از ارزهای دیجیتالی مثل BTS، توکن اصلی بلاکچین بیت‌شر داشت. البته عمر این استیبل کوین چندان طولانی نبود و در سال ۲۰۱۸، قیمت آن پگ دلاری خود را از دست داد.

این ایده خیلی زود در بین سایر تیم‌های بلاکچینی نیز گسترش یافت و در نهایت، در همان سال، شرکت تتر تصمیم گرفت تا استیبل کوینی با نام USDT به بازار عرضه کند. این استیبل کوین پشتوانه‌ای دلاری دارد و در سال‌های اخیر نیز بخش زیادی از بازار کریپتو را تصرف کرده است و به پراستفاده‌ترین استیبل کوین بازار تبدیل شده است.

پس می‌توان گفت شروع بازار استیبل کوین‌ها با پروژه BitUSD بوده اما تتر در نهایت باعث شد تا این بازار رونق بگیرد و حالا پروژه‌های استیبل کوینی مختلفی وجود داشته باشند.

هدف از طراحی استیبل کوین ها چیست؟

استیبل کوین‌ها با هدف اصلی ثبات بخشیدن به دنیای پرنوسان ارزهای دیجیتال طراحی شده‌اند. به طور کلی، اهداف اصلی طراحی استیبل کوین‌ها را می‌توان به صورت زیر خلاصه کرد:

• کاهش نوسانات: همانطور که گفتیم، اصلی‌ترین هدف استیبل کوین‌ها کاهش نوسانات شدید قیمتی است که در بازار کریپتو رایج است. این ثبات به سرمایه‌گذاران اطمینان خاطر می‌بخشد و نگرانی آنها را از بین می‌برد.
• افزایش اعتماد: با حفظ ارزش پول در برابر نوسانات، استیبل کوین‌ها اعتماد سرمایه‌گذاران را به بازار ارزهای دیجیتال افزایش می‌دهند.
• تسهیل معاملات: از آنجایی که ارزش استیبل کوین‌ها ثابت و معمولا برابر با یک دلار آمریکاست، از این ارزهای دیجیتال می‌توان برای انجام معاملات روزمره و پرداخت‌های آنلاین استفاده کرد. علاوه بر این، این ارزها در شبکه‌های بلاکچینی عرضه شده‌اند و می‌توان با استفاده از آنها، بدون نیاز به کاغذبازی‌های اداری در سریع‌ترین زمان ممکن به هر نقطه از جهان پول ارسال کرد.
• ایجاد پل ارتباطی: همانطور که بالاتر گفتیم، استیبل کوین‌ها پلی ارتباطی بین دنیای مالی سنتی و دنیای کریپتوکارنسی هستند و امکان انتقال آسان پول بین این دو اکوسیستم را فراهم می‌کنند.

انواع استیبل کوین

استیبل کوین‌ها بر اساس نحوه عملکردشان و پشتوانه‌ای که دارند که ۴ دسته کلی زیر تقسیم می‌شوند:

• استیبل‌کوین با پشتوانه فیات
• استیبل کوین با پشتوانه ارز دیجیتال
• استیبل کوین با پشتوانه دارایی‌های فیزیکی
• استیبل کوین بدون پشتوانه یا الگوریتمی

در ادامه هرکدام از این دسته‌ها را به طور کامل بررسی می‌کنیم:

استیبل‌کوین با پشتوانه فیات

این استیبل کوین‌ها رایج‌ترین و محبوب‌ترین استیبل کوین‌های بازار هستند که پشتوانه‌ای از ارزهای فیات، مثل دلار آمریکا یا یورو دارند. شرکت‌های صادرکننده این استیبل کوین‌ها ادعا می‌کنند که به ازای هر واحد از این ارزها، یک واحد ارز فیات در صندوق ذخایر خود نگهداری می‌کنند. در حالت ایده‌آل، ارزش ذخایر استیبل کوین‌های با پشتوانه فیات برابر یا بیش‌تر از عرضه در گردش این استیبل کوین‌هاست.

تتر (USDT) معروف‌ترین استیبل کوین با پشتوانه ارز فیات است که پشتوانه‌ای از دلار آمریکا دارد. این یعنی هر واحد USDT به نسبت یک به یک (۱:۱) با یک دلار آمریکا پشتیبانی می‌شود. بر اساس داده‌های وب‌سایت رسمی تتر در حال حاضر بیش از ۱۱۹ میلیارد دلار استیبل کوین USDT در گردش وجود دارد که تمام آنها به صورت ۱۰۰% با دلار آمریکا یا معادل‌های دلاری (مثل بیت کوین، طلا، اوراق قرضه و …) پشتیبانی می‌شوند.

از دیگر استیبل کوین‌های با پشتوانه ارز فیات می‌توان به یو‌اس‌دی کوین (USDC) متعلق به شرکت‌ سیرکل (Circle) و ترو یو‌اس‌دی (TUSD) متعلق به شرکت تراست توکن (TrustToken) اشاره کرد.

استیبل کوین با پشتوانه ارز دیجیتال

برخلاف استیبل کوین‌های با پشتوانه فیات، ارزش استیبل کوین‌های با پشتوانه ارز دیجیتال به یک یا چند ارز دیجیتال دیگر گره خورده است. پشتوانه این استیبل کوین‌ها معمولا یک ارز دیجیتال شناخته‌شده و قابل اعتماد یا سبدی از ارزهای دیجیتال است. مثلا ممکن است یک استیبل کوین پشتوانه‌ای از بیت کوین یا اتریوم داشته باشد.

اما به دلیل ماهیت بی‌ثبات ارزهای دیجیتال، استیبل کوین‌های با پشتوانه رمزارز معمولا برای اطمینان از ثبات نیاز به وثیقه بیشتری دارند که اصطلاحا به آن وثیقه‌گذاری بیش از حد یا Over Collateralized گفته می‌شود. این یعنی نسبت وثیقه این ارزهای دیجیتال معمولا بیش از ۱۰۰% است. به عنوان مثال، یک استیبل کوین با نسبت وثیقه ۱۵۰% به این معنی است که کاربر باید ۱۵۰ دلار ارز دیجیتال برای مینت کردن (صادر کردن) ۱۰۰ دلار استیبل کوین پرداخت کند.

یکی از معروف‌ترین استیبل کوین‌های با پشتوانه ارز دیجیتال، دای (DAI) است که ارزشی برابر با یک دلار آمریکا دارد و در پلتفرمی به نام میکردائو (MakerDAO) تولید می‌شود. برای تولید دای کاربران باید ارزهای دیجیتال خود را به عنوان پشتوانه در یک صندوق سپرده‌گذاری واریز کنند و در نهایت این استیبل کوین را مینت کنند.

استیبل کوین‌های با پشتوانه ارز دیجیتال غیرمتمرکز و بدون نیاز به اعتماد هستند اما نمی‌توان از خطرات آنها غافل شد. ارزش این استیبل کوین‌ها به ارزهای دیجیتال پشتوانه آنها وابسته است، به همین خاطر اگر ارزش وثیقه آنها بیش از حد کاهش یابد، توکن‌های وثیقه معمولا فروخته می‌شوند تا از ضرر بیشتر جلوگیری شود.

استیبل کوین با پشتوانه دارایی‌های فیزیکی

این دسته از استیبل کوین‌ها به جای ارزهای فیات یا ارزهای دیجیتال، پشتوانه‌ای از دارایی‌های فیزیکی مثل طلا یا نفت دارند. پشتوانه این استیبل کوین‌ها می‌تواند طیف گسترده‌ای از دارایی‌ها را شامل شود، با این حال طلا رایج‌ترین پشتوانه برای آنهاست.

این استیبل کوین‌ها با میزان مشخصی از یک کالای فیزیکی پشتیبانی می‌شوند. مثلا، ارز دیجیتال تترگلد (XAUT) که استیبل کوینی با پشتوانه طلاست، به ازای هر واحد، یک اونس طلای لندن در صندوق ذخایر خود نگهداری می‌کند.

پکس گلد نیز یکی دیگر از استیبل کوین‌ها با پشتوانه طلا است که هر واحد آن با یک تروی اونس طلای خالص لندن پشتیبانی می‌شود. جالب اینجاست که برخی از استیبل کوین‌های با پشتوانه دارایی‌های فیزیکی، قابلیت بازخرید دارند. مثلا همین پکس گلد را می‌توان در هر زمان دلخواه توسط شرکت صادرکننده به طلای واقعی تبدیل کرد!

استیبل کوین بدون پشتوانه یا الگوریتمی

استیبل کوین‌های بدون پشتوانه یا الگوریتمی، پیچیده‌ترین نوع استیبل کوین‌ها در بازار هستند که از الگوریتم‌ها و قراردادهای هوشمند برای حفظ ثبات قیمت خود استفاده می‌کنند. برخلاف استیبل کوین‌های دارای پشتوانه فیات یا استیبل کوین‌های با پشتوانه ارز دیجیتال، استیبل کوین‌های الگوریتمی معمولا بدون پشتوانه هستند یا پشتوانه کمتری دارند. این یعنی این ارزها برای حفظ ارزش خود، به دارایی خاصی متکی نیستند.

پایداری استیبل کوین‌های الگوریتمی به شدت به تقاضای بازار وابسته است و این استیبل کوین‌ها با مکانیسم افزایش یا کاهش عرضه در زمان‌های مورد نیاز قیمت خود را ثابت نگه می‌دارند. اگر تقاضا به زیر آستانه معینی کاهش یابد، کل سیستم این استیبل کوین‌ها می‌تواند متزلزل شود. این دقیقا همان اتفاقی است که در سال ۲۰۲۲ رخ داد. در آن سال، استیبل کوین الگوریتمی ترا یو‌اس‌دی (TerraUSD) پگ دلاری خودش را از دست داد که در نهایت این اتفاق به فروش گسترده این استیبل کوین و ارز دیجیتال لونا (LUNA) منجر و فروپاشی کل اکوسیستم ترا منجر شد. به عبارت دیگر، یک استیبل کوین الگوریتمی در عرض چند روز، بیش از ۴۰ میلیارد دلار از ثروت سرمایه‌گذاران را نیست و نابود کرد.

علیرغم ریسک‌های مرتبط با استیبل کوین‌های الگوریتمی، شفافیت و غیرمتمرکز بودن این استیبل کوین‌ها برای برخی از کاربران جذاب است. از جمله استیبل کوین‌های الگوریتمی فعلی بازار کریپتو می‌توان به USDD، USDe و FRAX اشاره کرد.

استیبل کوین‌های متمرکز و غیرمتمرکز

علاوه بر دسته‌بندی براساس پشتوانه که بالاتر بررسی کردیم، استیبل کوین‌ها را می‌توان به دو دسته متمرکز و غیرمتمرکز تقسیم‌بندی کرد. استیبل کوین‌های متمرکز همانطور که از اسمشان پیداست، توسط سازمان‌های متمرکز یا شرکت‌های شخص ثالث مدیریت می‌شوند. اما استیبل کوین‌های غیرمتمرکز به شرکت یا سازمان خاصی متکی نیستند.

استیبل کوین متمرکز

همانطور که گفتیم، یک شرکت یا سازمان خاص مسئول صدور، مدیریت و پشتوانه استیبل کوین‌های متمرکز است. از میان استیبل کوین‌هایی که بالاتر بررسی کردیم، استیبل کوین‌های با پشتوانه فیات و دارایی‌های فیزیکی متمرکز هستند. این یعنی یک شرکت شخص ثالث مقدار مشخصی از یک دارایی یا دلار را کنار می‌گذارد و با پشتوانه آنها استیبل کوین صادر می‌کند.

از جمله مزایای استیبل کوین‌های متمرکز می‌توان به ثبات بیشتر آنها اشاره کرد. تجربه ثابت کرده که استیبل کوین‌های متمرکز نسبت به همتایان غیرمتمرکز خود معمولا ثبات قیمتی بالاتری دارند. علاوه بر این، این استیبل کوین‌ها اغلب تحت نظارت نهادهای قانونی هستند که اعتماد به آنها را بالاتر می‌برد.

اما تمرکز قدرت در دست یک نهاد مرکزی، ریسک‌های خاص خود را دارد و این استیبل کوین‌ها نیز از این خطرات مصون نیستند. علاوه‌بر این، برای کشورهای تحریم‌شده مثل ایران، این استیبل کوین‌ها بسیار ریسکی هستند و در صورت عدم رعایت نکاتی خاص می‌توانند بلوکه شوند و عملاً دارایی کاربران را از بین ببرند.

استیبل کوین غیرمتمرکز

استیبل کوین‌های غیرمتمرکز برخلاف همتایان متمرکز خود توسط هیچ نهاد مرکزی کنترل نمی‌شوند و صرفا بر تکنولوژی بلاکچین متکی هستند. برخی از استیبل کوین‌های با پشتوانه ارز دیجیتال و تمام استیبل کوین‌های الگوریتمی غیرمتمرکز محسوب می‌شوند.

از جمله مزایای این استیبل کوین‌ها می‌توان به شفافیت بالا و تمرکززدایی اشاره کرد. با این حال، نوسانات بازار و همچنین وابستگی آنها به تقاضای کاربران نکات منفی برای استیبل کوین‌های غیرمتمرکز محسوب می‌شوند.

در جدول زیر استیبل کوین‌های متمرکز و غیرمتمرکز را در یک نگاه مقایسه کرده‌ایم:

ویژگی	استیبل کوین‌های متمرکز	استیبل کوین‌های غیرمتمرکز
کنترل	نهاد مرکزی	شبکه بلاکچینی و قراردادهای هوشمند
شفافیت	کمتر	بیشتر
ثبات قیمت	معمولا بالاتر	ممکن است نوسانات بیشتری داشته باشند
ریسک	تمرکز قدرت، وابستگی به یک نهاد مرکزی	نوسانات، وابستگی به تقاضای سرمایه‌گذاران
مثال	تتر (USDT)	دای (DAI)

محدودیت‌های استیبل‌کوین‌ها چه هستند؟

اگرچه استیبل کوین‌ها ابزاری با ثبات در دنیای پرنوسان ارزهای دیجیتال هستند، همچنان محدودیت‌های خاص خود را دارند. از جمله این محدودیت‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

شفافیت ناکافی

یکی از اصلی‌ترین چالش‌های پیش روی استیبل کوین‌ها، شفافیت در مورد پشتوانه آنهاست. آیا استیبل کوین‌های با پشتوانه فیات، دارایی فیزیکی یا ارزهای دیجیتال پشتوانه کافی دارند؟ آیا اصلا ذخایر آنها توسط شرکت‌های معتبر حسابرسی بررسی می‌شوند؟ و آیا گواهی‌های حسابرسی که توسط شرکت‌هایی مثل تتر یا سیرکل منتشر می‌شوند اصلا معتبرند؟ این سوالات در سال‌های اخیر همچنان برای بسیاری از سرمایه‌گذاران بی‌پاسخ مانده‌اند.

ریسک‌های قانونی و نظارتی

بسیاری از کشورها هنوز قوانین مشخصی برای استیبل کوین‌ها وضع نکرده‌اند و این بلاتکلیفی می‌تواند سرمایه‌گذاران و کسب و کارها را با چالش مواجه کنند. علاوه بر این، آنهایی که استیبل کوین‌ها را قانون‌گذاری کرده‌اند، مثل اتحادیه اروپا، نیز قوانین سخت‌گیرانه‌ای برای این ارزها وضع کرده‌اند.

یکی دیگر از محدودیت‌های استفاده از استیبل کوین‌ها نیز پیروی استیبل کوین‌های متمرکز از تحریم‌های بین‌المللی هستند. شرکت‌های صادرکننده استیبل کوین‌های متمرکز موظف‌اند از تحریم‌های بین‌المللی پیروی کنند و حساب افراد مرتبط با کشورهای تحریم‌شده را بلوکه کنند. به عنوان مثال، پس از تحریم روسیه، تتر اعلام کرد بخش زیادی از آدرس‌های روسی را بلوکه و USDT آنها را فریز کرده است. این ریسک برای ایرانی‌ها نیز وجود دارد.

مشکلات پیش‌بینی نشده در پروتکل‌ها و الگوریتم‌ها

گفتیم که استیبل کوین‌های الگوریتمی به جای دارایی‌های خاص، بر کدها و قراردادهای هوشمند متکی هستند. با این حال پیدا شدن هرگونه باگ یا آسیب‌پذیری خاص در کد این استیبل کوین‌ها می‌تواند پیامدهای جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد.

محدودیت در کاربرد

اگرچه پذیرش استیبل کوین‌ها در حال افزایش است اما همچنان بسیاری از کسب و کارها و افراد از پذیرش این ارزها خودداری می‌کنند. علاوه بر این، قوانین مالی نامشخص در برخی از کشورها نیز باعث محدودیت در کاربرد استیبل کوین‌ها شده است.

مزایای استیبل کوین ها

استیبل کوین‌ها، به عنوان ارزهای دیجیتالی با ارزش تقریبا ثابت، مزایای بسیاری را برای کاربران و سرمایه‌گذاران به ارمغان آورده‌اند. برخی از مهم‌ترین مزایای استیبل کوین‌ها عبارت‌اند از:

• ثبات قیمت: یکی از مهم‌ترین مزایای استیبل کوین‌ها، ثبات قیمت آن‌ها است. برخلاف بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال که نوسانات قیمتی شدیدی دارند، استیبل کوین‌ها سعی می‌کنند ارزش خود را به یک دارایی پایدار مانند دلار آمریکا یا طلا گره بزنند.
• کاهش ریسک: ثبات قیمت استیبل کوین‌ها، ریسک سرمایه‌گذاری را کاهش می‌دهد. سرمایه‌گذاران می‌توانند از استیبل کوین‌ها به عنوان پناهگاهی در برابر نوسانات بازار استفاده کنند.
• تسهیل معاملات: استیبل کوین‌ها به عنوان واسطه‌ای بین ارزهای دیجیتال و ارزهای فیات عمل می‌کنند و به این ترتیب، معاملات را تسهیل می‌کنند.
• افزایش سرعت و کاهش کارمزد تراکنش‌ها: تراکنش‌های استیبل کوین‌ها معمولا سریع‌تر و با هزینه کمتری نسبت به تراکنش‌های بانکی انجام می‌شوند.

معایب استیبل کوین‌ها

با وجود مزایای فراوان، استیبل کوین‌ها نیز با برخی محدودیت‌ها و چالش‌ها مواجه هستند:

• شفافیت پایین: یکی از مهم‌ترین چالش‌های استیبل کوین‌ها، شفافیت در مورد پشتوانه آن‌ها است. برخی از استیبل کوین‌ها به اندازه کافی شفاف نیستند و این باعث نگرانی سرمایه‌گذاران می‌شود.
• امکان دی‌پگ شدن قیمت: در سال‌های اخیر استیبل کوین‌های مختلف، حتی تتر و USDC نیز بارها دی‌پگ شده‌اند و قیمت ۱ دلاری خود را از دست داده‌اند. برخی از استیبل کوین‌ها پس از دی‌پگ شدن پگ دلاری خودشان را دوباره به دست می‌آورند اما برخی دیگر عملاً دیگر هیچوقت ارزش ثابت خودشان را به دست نمی‌آورند.
• قانون‌گذاری نامشخص: همانطور که گفتیم وضعیت قانونی استیبل کوین‌ها در هر کشوری متفاوت است و همین چالش‌های مختلفی را ایجاد می‌کند.

نحوه کار با استیبل‌کوین‌ها

نحوه کار با استیبل کوین‌ها بسیار ساده است. برای استفاده از استیبل کوین‌ها شما در قدم اول باید یک صرافی معتبر مثل پول نو را انتخاب کنید. سپس با ثبت‌نام در صرافی، احراز هویت و شارژ حسابتان می‌توانید استیبل کوین مورد نظر خود را خریداری کنید.

پس از خرید استیبل کوین شما می‌توانید آن را به کیف پول شخصی خود، صرافی یا پلتفرمی دیگر منتقل کنید.

به طور کلی، سرمایه‌گذاران در زمان نوسانات شدید قیمت و بازارهای نزولی، ارزهای خود را به استیبل کوین تبدیل می‌کنند. در سمت مقابل، در زمان صعودی بودن بازار معمولا این استیبل کوین‌ها به ارزهای با پتانسیل تبدیل می‌شوند.

قیمت استیبل کوین‌ها چگونه تعیین می‌شود؟

تا به اینجای کار چیستی استیبل کوین‌ها را بررسی کردیم و انواع مختلف آنها را زیر ذره‌بین بردیم. اما شاید این سوال برای شما پیش بیاید که چگونه قیمت این ارزها تعیین می‌شود. آیا همیشه ارزش استیبل کوین‌ها با ارزش دارایی پشتوانه خود برابر است؟

تعیین قیمت استیبل کوین‌ها به روش‌های مختلفی انجام می‌شود و به نوع استیبل کوین بستگی دارد. به عنوان مثال در استیبل کوین‌های با پشتوانه فیات، به ازای هر واحد استیبل کوین مقدار مشخصی از یک ارز فیات نگهداری می‌شود. در مورد استیبل کوین‌های با پشتوانه کالا یا ارزهای دیجیتال نیز همینطور.

البته وضعیت تعیین قیمت در استیبل کوین‌های الگوریتمی کمی پیچیده‌تر است. در این استیبل کوین‌ها الگوریتم‌ها به طور خودکار عرضه توکن را بسته به تقاضای بازار افزایش یا کاهش می‌دهند تا از این طریق قیمت ثابت بماند.

اما به طور کلی، این عرضه و تقاضاست که قیمت استیبل کوین‌ها را تعیین می‌کند. اگر نگاهی به نمودار تتر بیندازید می‌بینید این قیمت این استیبل کوین معمولا چند سنت بالاتر یا پایین‌تر از ۱ دلار است و اغلب روی یک دلار ثابت نمی‌ماند. زمانی که تقاضا برای خرید تتر زیاد است، معمولا قیمت این استیبل کوین از ۱ دلار عبور می‌کند. از سمت دیگر، وقتی فشار فروش بالا باشد قیمت کمی پایین‌تر از ۱ دلار خواهد بود.

کاربرد استیبل‌کوین‌ها در دنیای واقعی

کاربرد استیبل کوین‌ها تنها به بازار ارزهای دیجیتال محدود نمی‌شود و این ارزها کاربردهای بسیار زیادی در دنیای واقعی دارند. از جمله کاربرد استیبل کوین‌ها در دنیای واقعی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

پرداخت‌های روزمره

از آنجایی که استیبل کوین‌ها ارزش ثابتی دارند، می‌توان از آنها برای تراکنش‌های روزمره استفاده کرد. به عنوان مثال، می‌توان به جای پرداخت دلاری، از استیبل کوین تتر برای پرداخت بهره برد.

آسان‌سازی پرداخت‌های همتا به همتا و قراردادهای هوشمند

یکی دیگر از کاربردهای استیبل کوین‌ها در دنیای واقعی، استفاده از آنها در پرداخت‌های همتا به همتاست. به دلیل اینکه استیبل کوین‌ها بر بستر شبکه‌های بلاکچینی عرضه شده‌اند، تراکنش‌های آنها به سادگی انجام می‌شود و به واسطه‌های مالی احتیاجی ندارد.

علاوه بر این، استیبل‌کوین‌ها و قراردادهای هوشمند در کنار هم، امکان ایجاد سیستم‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi) را فراهم می‌کنند. این سیستم‌ها به کاربران اجازه می‌دهند تا بدون نیاز به بانک‌ها و موسسات مالی، خدمات مالی متنوعی را دریافت کنند.

حواله‌های سریع و مقرون به صرفه

استیبل کوین‌ها می‌توانند به عنوان جایگزینی سریع و ارزان برای حواله‌های بین‌المللی مورد استفاده قرار بگیرند. با استفاده از استیبل کوین‌ها و فناوری بلاکچین، می‌توان بدون نیاز به پرداخت کارمزد هنگفت یا کاغذ بازی‌های اداری، پول را به هر نقطه از جهان انتقال داد.

محافظت از سرمایه در برابر سقوط ارزش ارز ملی

در کشورهایی که با تورم بالا و نوسانات ارزی روبرو هستند، استیبل‌کوین‌ها می‌توانند به عنوان یک ابزار برای محافظت از ارزش دارایی‌ها مورد استفاده قرار گیرند.

بهبود عملکرد صرافی‌های ارز دیجیتال

استیبل‌کوین‌ها نقش مهمی در بهبود عملکرد صرافی‌های ارز دیجیتال ایفا می‌کنند. با استفاده از استیبل‌کوین‌ها، معامله‌گران می‌توانند به راحتی بین ارزهای دیجیتال مختلف جابه‌جا شوند و ریسک نوسانات قیمتی را کاهش دهند. علاوه بر این، استفاده از استیبل کوین‌ها محدودیت بسیاری از صرافی‌ها در پشتیبانی از ارزهای فیات را از بین می‌برد.

نحوه کسب درآمد با استیبل کوین‌ها

کاربرد استیبل کوین‌ها صرفا انجام تراکنش‌ها و حفظ ارزش دارایی نیست و می‌توانند به عنوان ابزاری برای کسب درآمد نیز مورد استفاده قرار گیرند. در این بخش برخی از روش‌های رایج کسب درآمد با استیبل کوین‌ها را بررسی می‌کنیم:

وام‌دهی ارز دیجیتال (Crypto Lending)

در این روش، شما استیبل کوین‌های خود را به پلتفرم‌های وام‌دهی قرض می‌دهید. این پلتفرم‌ها، این استیبل کوین‌ها را به سایر کاربران که نیاز به وام دارند، قرض می‌دهند و سود حاصل از آن را بین وام‌دهندگان تقسیم می‌کنند.

تأمین نقدینگی (Providing Liquidity)

در صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX)، برای انجام معاملات، نیاز به نقدینگی است. شما می‌توانید با فراهم کردن جفت ارز (مثلاً استیبل کوین و یک ارز دیجیتال دیگر) در این صرافی‌ها، به تأمین نقدینگی کمک کنید و به ازای آن کارمزد دریافت کنید.

استیکینگ (Staking)

استیکینگ یا سپرده‌گذاری به معنای قفل کردن ارزهای دیجیتال در یک قرارداد هوشمند است. مشابه با سپرده‌گذاری در بانک، این کار برای کاربران سود سالیانه به همراه دارد. شما می‌توانید استیبل کوین‌های خود را در کیف پول شخصی‌تان یا پلتفرم‌های مختلف استیک کنید و روی آنها سود بگیرید.

معرفی ۵ تا از بهترین استیبل کوین‌ها

تا به اینجای این مقاله دیدیم که استیبل کوین چیست و انواع مختلف آن را بررسی کردیم. علاوه بر این کاربردها و مزایا و معایب استیبل کوین‌ها را هم زیر ذره‌بین بردیم. در این بخش تصمیم داریم ۵ تا از بهترین استیبل کوین‌ها در سال ۲۰۲۴ را معرفی کنیم:

تتر (Tether) معروف‌ترین استیبل کوین مارکت

تتر بزرگترین و یکی از اولین استیبل کوین‌های بازار ارز دیجیتال است. این استیبل کوین در سال ۲۰۱۴ توسط شرکت تتر لیمیتد (Tether Limited) راه‌اندازی شد و حالا بیش از ۱۱۹ میلیارد دلار از مارکت کپ استیبل کوین‌ها را در اختیار دارد.

USDT یک استیبل کوین وابسته به دلار آمریکاست؛ این یعنی به ازای هر واحد از آن، معادل یک دلار ارز فیات یا معادل‌های دلاری مثل اوراق قرضه در صندوق ذخایر شرکت تتر نگهداری می‌شود.

علیرغم محبوبیت بالای تتر، این استیبل کوین در گذشته با چالش‌ها و انتقادات زیادی روبه‌رو بوده که اکثر آنها عمدتا ناشی از نگرانی‌ها در مورد شفافیت و پشتوانه آن بوده است. به عنوان مثال، در گذشته شرکت تتر لیمیتد به عدم ارائه مدارک کافی برای اثبات ذخایر خود متهم شد. علاوه بر این، برخی ارتباط بین شرکت تتر لیمیتد و صرافی بیت‌فینکس (Bitfinex) و استفاده از تتر برای دست‌کاری قیمت بیت کوین را زیر سوال برده‌اند.

استیبل کوین یو اس دی کوین  (USD Coin)

یواس‌دی کوین یا USDC رقیب اصلی تتر در بازار استیبل کوین‌هاست. این استیبل کوین نیز مشابه تتر به دلار آمریکا پگ شده و پشتوانه‌ای از دلار یا معادل‌های دلاری دارد.

برخلاف تتر USDC تازه‌وارد است و در سال ۲۰۱۸ در بلاکچین اتریوم راه‌اندازی شده است. با این حال، در همین مدت کم، USDC بسیاری از استیبل کوین‌ها را پشت سر گذاشته و حالا پس از تتر، دومین استیبل کوین بزرگ دنیای از نظر مارکت کپ محسوب می‌شود.

یواس‌دی کوین توسط کنسرسیومی به نام سنتر (Centre) که شامل دو شرکت سیرکل و کوین بیس است مدیریت می‌شود. وظیفه اصلی این کنسرسیوم، حصول اطمینان از کافی بودن پشتوانه USDC است.

به طور کلی، بسیاری معتقدند با توجه به رابطه خود شرکت سیرکل با قانون‌گذاران آمریکایی، این استیبل کوین نسبت به تتر قانون‌گذاری‌شده‌تر است و به همین خاطر می‌توان به آن اعتماد کرد.

استیبل کوین غیرمتمرکز دای  (DAI)

همانطور که بالاتر گفتیم، دای یک استیبل کوین غیرمتمرکز روی بلاکچین اتریوم است که توسط پلتفرمی به نام میکردائو صادر می‌شود. این استیبل کوین پشتوانه‌ای از ارزهای دیجیتال دیگر دارد و برای مینت کردن آن باید کاربران سبدی از ارزهای دیجیتال مختلف مثل اتریوم را در قرارداد هوشمندی به نام CDP قفل کنند.

با وجود مشکلات استیبل کوین‌های غیرمتمرکز و عدم پذیرش گسترده آنها نسبت به همتایان متمرکزشان، دای در سال‌های اخیر عملکرد بسیار خوبی را به نمایش گذاشته و در حال حاضر از نظر مارکت کپ، سومین استیبل کوین بزرگ بازار کریپتو محسوب می‌شود.

فرست دیجیتال یواس‌دی (FDUSD)

FDUSD در ژوئن سال ۲۰۲۳ به بازار معرفی شد و یکی از جدیدترین استیبل کوین‌های بازار کریپتو است. این استیبل کوین توسط یکی از شرکت‌های تابعه شرکت مالی فرست دیجیتال لیمیتد (First Digital Limited) صادر می‌شود و در حال حاضر علیرغم مدت زمان کم فعالیت خود، در رتبه چهارم بازار استیبل کوین‌ها قرار دارد.

دلیل اصلی محبوبیت و مارکت کپ بالای FDUSD، استفاده از این استیبل کوین در صرافی بایننس است. پس از اینکه صرافی بایننس تصمیم گرفت به دلیل پرونده‌های حقوقی مختلف پشتیبانی از استیبل کوین بایننس یواس‌دی (BUSD) را متوقف کند، این صرافی به سراغ FDUSD رفت و آن را به عنوان جایگزین برای معاملات و لانچ پول خود انتخاب کرد.

مشابه با تتر و یواس‌دی کوین، فرست دیجیتال یو‌اس‌دی نیز با دلار آمریکا پشتیبانی می‌شود.

یواس‌دی‌ دیجیتال (USDD)

یواس‌دی دیجیتال یکی از استیبل کوین‌های الگوریتمی محبوب بازار کریپتو است که سازوکار آن شباهت زیادی با استیبل کوین الگوریتمی شبکه ترا دارد. USDD در ماه آپریل سال ۲۰۲۲ و پیش از فروپاشی اکوسیستم ترا توسط جاستین سان، بنیانگذار شبکه ترون معرفی و روانه بازار شد و تاکنون بر بستر شبکه‌های مختلفی از جمله ترون، اتریوم، بی‌ان‌بی اسمارت چین و … عرضه شده است.

علیرغم نگرانی‌ها از شباهت USDD با استیبل کوین الگوریتمی ترا، جاستین سان مدعی است یکی از غیرمتمرکزترین استیبل کوین‌های تاریخ کریپتو را به بازار عرضه کرده است. این استیبل کوین از قانون عرضه و تقاضا برای ثبات قیمت خود پیروی می‌کند و با تغییرات عرضه در بازار، قیمت را ثابت نگه می‌دارد.

در زمان نگارش این مطلب، USDD در رتبه پنجم بازار استیبل کوین‌ها قرار دارد.

آینده استیبل کوین ها در بازار مالی

همانطور که گفتیم، استیبل کوین‌ها پل ارتباطی مهمی بین دنیای مالی سنتی و کریپتوکارنسی به شمار می‌روند. با توجه به رشد روزافزون بازار کریپتو و مزایای مختلفی که استیبل کوین‌ها ارائه می‌دهند، می‌توان آینده‌ روشنی را برای آنها متصور شد.

در آینده نزدیک انتظار می‌رود پذیرش استیبل کوین‌ها توسط کسب و کارها و مصرف‌کنندگان به طور قابل توجهی افزایش یابد. در حقیقت، با گسترش زیرساخت‌های بلاک چینی و افزایش آگاهی عمومی، استیبل کوین‌ها به عنوان یک ابزار پرداخت سریع، ارزان و امن جایگاه خود را در بازار پیدا خواهند کرد. همچنین، با توسعه قراردادهای هوشمند، می‌توان از استیبل کوین‌ها در حوزه‌های مختلفی مانند تامین مالی، بیمه و املاک و مستغلات استفاده کرد.

هم‌زمان انتظار می‌رود با توجه به افزایش احتمالی پذیرش، شاهد نوآوری بیشتری در حوزه استیبل کوین‌ها باشیم و ارزهایی با ویژگی‌های جدید و کاربردهای متنوع به بازار عرضه شوند. همچنین بسیاری معتقدند تا نهایتا ۵ سال آینده، قانون‌گذاری جامعی در رابطه با استیبل کوین‌ها در اکثر کشورها انجام خواهد شد؛ اتفاقی که می‌تواند محبط امن‌تر و شفاف‌تری را برای سرمایه‌گذاران و کاربران ایجاد کند.

با وجود تمام مزایای گفته شده، بازار استیبل کوین‌ها هنوز هم با چالش‌های خاص خود روبه‌روست. نگرانی‌ کاربران از ثبات قیمت، شفافیت و امنیت برخی از استیبل کوین‌ها همچنان موضوعی است که باید به آن رسیدگی کرد.

آیا سرمایه گذاری در استیبل کوین ریسکی است؟

به طور کلی استیبل کوین‌ها دارایی‌های امنی در دنیای کریپتو محسوب می‌شوند و بسیاری از افراد از آنها استفاده می‌کنند. اما برای ما ایرانی‌ها این داستان کمی فرق می‌کند.

یکی از بزرگترین چالش‌های سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال و به خصوص استیبل کوین‌ها برای ما ایرانی‌ها، تحریم‌های بین‌المللی است. این تحریم‌ها در سال‌های اخیر باعث محدودیت در دسترسی به صرافی‌ها و پلتفرم‌های معاملاتی شده و می‌تواند به مسدودشدن آدرس‌ها منجر شود.

شرکت‌های صادرکننده استیبل کوین‌های متمرکز مثل تتر و سیرکل در سال‌های اخیر برخی از کیف پول‌های مرتبط با کشورهای تحریم‌شده را مسدود کرده‌اند؛ به همین خاطر، احتمالا مسدود شدن دارایی تتر و یواس‌دی کوین ایرانی‌ها وجود دارد. البته می‌توان این محدودیت‌ها را با استفاده از کیف پول‌های واسطه دور زد.

به طور کلی اگر تصمیم دارید از استیبل کوین‌ها برای انتقالات و تراکنش‌های خود استفاده کنید، مثلا می‌خواهید از یک صرافی ایرانی مقداری استیبل کوین به یک صرافی خارجی منتقل کنید، توصیه می‌کنیم به سراغ استیبل کوین‌های غیرمتمرکز مثل دای بروید. اما اگر صرفا می‌خواهید ریال خود را به دلار دیجیتال تبدیل کنید، تا زمانی که استیبل کوین شما در صرافی نگهداری می‌شود، هیچ نگرانی بابت ریسک بلوکه شدن آن نخواهید داشت. این یعنی شما می‌توانید به سادگی تتر، USDC یا هر استیبل کوین دیگری را در صرافی‌های معتبر ایرانی مانند پول نو خرید و فروش کنید بی‌آنکه نگران بلوکه شدن آن باشید.

جمع‌بندی

استیبل کوین نوعی ارز دیجیتال است که ارزش آن به یک دارایی زیربنایی مثل دلار آمریکا، یورو یا طلا گره خورده و قیمت ثابتی دارد. این دسته از ارزهای دیجیتال برای بازگرداندن ثبات به بازار کریپتو و مقابله با نوسانات عرضه شدند و کاربردهای مختلفی دارند. اصلی‌ترین مزیت استیبل کوین‌ها ثبات قیمت آنهاست اما سهولت استفاده این ارزها باعث می‌شود تا بتوان از آنها برای خرید کالاها یا پرداخت هزینه خدمات استفاده کرد.

استیبل کوین‌ها بر اساس دارایی پشتوانه خود انواع مختلفی دارند. دسته‌ای از استیبل کوین‌ها با پشتوانه ارزهای فیات مثل دلار آمریکا هستند. دسته دیگر پشتوانه‌ای از ارزهای دیجیتال دارند. گروهی دیگر با پشتوانه کالاهای فیزیکی مثل فلز طلا عرضه شده‌اند و دسته آخر، بدون پشتوانه و صرفا متکی به الگوریتم‌ها و کدهای کامپیوتری هستند.

در این مطلب سعی بر این بود تا به طور کامل به سوال استیبل کوین چیست پاسخ دهیم. با بررسی انواع استیبل کوین‌ها، کاربرد این دسته از ارزهای دیجیتال را زیر ذره‌بین بردیم و در آخر لیستی از ۵ استیبل کوین برتر سال ۲۰۲۴ را به شما معرفی کردیم. چنانچه سوالی در رابطه با استیبل کوین‌ها در ذهن شما باقی مانده، آن را در قسمت کامنت با ما در میان بگذارید.

سوالات متداول

استیبل کوین چیست؟

استیبل کوین دسته‌ای از ارزهای دیجیتال است که قیمت ثابت و مشخصی دارد. این ارزها معمولا پشتوانه‌ای از ارزهای فیات یا دارایی‌های مختلف دارند.

انواع مختلف استیبل کوین کدامند؟

استیبل کوین‌ها بر اساس پشتوانه‌شان انواع مختلفی دارند. از جمله: استیبل کوین‌های با پشتوانه فیات، استیبل کوین‌های با پشتوانه ارز دیجیتال، استیبل کوین‌های با پشتوانه کالای فیزیکی و استیبل کوین‌های الگوریتمی.

چگونه قیمت استیبل کوین‌ها ثابت است؟

قیمت استیبل کوین‌ها با توجه به دارایی پشتوانه آنها تعیین می‌شود. استیبل کوین‌های الگوریتمی نیز با توجه به عرضه و تقاضا و تغییرات عرضه در گردش قیمت خود را ثابت نگه می‌دارند.

بهترین استیبل کوین بازار کدام است؟

USDT ،USDC ،DAI ،FDUSD و USDD از جمله بهترین استیبل کوین‌های بازار کریپتو هستند.

بهترین استیبل کوین برای ایرانیان کدام است؟

با توجه به تحریم‌ها علیه ایران، بهتر است ایرانیان از استیبل کوین‌های غیرمتمرکز مثل DAI برای انتقال پول استفاده کنند.

از کجا باید استیبل کوین بخریم؟

از صرافی‌های ارز دیجیتال معتبری مثل پول نو می‌توانید استیبل کوین بخرید.